Pasek boczny artykułu

Przesłane
grudnia 26, 2019
Opublikowane
grudnia 26, 2019
Pobieranie
PDF
Statystyki
Licba odsłon : 106 Pobieranie : 104

Treść głównego artykułu

Abstrakt

Zakończenie I wojny światowej i podpisane traktaty pokojowe, a także powołanie do życia Ligi Narodów, miały zagwarantować społeczności międzynarodowej pokojowe współistnienie. Gwarantami tego miały być państwa sojusznicze, które podczas konferencji pokojowej w Paryżu decydowały o kształcie granic i powstaniu nowych państw. Nałożyły one na sprawców tej strasznej wojny szereg ograniczeń, głównie w obszarze zbrojeń. Nie dopuściły do rozmów Rosji bolszewickiej, co było jednoznaczne z wykluczeniem jej z politycznego życia na kontynencie europejskim. Jak się okazało, to znakomite gremium polityków i decydentów nie uniknęło błędów, które w dyplomacji, tak jak w piłce nożnej, mszczą się. Świat i Europa po dwudziestu latach, pełnych zawirowań politycznych w państwach i regionach, przekonały się, że trzeba być odpowiedzialnym za treści zawarte i podpisane w porozumieniach wielostronnych, czy też bilateralnych. Niestety, wśród państw, które przekonały się o braku odpowiedzialności za treść porozumień, znalazła się Polska, płacąc za to ogromną cenę. Lata międzywojenne to czas, w którym Polska poszukiwała swojego miejsca polityczno-militarnego na kontynencie europejskim, a sojusznikiem, który mógłby wesprzeć bezpieczeństwo morskie państwa, była Wielka Brytania lub Francja. Niestety, wybory okazały się niefortunne. W tym miejscu należy zadać pytanie: Jeśli nie oni, to kto? I udzielenie odpowiedzi na tak postawione pytanie nie jest proste, ponieważ w okresie międzywojennym sytuacja polityczno-militarna w basenie Morza Bałtyckiego była bardzo złożona. Polskie Ministerstwo Spraw Zagranicznych miało ograniczone „pole manewru” w poszukiwaniu sojuszników. Ktoś kiedyś stwierdził, iż sojuszników należy szukać najbliżej siebie, niestety – to powiedzenie nie było osiągalne dla ówczesnych polskich decydentów. Efekty ich działań okazały się dla Polski tragiczne, a weryfikatorem byli przywódcy państw „za miedzą” – Niemiec i Związku Radzieckiego.

Słowa kluczowe

bezpieczeństwo morskie Polska międzywojnie maritime security interwar times Poland

Szczegóły artykułu

Licencja

Licencja

Autor/współautor upoważniony przez pozostałych współautorów do ich reprezentowania (autor korespondencyjny) zgłoszonego „utworu” oświadcza, że przysługują mu autorskie prawa do utworu, które nie są ograniczone w zakresie objętym niniejszym oświadczeniem. Utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza praw autorskich innych osób, ani nie jest ograniczony prawami na rzecz osób trzecich. Utwór nie był wcześniej publikowany pod tym samym lub innym tytułem, nie stanowi również części innej publikacji. Utwór nie jest obecnie przedmiotem postępowania w innym wydawnictwie.

Autor/Współautor zgłasza utwór do publikacji w czasopiśmie „Rocznik Bezpieczeństwa Międzynarodowego” i tym samym potwierdza, że:

  1. Utwór został przygotowany zgodnie z zasadami edytorskimi obowiązującymi w czasopiśmie.
  2. Utwór zawiera informacje o źródłach finansowania badań, które stanowiły podstawę jego opracowania.
  3. Wyraża zgodę na przekazanie utworu do podwójnej recenzji, na podstawie której redakcja podejmie decyzję o przyjęciu lub odrzuceniu utworu do publikacji.
  4. Wyraża zgodę na dokonanie przez redakcję koniecznych zmian utworu wynikających z opracowania redakcyjnego.
  5. Zobowiązuje się do niezwłocznego dokonania korekty autorskiej utworu, po jego akceptacji przez redakcję. Niedokonanie korekty autorskiej w terminie 14 dni od daty otrzymania materiałów, traktowane będzie za zgodę na wydanie utworu w postaci przekazanej do korekty.

Autor/Współautor udziela Dolnośląskiej Szkole Wyższej nieodpłatnej, nieograniczonej terytorialnie i czasowo nieodpłatnej licencji niewyłącznej na korzystanie z utworu pod warunkiem jego przyjęcia do opublikowania w czasopiśmie „Rocznik Bezpieczeństwa Międzynarodowego”, na następujących polach eksploatacji:

  1. Utrwalanie, zwielokrotnianie i wytwarzanie egzemplarzy utworu techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową i zapisu elektronicznego.
  2. Obrotu oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono: wprowadzanie do obrotu, sprzedaż, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy, publiczne wystawienie, wyświetlenie, a także publiczne udostępnianie utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym, również w sieci Internet.
  3. Włączenie utworu w skład utworu zbiorowego.
  4. Tłumaczenia na inne języki i rozpowszechniania tych tłumaczeń.

Autor/Współautor wyraża zgodę na udostępnianie utworu przez Dolnośląską Szkołę Wyższą na licencji:
Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe,
której pełny tekst dostępny jest na stronie internetowej: https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/legalcode

Jak cytować
Będźmirowski, J. (2019). Międzynarodowe uwarunkowania bezpieczeństwa morskiego Polski w okresie międzywojennym. Próba usystematyzowania . Rocznik Bezpieczeństwa Międzynarodowego, 8(2), 52–76. https://doi.org/10.34862/rbm.2014.2.5
Pobierz cytowania
Endnote/Zotero/Mendeley (RIS)
BibTeX

Bibliografia

  1. AAN, Ambasada RP w Londynie, sygn. 651.A, „Umowy morskie o tonażu floty wojennej między Wielką Brytanią a Polską oraz innymi państwami (1937-1939)”, Raport polityczny nr 4/4 rozmowy angielsko-niemieckie na temat układu morskiego z dnia 15 lutego 1937 r., s 154-155.
  2. AAN, Attachaty, sygn. A II/118, Polska jako potęga morska. Ocena wizyty Sikorskiego we Francji przez gazetę francuską „Temps” z dnia 1 sierpnia 1923 r., s. 429-430.
  3. AAN, Attachaty, sygn. A II/118, Raport polityczny nr 9/2 Ambasady w Londynie, s. 926.
  4. AAN, Ministerstwo Spraw Zagranicznych, sygn. 3877, Francja. Umowy wojskowe z Polską. Korespondencja, s. 12-25.
  5. AAN, MSZ, Ataszaty, sygn. A/II/117, Informacje z ambasad polskich, s. 221-224.
  6. AAN, MSZ, sygn.7177, Pakty gwarancyjne polsko-niemiecki, s. 314-326.
  7. AAN, sygn. 214/B 16359, Referat Naczelnego Dowództwa WP o sytuacji wewnętrznej państw skandynawskich i ich stosunkach z zagranicą za rok 1920, s. 1-6.
  8. AAN, sygn. 26, Akta L. Żeligowskiego.
  9. All the World’s Fighting Ships 1906-1921. London 1992.
  10. All the World”s Fighting Ships 1922-1946. London 1992.
  11. AMMW (1963). sygn. 142, s. 26-27, M. Borowski, Moja służba w PMW w latach 1911-1950, Gdynia.
  12. AMW, Akta KMW, sygn. 12/27/27, Dokumentacja Kierownictwa Marynarki Wojennej, rozkazy szefa KMW, s. 122-124.
  13. Archiwum Marynarki Wojennej (dalej: AMW), Akta Kierownictwa Marynarki Wojennej, sygn. 773/21, sprawozdanie KMW ze stanu floty w pierwszych latach jej tworzenia, s. 36.
  14. Beck, J. (1987). Ostatni raport. Warszawa: Wydawnictwo Państwowy Instytut Wydawniczy.
  15. Będźmirowski, J. (1999). Szkolenie oficerów Polskiej Marynarki Wojennej w zagranicznych ośrodkach szkoleniowych w latach 1919-1939. Próba usystematyzowania. Przegląd Morski, 12.
  16. Będźmirowski, J. (2001). Łączność i obserwacja w Polskiej Marynarce Wojennej 1919-1989. Gdynia: Wydawnictwo Akademia Marynarki Wojennej.
  17. Będźmirowski, J. (2012). Marynarka wojenna w polskiej polityce zagranicznej w latach 1918-1947. Gdańsk: Wydawnictwo Athenae Gedanenses.
  18. Boreyko, J. (1926). Zadania naszej Marynarki Wojennej. Morze, 7.
  19. Brzeziński, A.M. (1996). Warszawa–Paryż–Genewa. Sojusz polsko-francuski a problem rozbrojenia w dwudziestoleciu międzywojennym (1919-1937). Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
  20. Buchanan, P. J. (2013). Churchill, Hitler i niepotrzebna wojna. Jak Wielka Brytania straciła swoje imperium, a Zachód stracił świat. Warszawa: Wydawnictwo Czerwone i Czarne.
  21. Bullock, A. (1997). Hitler: studium tyranii. Warszawa: Wydawnictwo Iskry.
  22. Cat-Mackiewicz, S. (1964). Polityka Becka. Paryż: Wydawnictwo Universitas.
  23. CAW, Akta KMW, sygn. I. 300.21.25, Memoriał Departamentu dla Spraw Morskich z 16.5.1919 r.
  24. CAW, Akta KMW, sygn. I.300.21.125, Memoriał w sprawie polityki polskiej na Bałtyku, s. 126-128;
  25. CAW, sygn. I.300.1.38, Memoriał płk. J. Świrskiego, Konieczność i możliwość stworzenia Polskiej Floty Wojennej z dnia 15.7.1919 r.
  26. CAW, Akta GISZ, sygn. I.300.24.193, Wytyczne do badania zagadnień specjalnych.
  27. Ciesielski, Cz. (1988). Dekret 28 listopada 1918 roku o utworzeniu Polskiej Marynarki Wojennej. Przegląd Morski, 11.
  28. Ciesielski, Cz. (1985). Polska flota wojenna na Bałtyku w latach 1920-1939 na tle bałtyckich flot wojennych. Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytet Gdański.
  29. Ciesielski, Cz. (1974). Szkolnictwo marynarki wojennej w latach II Rzeczypospolitej. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej.
  30. Colbern, W. H. (1986). Polska. Styczeń – sierpień 1939. Analizy i prognozy. Warszawa: Wydawnictwo Pax.
  31. Ginsbert, J. (1938). Czy Bałtyk jest morzem zamkniętym? . Warszawa: Wydawnictwo Oddział Propagandy Floty Wojennej Ligi Morskiej i Kolonialnej.
  32. Graczyk, M. (2007). Admirał Świrski. Gdańsk: Wydawnictwo Oficyna Wydawnicza „Finna”.
  33. Instytut i Muzeum im. Gen. Władysława Sikorskiego (IMPS), sygn. MAR.A.V.1/8; Kontradmirał J. Unrug; list do kmdr. B. Wrońskiego z 18.II.1961r.
  34. Jankowski, J. (1994). Szkolenie polskich oficerów w marynarkach obcych w latach 1920-1930. Przegląd Morski, 6.
  35. Kłossowski, J. (1930). Rozważania nad rozwojem naszej siły zbrojnej na morzu. Przegląd Morski, 14.
  36. Krzywiec, B. (1929). Jak należy traktować w Polsce sprawę marynarki wojennej. Studium porównawcze na tle rozbudowy marynarek innych państw oraz potrzeb obronnych kraju. Wilno.
  37. Krzyżanowski, K. (1976). Wydatki wojskowe Polski w latach 1918-1939. Warszawa: Wydawnictwo PWN.
  38. Kubacki, M. (2000). Francuska marynarka wojenna w latach 1918-1939, cz. 1-3. Okręty Wojenne, 1-3.
  39. Leczyk, M. (1977). Polska i sąsiedzi. Stosunki wojskowe 1921-1939. Białystok: Wydawnictwo Filii Uniwersytetu Warszawskiego.
  40. Leczyk, M. (2006). Druga Rzeczpospolita 1918-1939. Społeczeństwo. Gospodarka. Kultura. Polityka. Warszawa: Wydawnictwo Książka i Wiedza.
  41. Leczyk, M. (1997). Polska i sąsiedzi 1921-1939. Stosunki wojskowe. Białystok: Wydawnictwo Filii Uniwersytetu Warszawskiego.
  42. Lipiński, J. (1999). Druga wojna światowa na morzu. Warszawa: Wydawnictwo LAMPART.
  43. Makowski, A. (2010). Obrona morska Wybrzeża we wrześniu 1939r. Próba oceny. Imponderabilia. Biuletyn Piłsudczykowski, 1.
  44. Makowski, J. (1948). Podręcznik prawa międzynarodowego. Warszawa: Wydawnictwo LexisNexis.
  45. Müller, R. D. (2013). Wspólny wróg. Hitlerowskie Niemcy i Polska przeciw Związkowi Radzieckiemu, Warszawa: Wydawnictwo Prószyński i S-ka.
  46. Pasztor, M. (1999). Polska w oczach francuskich kół rządowych w latach 1924-1939. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie DIALOG.
  47. Rummel, J. (1925). Państwo a morze. Poznań: Wydawnictwo Poznański Oddział Ligi Morskiej i Rzecznej.
  48. Stawecki, P. (1973). Poufny memoriał Ligi Morskiej i Kolonialnej z 1936 r. w sprawie militarnego programu morskiego Rzeczypospolitej. Zapiski Historyczne, 4.
  49. Steyer, W. (1960). Z dziejów Polskiej Marynarki Wojennej w latach 19191939. Odbiór okrętów, cz. 2., Wojskowy Przegląd Historyczny, 4.
  50. Świrski, J. (1963). Geneza dekretu o utworzeniu Departamentu dla Spraw Morskich z dn. 14 maja 1919 r. oraz Geneza rozporządzenia Rady Ministrów z dn. 3 kwietnia 1922 r. o rozdzieleniu spraw marynarki
  51. wojennej i handlowej oraz utworzeniu Kierownictwa Mar. Woj. Nasze Sygnały, 105.
  52. Świrski, J. (1964). Plany i zamierzenia rozbudowy Marynarki Wojennej w okresie 1920-1936. Nasze Sygnały, 1(66).
  53. Troman, W. (1995). Brytyjscy Naval Attaches w II Rzeczypospolitej. Nasze Sygnały, 178.
  54. Troman, W. (1996). Brytyjskie wizyty polskich admirałów w okresie dwudziestolecia. Nasze Sygnały, 179.
  55. Unrug, J. (1959). Jak powstała Polska Flota Wojenna 1918-1939. Nasze Sygnały, 101.
  56. Urbańczyk, T. (1982). Francuska doktryna wojenna w latach 1918-1939. Wojskowy Przegląd Historyczny.
  57. Wroński, B. (1984). Zaranie Marynarki Wojennej. Nasze Sygnały, 152.
  58. Wyszczelski, L. (1989). O czym nie wiedzieli Beck i Rydz-Śmigły. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej.
  59. Zalewski, B. (2000). Polska morska myśl wojskowa 1918-1989. Zeszyt Naukowy Akademii Marynarki Wojennej, 141.
  60. Zalewski, B. (2006). Uwarunkowania powstania i realizacji polskiej morskiej doktryny wojennej w latach 1918-1926. Komunikat Instytutu Bałtyckiego, 46.
  61. Żerko, S. (2009). Niemiecka polityka zagraniczna w przededniu II wojny światowej. W: S. Dębski, M. Narinski (red.). Kryzys 1939 roku w interpretacjach polskich i rosyjskich historyków. Warszawa: Wydawnictwo Polski Instytut Spraw Międzynarodowych.