Treść głównego artykułu
Abstrakt
Artykuł dotyczy globalnych stosunków sił w latach 1992-2016. Został oparty na raportach potęgo metrycznych publikowanych od kilku lat w Polsce. Na wstępie autor wyjaśnia pojęcie i istotę międzynarodowego układu sił, odróżniając go od systemu międzynarodowego i polityczno-terytorialnego status quo. Następnie przedstawiana jest potęgo metryczna analiza międzynarodowego układu sił po „zimnej wojnie”. Analizowane są stosunki sił pomiędzy państwami w zakresie potęgi ogólnej, wojskowej i geopolitycznej. Na przykładzie różnych wskaźników pomiarowych przedstawiane są stosunki sił we współczesnym świecie. Na ich podstawie sygnalizowane są zasadnicze tendencje w stosunkach międzynarodowych. Autor podkreśla przydatność metod empirycznych w badaniach międzynarodowego układu sił. Wskazuje na ich znaczenie w polityce i strategii bezpieczeństwa narodowego.
Słowa kluczowe
Szczegóły artykułu
Licencja
Autor/współautor upoważniony przez pozostałych współautorów do ich reprezentowania (autor korespondencyjny) zgłoszonego „utworu” oświadcza, że przysługują mu autorskie prawa do utworu, które nie są ograniczone w zakresie objętym niniejszym oświadczeniem. Utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza praw autorskich innych osób, ani nie jest ograniczony prawami na rzecz osób trzecich. Utwór nie był wcześniej publikowany pod tym samym lub innym tytułem, nie stanowi również części innej publikacji. Utwór nie jest obecnie przedmiotem postępowania w innym wydawnictwie.
Autor/Współautor zgłasza utwór do publikacji w czasopiśmie „Rocznik Bezpieczeństwa Międzynarodowego” i tym samym potwierdza, że:
- Utwór został przygotowany zgodnie z zasadami edytorskimi obowiązującymi w czasopiśmie.
- Utwór zawiera informacje o źródłach finansowania badań, które stanowiły podstawę jego opracowania.
- Wyraża zgodę na przekazanie utworu do podwójnej recenzji, na podstawie której redakcja podejmie decyzję o przyjęciu lub odrzuceniu utworu do publikacji.
- Wyraża zgodę na dokonanie przez redakcję koniecznych zmian utworu wynikających z opracowania redakcyjnego.
- Zobowiązuje się do niezwłocznego dokonania korekty autorskiej utworu, po jego akceptacji przez redakcję. Niedokonanie korekty autorskiej w terminie 14 dni od daty otrzymania materiałów, traktowane będzie za zgodę na wydanie utworu w postaci przekazanej do korekty.
Autor/Współautor zachowują prawa autorskie i prawa do publikacji, ale przenoszą prawo do pierwszej publikacji na czasopismo.
Autor/Współautor wyraża zgodę na udostępnianie utworu przez Uniwersytet Dolnośląski DSW na licencji:
Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe,
której pełny tekst dostępny jest na stronie internetowej: https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/legalcode
Bibliografia
- Aron, R. (1995). Pokój i wojna między narodami (teoria). Warszawa: Centrum Adama Smitha,.
- Baylis, J., Smith, S. (2001). The Globalization of World Politics. Oxford: Oxford University Press.
- Białoskorski, R., Kobryński, R., Sułek, M. (2017). Potęga państw, 2017. Międzynarodowy układ sił w procesie zmian. Raport potęgo metryczny. Warszawa: Instytut Stosunków Międzynarodowych Wydziału Nauk Politycznych i Studiów Międzynarodowych Uniwersytetu Warszawskiego, Oficyna Wydawnicza ASPRA-JR.
- Białoskorski, R., Kiczma, Ł., Sułek, M. (2018). Potęga państw, 2018. Międzynarodowy układ sił w procesie zmian. Raport potęgo metryczny. Warszawa: Instytut Stosunków Międzynarodowych Wydziału Nauk Politycznych i Studiów Międzynarodowych Uniwersytetu Warszawskiego, Oficyna Wydawnicza ASPRA-JR.
- Czaputowicz, J. (1998). System czy nieład? Bezpieczeństwo europejskie u progu XXI wieku. Warszawa: Centrum Stosunków Międzynarodowych. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
- Doran, Ch. (1971). The Politics of Assimilation: Hegemony and Its Aftermath. Baltimore: Johns Hopkins University Press.
- Doran, Ch. (1991). Systems in Crisis. New Imperatives of High Politics at Century’s End. Cambridge: Cambridge University Press.
- Doran, Ch. (2003). Economics, Philosophy of History, and the «Single Dynamic» of Power Cycle Theory: Expectations, Competition, and Statecraft. „International Political Science Review”, 24(1), 13-49.
- Encyclopedia of Violence, Peace and Conflict. (1999). San Diego: Academic Press, vol. 1.
- Krasner, S. (1983). Structural Causes and Regime Consequences: Regimes as Intervening Variables. W: S. Krasner (Ed.). International Regimes (s. 1-21). Ithaca: Cornell University Press.
- Kukułka, J. (1978). Problemy teorii stosunków międzynarodowych. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
- Kukułka, J. (2000). Teoria stosunków międzynarodowych. Warszawa: Fundacja Studiów Międzynarodowych, Wydawnictwo Naukowe Scholar.
- Kumar, S. (Ed.). (2017). India’s National Security Review, 2015-16. New York: Routledge.
- May, R. (1972). Power and Innocence. New York: W.W. Norton.
- Mazur, M. (1976). Cybernetyka i charakter. Warszawa: PIW.
- Mearsheimer, J. J. (2004). The United States and the World in the 21st Century. Graduation Adress 2004. Chicago: The University of Chicago, June 11 and 12, 2004, http://mearsheimer.chicago.edu.
- Morgenthau, H. (2010). Polityka między narodami. Walka o potęgę i pokój. Przejrzał i uzupełnił K. W. Thompson. Warszawa: Difin.
- Pietraś, Z. J. (1990). Koncepcje adaptacji politycznej. W: Z. J. Pietraś, A. Dumała (red.), Mechanizmy adaptacji politycznej państwa (s. 136‐138). Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
- Powermetric Research Network, http://prnet.org.pl/pl/.
- Rotfeld, A. D. (1990). Europejski system bezpieczeństwa in statu nascendi. Warszawa: PISM.
- Russell, B. (2001). Władza. Nowa analiza społeczna. Warszawa: Książka i Wiedza.
- Stańczyk, J. (1999). Przeobrażenia międzynarodowego układu sił w Europie na przełomie lat osiemdziesiątych i dziewięćdziesiątych. Analiza uwarunkowań i mechanizmów w kontekście bezpieczeństwa międzynarodowego. Warszawa: Instytut Studiów Politycznych Polskiej Akademii Nauk, Fundacja im. Friedricha Eberta.
- Stańczyk, J. (2004). Kres „zimnej wojny”. Bezpieczeństwo europejskie w procesie zmiany międzynarodowego układu sił (na przełomie lat osiemdziesiątych i dziewięćdziesiątych XX w.). Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
- Stoessinger, J. G. (1969). The Might of Nations. World Politics in Our Time. New York: Random House.
- Sułek, M. (2001). Podstawy potęgonomii i potęgometrii. Kielce: WSEiA.
- Sułek, M. (2011). Wielowymiarowy sposób szacowania podstawowych kategorii wojskowych państw. „Zeszyty Naukowe AON”, 4(85), 112-127.
- Sułek, M. (2013). Potęga państw. Modele i zastosowania. Warszawa: Wydawnictwo Rambler.
- Sułek, M. (2014). USA, UE i Chiny – trzy bieguny w globalnym układzie sił. „Rocznik Strategiczny” 2013/14, 331-347.
- Sułek, M. (2018). Praxiology – A New Approach. W: W. W. Gasparski (Ed.), Praxiological Essays. Texts and Contexts (s. 152-161). New York and London: Routledge.
- Sułek, M. (Red.). (2015). POTĘGA 2015. Międzynarodowy układ sił w procesie zmian. Raport potęgo metryczny. Warszawa: Polskie Towarzystwo Geopolityczne.
- Tellis, A. J., Bially, J., Layne, Ch., McPherson, M., Sollinger, J. M. (2000). Measuring National Power in the Postindustrial Age. Analysts Handbook. Santa Monica: RAND Corporation.
- Todd, E. (2003). Schyłek imperium. Rozważania o rozkładzie systemu amerykańskiego. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie DIALOG.
- Waltz, K. N. (2010). Struktura teorii stosunków międzynarodowych. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
Bibliografia
Aron, R. (1995). Pokój i wojna między narodami (teoria). Warszawa: Centrum Adama Smitha,.
Baylis, J., Smith, S. (2001). The Globalization of World Politics. Oxford: Oxford University Press.
Białoskorski, R., Kobryński, R., Sułek, M. (2017). Potęga państw, 2017. Międzynarodowy układ sił w procesie zmian. Raport potęgo metryczny. Warszawa: Instytut Stosunków Międzynarodowych Wydziału Nauk Politycznych i Studiów Międzynarodowych Uniwersytetu Warszawskiego, Oficyna Wydawnicza ASPRA-JR.
Białoskorski, R., Kiczma, Ł., Sułek, M. (2018). Potęga państw, 2018. Międzynarodowy układ sił w procesie zmian. Raport potęgo metryczny. Warszawa: Instytut Stosunków Międzynarodowych Wydziału Nauk Politycznych i Studiów Międzynarodowych Uniwersytetu Warszawskiego, Oficyna Wydawnicza ASPRA-JR.
Czaputowicz, J. (1998). System czy nieład? Bezpieczeństwo europejskie u progu XXI wieku. Warszawa: Centrum Stosunków Międzynarodowych. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Doran, Ch. (1971). The Politics of Assimilation: Hegemony and Its Aftermath. Baltimore: Johns Hopkins University Press.
Doran, Ch. (1991). Systems in Crisis. New Imperatives of High Politics at Century’s End. Cambridge: Cambridge University Press.
Doran, Ch. (2003). Economics, Philosophy of History, and the «Single Dynamic» of Power Cycle Theory: Expectations, Competition, and Statecraft. „International Political Science Review”, 24(1), 13-49.
Encyclopedia of Violence, Peace and Conflict. (1999). San Diego: Academic Press, vol. 1.
Krasner, S. (1983). Structural Causes and Regime Consequences: Regimes as Intervening Variables. W: S. Krasner (Ed.). International Regimes (s. 1-21). Ithaca: Cornell University Press.
Kukułka, J. (1978). Problemy teorii stosunków międzynarodowych. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Kukułka, J. (2000). Teoria stosunków międzynarodowych. Warszawa: Fundacja Studiów Międzynarodowych, Wydawnictwo Naukowe Scholar.
Kumar, S. (Ed.). (2017). India’s National Security Review, 2015-16. New York: Routledge.
May, R. (1972). Power and Innocence. New York: W.W. Norton.
Mazur, M. (1976). Cybernetyka i charakter. Warszawa: PIW.
Mearsheimer, J. J. (2004). The United States and the World in the 21st Century. Graduation Adress 2004. Chicago: The University of Chicago, June 11 and 12, 2004, http://mearsheimer.chicago.edu.
Morgenthau, H. (2010). Polityka między narodami. Walka o potęgę i pokój. Przejrzał i uzupełnił K. W. Thompson. Warszawa: Difin.
Pietraś, Z. J. (1990). Koncepcje adaptacji politycznej. W: Z. J. Pietraś, A. Dumała (red.), Mechanizmy adaptacji politycznej państwa (s. 136‐138). Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
Powermetric Research Network, http://prnet.org.pl/pl/.
Rotfeld, A. D. (1990). Europejski system bezpieczeństwa in statu nascendi. Warszawa: PISM.
Russell, B. (2001). Władza. Nowa analiza społeczna. Warszawa: Książka i Wiedza.
Stańczyk, J. (1999). Przeobrażenia międzynarodowego układu sił w Europie na przełomie lat osiemdziesiątych i dziewięćdziesiątych. Analiza uwarunkowań i mechanizmów w kontekście bezpieczeństwa międzynarodowego. Warszawa: Instytut Studiów Politycznych Polskiej Akademii Nauk, Fundacja im. Friedricha Eberta.
Stańczyk, J. (2004). Kres „zimnej wojny”. Bezpieczeństwo europejskie w procesie zmiany międzynarodowego układu sił (na przełomie lat osiemdziesiątych i dziewięćdziesiątych XX w.). Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
Stoessinger, J. G. (1969). The Might of Nations. World Politics in Our Time. New York: Random House.
Sułek, M. (2001). Podstawy potęgonomii i potęgometrii. Kielce: WSEiA.
Sułek, M. (2011). Wielowymiarowy sposób szacowania podstawowych kategorii wojskowych państw. „Zeszyty Naukowe AON”, 4(85), 112-127.
Sułek, M. (2013). Potęga państw. Modele i zastosowania. Warszawa: Wydawnictwo Rambler.
Sułek, M. (2014). USA, UE i Chiny – trzy bieguny w globalnym układzie sił. „Rocznik Strategiczny” 2013/14, 331-347.
Sułek, M. (2018). Praxiology – A New Approach. W: W. W. Gasparski (Ed.), Praxiological Essays. Texts and Contexts (s. 152-161). New York and London: Routledge.
Sułek, M. (Red.). (2015). POTĘGA 2015. Międzynarodowy układ sił w procesie zmian. Raport potęgo metryczny. Warszawa: Polskie Towarzystwo Geopolityczne.
Tellis, A. J., Bially, J., Layne, Ch., McPherson, M., Sollinger, J. M. (2000). Measuring National Power in the Postindustrial Age. Analysts Handbook. Santa Monica: RAND Corporation.
Todd, E. (2003). Schyłek imperium. Rozważania o rozkładzie systemu amerykańskiego. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie DIALOG.
Waltz, K. N. (2010). Struktura teorii stosunków międzynarodowych. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.