Treść głównego artykułu

Abstrakt

Jednym z największych zagrożeń i wyzwań dla współczesnych państw jest funkcjonowanie programów masowej inwigilacji i wpływ nowych technologii informacyjnych na ograniczenie prywatności. Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie genezy, wizji funkcjonowania oraz krytyki programu Social Credit System (SCS), który powstaje w Chińskiej Republice Ludowej. Głównym problemem badawczym wynikającym z założonego celu była odpowiedź na pytania: czym jest SCS w Chińskiej Republice Ludowej, jaka jest geneza jego powstania oraz na czym polega jego funkcjonowanie? Do rozwiązania problemów badawczych zastosowane zostały następujące metody badawcze: metoda monograficzna, metoda badania dokumentów, metoda analizy i krytyki piśmiennictwa oraz metoda analizy i syntezy. Biorąc pod uwagę wstępnie przeprowadzone badania, autor postawił następującą hipotezę badawczą: SCS należy traktować znacznie szerzej niż tylko program mający na celu masowy nadzór nad chińskim społeczeństwem i powstrzymywanie zagrożeń związanych z separatyzmem, terroryzmem i buntem społecznym (kolorowymi rewolucjami). Jest on jednym z narzędzi budowania społeczeństwa opartego na tradycyjnych chińskich wartościach i tożsamości narodowej: lojalności, harmonii, prawości i uczciwości. Społeczeństwa zdyscyplinowanego, które obok silnej i innowacyjnej gospodarki umożliwi Chinom uzyskanie statusu globalnego mocarstwa, podważając tym samym jednobiegunowy „amerykański porządek międzynarodowy”. Pomimo iż Chiny nie są państwem demokratycznym, powodzenie systemu może przyczynić się do wdrożenia podobnych rozwiązań w innych krajach Azji. Tym samym zasadne wydaje się prowadzenie badań nad SCS. 

Słowa kluczowe

Chińska Republika Ludowa system zaufania społecznego bezpieczeństwo wewnętrzne masowy nadzór People’s Republic of China social credit system internal security mass surveillance

Szczegóły artykułu

Jak cytować
Wójtowicz, T. (2020). Social Credit System w Chińskiej Republice Ludowej. Rocznik Bezpieczeństwa Międzynarodowego, 14(2), 38–54. https://doi.org/10.34862/rbm.2020.2.3

Bibliografia

  1. Amnesty International. (2008, 28 marca). What is internet censorship? Dostęp: https://web.archive.org/web/20150427065800/http://www.amnesty.org.au/china/comments/10926/ [9.07.2019].
  2. Ash, A. (2017, 11 czerwca). ‘1984’ algorithm to control life in China. The Times. Dostęp: https://www.thetimes.co.uk/article/china-introduces-social-credit-system-to-rate-citizen-behaviour-bksgrgzqh [16.07.2019].
  3. August, O. (2007, 23 października). The Great Firewall: China’s Misguided – and Futile – Attempt to Control What Happens Online. Wired.com. Dostęp: https://www.wired.com/2007/10/ff-chinafirewall/ [7.07.2019].
  4. BBC News. (2012, 6 listopada). Viewpoint: The powerful factions among China’s rulers. Dostęp: https://www.bbc.com/news/world-asia-china-20203937 [17.07.2019].
  5. Botsman, R. (2017, 21 października). Big data meets Big Brother as China moves to rate its citizens. Wired.com. Dostęp: http://www.wired.co.uk/article/chinese-government-social-credit-score-privacy-invasion [16.07.2019].
  6. Bu, R. (2018). The Great Firewall of China. Dostęp: http://campus.murraystate.edu/academic/faculty/wlyle/540/2013/Bu.pdf [7.07.2019].
  7. China Copyright and Media. (2014, 25 kwietnia). Planning Outline for the Construction of a Social Credit System (2014–2020). Dostęp: https://chinacopyrightandmedia.wordpress.com/2014/06/14/planningoutline-for-the-construction-of-a-social-credit-system-2014-2020/ [11.07.2019].
  8. China.org.cn. (2014, 20 kwietnia). 20 years of the Internet in China. Dostęp: http://www.china.org.cn/business/2014-04/20/content_32150035.htm [3.07.2019].
  9. Cybercrimelaw.net. (2019). Cyber Crime Law, People’s Republic of China. Dostęp: http://www.cybercrimelaw.net/China.html [9.07.2019].
  10. Darczewska, J. (2014). Anatomia rosyjskiej wojny informacyjnej. Operacja krymska – studium przypadku (Punkt Widzenia nr 42). Warszawa: Ośrodek Studiów Wschodnich. Dostęp: https://www.osw.waw.pl/sites/default/files/anatomia_rosyjskiej_wojny_informacyjnej.pdf [16.07.2019].
  11. European Union Chamber of Commerce in China. (2019). The Digital Hand: How China’s Corporate Social Credit System Conditions Market Actors. Dostęp: https://www.europeanchamber.com.cn/en/publicationscorporate-social-credit-system [20.11.2020].
  12. Forbes. (2018). Alibaba Group. Dostęp: https://www.forbes.com/companies/alibaba/ [16.07.2019].
  13. Giang, V. (2011, 16 lipca). The Long List of Websites That Have Once Been Blocked or Censored in China. Business Insider. Dostęp: http://www.businessinsider.com/web-sites-behind-the-great-firewall-of-china-2011-7?IR=T [9.07.2019].
  14. Hersey, F. (2017, 22 listopada). China to have 626 million surveillance cameras within 3 years. Technode.com. Dostęp: https://technode.com/2017/11/22/china-to-have-626-million-surveillance-cameras-within-3-years/ [10.07.2019].
  15. HuffPost. (2018, 18 stycznia). China’s Political Factions to be Unified Under Xi’s Control. The Huffington Post. Dostęp: https://www.huffingtonpost.com/asiatoday/chinas-political-factions_b_14239974.html?guccounter=1 [17.07.2019].
  16. Human Rights Watch. (2018, 26 luty). China: Big Data Fuels Crackdown in Minority Region. Dostęp: https://www.hrw.org/news/2018/02/26/china-big-data-fuels-crackdown-minority-region [11.07.2019].
  17. Kan, M. (2011, 20 luty). China Blocks Microblogs for ‘Jasmine Revolution’. PCWorld.com. Dostęp: https://www.pcworld.com/article/220206/article.html [17.07.2019].
  18. Kopka, A. (2018, 17 maja). Azjatycki wielki brat, czyli Social Credit System. Centrum Studiów Polska – Azja. Dostęp: http://www.polska-azja.pl/a-kopka-azjatycki-wielki-brat-czyli-social-credit-system/ [11.07.2019].
  19. Kostka, G. (2019). China’s Social Credit Systems and Public Opinion: Explaining High Levels of Approval. New Media & Society, 21(7), 1573–1575. DOI: https://doi.org/10.1177/1461444819826402
  20. Lee, E. (2020, 26 luty). Is China Totalitarian? Dostęp: https://www.heritage.org/asia/commentary/chinatotalitarian [20.11.2020].
  21. Liang, G. (2006). Under The „Golden Shine”: China’s Efforts to Bridge Government and Citizens. Regional Development Dialogue, 27(2), 20–29. Dostęp: http://unpan1.un.org/intradoc/groups/public/documents/un-dpadm/unpan040605.pdf [11.07.2019].
  22. Ma, A. (2018, 29 kwietnia). China is bulding a vast civilian surveillance network – here are 10 ways it could be feeding is creepy ‘social credit system’. Businessinsider.com. Dostęp: http://www.businessinsider.com/how-china-is-watching-its-citizens-in-a-modern-surveillance-state-2018-4?IR=T [11.07.2019].
  23. Manning, R.A. (2016). US split on future relations with China. Global Times. Dostęp: http://www.globaltimes.cn/content/981952.shtml [17.07.2019].
  24. Michałek, M. (2017). SCS staje się faktem. Ten system zmieni wszystko. Magazyn TVN24. Dostęp: https://www.tvn24.pl/magazyn-tvn24/scs-staje-sie-faktem-ten-system-zmieni-wszystko,128,2284 [17.06.2019].
  25. Peake, E. (2017, 20 października). China’s new viral app could be straight out of Black Mirror. Wired.com. Dostęp: http://www.wired.co.uk/article/china-app-clap-tencent [17.07.2019].
  26. Przychodniak, M. (2017). Internet jako narzędzie polityki Chińskiej Republiki Ludowej. Biuletyn PISM, 75(1517). Dostęp: https://www.pism.pl/files/?id_plik=23421 [9.07.2019].
  27. Shidong, Z. (2017, 11 października). Alibaba’s value tops US$470 billion, briefly passing Amazon as world’s most valuable merchant. South China Morning Post. Dostęp: https://www.scmp.com/business/chinabusiness/article/2114832/alibaba-briefly-overtakes-amazon-worlds-most-valuable-e [16.07.2018].
  28. Sina English. (2011, 18 luty). Great Firewall father speaks out. Dostęp: https://web.archive.org/web/20110225205053/http://english.sina.com/china/p/2011/0217/360409.html [9.07.2019].
  29. Stockholm International Peace Research Institute [SIPRI]. (2018, 2 maja). Global military spending remains high at $1.7 trillion. Dostęp: https://www.sipri.org/media/press-release/2018/global-military-spendingremains-high-17-trillion [9.07.2018].
  30. The Central People’s Government of the People’s Republic of China. (2007, 2 kwietnia). Guówùyuàn bàngōng tīng guānyú shèhuì xìnyòng tìxì jiànshè de ruò gàn yìjiàn guó bàn fā 2007, 17 hào (ang. Several Opinions of the General Office of the State Council on the Establishment of a Social Credit System). Dostęp: http://www.gov.cn/zwgk/2007-04/02/content_569314.htm [20.11.2020].
  31. The Economist. (2016, 17 grudnia). China invents the digital totalitarian state. Dostęp: https://www.economist.com/briefing/2016/12/17/china-invents-the-digital-totalitarian-state [16.07.2019].
  32. The State Council of the People’s Republic of China. (2015, 5 stycznia). Rénmíng yínháng yìnfā “guānyú zuò hìo gèrén zhēng xìn yèwù zhìnbèi gōngzuò de tōngzhī (ang. The People’s Bank of China issued the “Notice on Preparing for Personal Credit Investigation”). Dostęp: http://www.gov.cn/xinwen/2015-01/05/content_2800381.htm [16.07.2019].
  33. Tian, M. (2016). The Baojia System as Institutional Control in Manchukuo under Japanese Rule (1932–45). Journal of the Economic and Social History of the Orient, 59(4), 531–554. DOI: https://doi.org/10.1163/15685209-12341407
  34. Torfox Stanford Project. (2011, 1 czerwca). The Great Firewall of China: Background. Dostęp: https://cs.stanford.edu/people/eroberts/cs181/projects/2010-11/FreedomOfInformationChina/the-greatfirewall-of-china-background/index.html [7.07.2019].
  35. Turek, A. i Nguyen C. (2016). Chiny oceniają swoich obywateli – blisko 5 mln osób ma za niską ocenę, by kupić bilet na samolot. Businessinsider.com. Dostęp: https://businessinsider.com.pl/polityka/chinysystem-ocen-obywateli/b3qd1sc [10.07.2018].
  36. Wang, B. (2018). China defense budget increases by 8.1% but police state budget is still 20% more. Dostęp: https://www.nextbigfuture.com/2018/03/china-defense-budget-increases-by-8-1-but-police-statebudget-is-still-20-more.html [9.07.2019].
  37. Whiting, M. D. (2008). The Great Firewall of China: a Critical Analysis. Dostęp: https://www.researchgate.net/publication/235035190_The_Great_Firewall_of_China_A_Critical_Analysis [10.11.2020].
  38. York, J.C. (2011, 23 grudnia). Israeli Firm Allot Communications Ltd Under Fire for Selling Spyware to Iran. Electronic Frontier Foundation. Dostęp: https://www.eff.org/pl/deeplinks/2011/12/israeli-firm-underfire-selling-spyware-iran [17.07.2019].
  39. Zenz, A. (2018). China’s Domestic Security Spending: An Analysis of Available Data. China Brief, 18(4), 5–11. Dostęp: https://jamestown.org/wp-content/uploads/2018/03/CB_18_4-2.pdf?x38211 [9.07.2018].
  40. Zhao, Ch. (2018, 5 stycznia). Black Mirror’ in China? 1.4 Billion Citizens to be Monitored Through Social Credit System. Newsweek. Dostęp: https://www.newsweek.com/china-social-credit-system-906865 [16.07.2019].
  41. Zwoliński, A. (2017). System kredytu społecznego (SCS) a biznes w Chinach. Dostęp: http://www.polska-azja.pl/a-zwolinski-system-kredytu-spolecznego-scs-a-biznes-w-chinach/ [17.07.2019].