Treść głównego artykułu

Abstrakt

Celem artykułu jest opis procesów, które prowadzą młodych ludzi do zaangażowania w działalność terrorystyczną w szeregach międzynarodowych organizacji dżihadystycznych. Główny problem badawczy ujęto w formie pytania o to, jakie mechanizmy grupowe i indywidualne skłaniają młodych ludzi do terroryzmu? W szczegółowych dociekaniach poszukiwano odpowiedzi na dwie kwestie: 1) jak wypracowane dotąd w naukach społecznych teoretyczne modele radykalizacji dają się zastosować do wyjaśnienia współczesnej mobilizacji bojowników walczących w Syrii i Iraku? A także 2) jak w świetle dostępnej wiedzy wyjaśnić można radykalizację islamistyczną młodych ludzi z regionu Kaukazu Północnego? W opracowaniu wykorzystano metodę analizy piśmiennictwa, a także metody ogólnologiczne, takie jak analiza, dedukcja i synteza. Przegląd współczesnych koncepcji radykalizacji pozwolił na sformułowanie oceny, że w zrozumieniu zjawiska radykalizacji bardzo przydatny jest model „3P”, zwracający uwagę na czynniki „wypychające”, „przyciągające” oraz osobiste (push-pull-personal). Natomiast analiza sytuacji na Kaukazie Północnym wykazała, że w ostatniej fazie poprzedzającej decyzję o wejściu na drogę terroryzmu szczególnie ważne są czynniki z grupy pull: wpływ najbliższego otoczenia społecznego, wpływ tzw. wehikułów radykalizacji, dynamika grupowa oraz działania rekrutacyjne ze strony organizacji terrorystycznej.

Słowa kluczowe

terroryzm radykalizacja bojownicy FTF dżihadyzm ISIS Państwo Islamskie Północny Kaukaz terrorism radicalization fighters FTF jihadism ISIS Islamic States North Caucasus

Szczegóły artykułu

Jak cytować
Grabowski, T. (2021). Radykalizacja młodzieży do terroryzmu na przykładzie ‘zagranicznych bojowników terrorystycznych’ z regionu Kaukazu Północnego. Rocznik Bezpieczeństwa Międzynarodowego, 15(1), 93–121. https://doi.org/10.34862/rbm.2021.1.5

Bibliografia

  1. Baaken, T. i Schlegel, L. (2017). Fishermen or Swarm Dynamics? Should we Understand Jihadist Online-Radicalization as a Top-Down or Bottom-Up Process? Journal for Deradicalization, (13), 178–212. Dostęp: https://journals.sfu.ca/jd/index.php/jd/article/view/127 [10.03.2021].
  2. Behr, I. V., Reding, A., Edwards, C. I Gribbon, L. (2013). Radicalisation in the digital era: The use of the internet in 15 cases of terrorism and extremism. Santa Monica: RAND Corporation. Dostęp: https://www.rand.org/pubs/research_reports/RR453.html [05.02.2021].
  3. Bloom, M. (2011). Bombshells: Women and Terror. Gender Issues, 28(1), 1–21. DOI: https://doi.org/10.1007/s12147-011-9098-z
  4. Bolechów, B. (2012). Polityka antyterrorystyczna w świetle badań nad terroryzmem. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
  5. Borum, R. (2011). Radicalization into Violent Extremism II: A Review of Conceptual Models and Empirical Research. Journal of Strategic Security, 4(4), 37–62. DOI: https://doi.org/10.5038/1944-0472.4.4.2
  6. De Coensel, S. (2018). Processual models of radicalization into terrorism: A best fit framework synthesis. Journal for Deradicalization, (17), 89–127. Dostęp: https://journals.sfu.ca/jd/index.php/jd/article/view/176 [13.02.2021].
  7. Doosje, B., Moghaddam, F. M., Kruglanski, A. W., de Wolf, A., Mann, L. i Feddes, A. R. (2016). Terrorism, radicalization and de-radicalization. Current Opinion in Psychology, 11, 79–84. DOI: https://doi.org/10.1016/j.copsyc.2016.06.008
  8. Dzutsati, V. (2020). Authorities Alarmed by Reported Spread of Islamic Extremism in Russian Prisons (Eurasia Daily Monitor, vol. 17, issue 51). Washington, DC: The Jamestown Foundation. Dostęp: https://jamestown.org/program/authorities-alarmed-by-reported-spread-of-islamic-extremism-in-russian-prisons/ [15.02.2021].
  9. Falkowski, M. i Lang, J. (2015). Homo dżihadicus: Islam na obszarze byłego ZSRR a fenomen postsowieckich bojowników w Syrii i Iraku (Raport OSW). Warszawa: Ośrodek Studiów Wschodnich im. Marka Karpia. Dostęp: https://www.osw.waw.pl/sites/default/files/raport_homo_dzihadicus_net.pdf [10.02.2021].
  10. Frissen, T. (2021). Internet, the great radicalizer? Exploring relationships between seeking for online extremist materials and cognitive radicalization in young adults. Computers in Human Behavior, 114, 106549. DOI: https://doi.org/10.1016/j.chb.2020.106549
  11. Grabowski, T. W. (2014). Demograficzne źródła konfliktu na Kaukazie Północnym. Przegląd Geopolityczny, 7, 85–104. Dostęp: http://cejsh.icm.edu.pl/cejsh/element/bwmeta1.element.desklight-7f36c450-3f83-4114-b7f1-d69053557ebc [17.02.2021].
  12. Grabowski, T. W. (2017). Terroryzm północnokaukaski: Źródła, przejawy i przeciwdziałanie zjawisku. Kraków: Wydawnictwo Naukowe Akademii Ignatianum w Krakowie. Dostęp: https://wydawnictwo.ignatianum.edu.pl/sites/wydawnictwo/files/publikacje_pdf/grabowski_terroryzm_0.pdf [10.02.2021].
  13. Hafez, M. i Mullins, C. (2015). The Radicalization Puzzle: A Theoretical Synthesis of Empirical Approaches to Homegrown Extremism. Studies in Conflict & Terrorism, 38(11), 958–975. DOI: https://doi.org/10.1080/1057610X.2015.1051375
  14. Holt, T. J., Freilich, J. D., Chermak, S. M., Mills, C. i Silva, J. (2019). Loners, Colleagues, or Peers? Assessing the Social Organization of Radicalization. American Journal of Criminal Justice, 44(1), 83–105. DOI: https://doi.org/10.1007/s12103-018-9439-5
  15. Janssen, H. J., Bruinsma, G. J. i Weerman, F. M. (2021). Can inner and outer containment counteract pulls and pushes toward delinquency? A test of Walter Reckless’s containment theory. European Journal of Criminology, 1–23. DOI: https://doi.org/10.1177/1477370820988815
  16. Kardaś, J. (2019). Federacja Rosyjska wobec północnokaukaskiego terroryzmu. Poznań: Wydawnictwo FNCE & Wydawnictwo Wydziału Nauk Politycznych i Dziennikarstwa Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza.
  17. Kavkazskij Uzel. (2021, 16 czerwca). Statistika žertv na severnom Kavkaze. Dostęp: https://www.kavkaz-uzel.eu/rubric/1103 [17.06.2021].
  18. Kruglanski, A., Jasko, K., Webber, D., Chernikova, M. i Molinario, E. (2018). The making of violent extremists. Review of General Psychology, 22(1), 107–120. DOI: https://doi.org/10.1037/gpr0000144
  19. Kruglanski, A. W., Gelfand, M. J., Bélanger, J. J., Sheveland, A., Hetiarachchi, M. i Gunaratna, R. (2014). The Psychology of Radicalization and Deradicalization: How Significance Quest Impacts Violent Extremism. Political Psychology, 35(S1), 69–93. DOI: https://doi.org/10.1111/pops.12163
  20. Lee, E. S. (1966). A theory of migration. Demography, 3(1), 47–57. DOI: https://doi.org/10.2307/2060063
  21. McCauley, C. i Moskalenko, S. (2014). Toward a Profile of Lone Wolf Terrorists: What Moves an Individual From Radical Opinion to Radical Action. Terrorism and Political Violence, 26(1), 69–85. DOI: https://doi.org/10.1080/09546553.2014.849916
  22. Milašina, M. (2019). Čečency v Evrope. Novaya Gazeta. Dostęp: https://drive.google.com/file/d/1PtuNTF5e_CEgKiGlCNpm3FjFjvyCMA3V/view [12.04.2021].
  23. Moghaddam, F. M. (2005). The staircase to terrorism: A psychological exploration. The American Psychologist, 60(2), 161–169. DOI: https://doi.org/10.1037/0003-066X.60.2.161
  24. Pokalova, E. (2019). Islamic Radicalization in Russia’s North Caucasus: Lessons from Russia’s Handling of Religious Revival. Journal of Balkan & Near Eastern Studies, 21(2), 146–169. https://doi.org/10.1080/19448953.2017.1367587
  25. Pospiszyl, I. (2008). Patologie społeczne. Wydawnictwo Naukowe PWN.
  26. Rothenberger, L. (2014). Terrorism as strategic communication. W: D. Holtzhausen, A. Zerfass (red.), The Routledge handbook of strategic communication (481–496). Abingdon: Routledge.
  27. Schmid, A. (2013). Radicalisation, De-Radicalisation, Counter-Radicalisation: A Conceptual Discussion and Literature Review (ICCT Research Paper, no 2). The Hague: International Centre for Counter Terrorism. DOI: https://doi.org/10.19165/2013.1.02
  28. Schneider, F. i Meierrieks, D. (2019). Terrorism. W: A. Marciano, G. B. Ramello (red.), Encyclopedia of Law and Economics (2024–2032). New York: Springer. DOI: https://doi.org/10.1007/978-1-4614-7753-2_554
  29. Sokirânskaâ, E. (2019). Možno li predotvratitʹ novye volny radikalizacii na Severnom Kavkaze. Radikalizaciâ i ee profilaktika v Čečne, Ingušetii, Dagestane i Kabardino-Balkarii. Conflict Analysis and Prevention Center. Dostęp: http://cap-center.org/wp-content/uploads/2019/02/CVE_Ru-1.pdf [17.03.2021].
  30. Starodubrovskaya, I. (2015a). Informal institutions and radical ideologies under institutional transformation. Russian Journal of Economics, 1(2), 182–198. DOI: https://doi.org/10.1016/j.ruje.2015.11.003
  31. Starodubrovskaya, I. (2015b). How to Fight Youth Radicalism in the North Caucasus? Obshchestvennye Nauki i Sovremennost (Social Sciences and Contemporary World), (6), 84–96. Dostęp: https://ons-journal.ru/s086904990011587-7-1/ [15.03.2021].
  32. Starodubrovskaya, I. (2019). Intergenerational Relations and Social Transformations: The Case of North Caucasus. Sociology of Power, 31(1), 92–113. DOI: https://doi.org/10.22394/2074-0492-2019-1-92-113
  33. Taylor, M., & Horgan, J. (2006). A Conceptual Framework for Addressing Psychological Process in the Development of the Terrorist. Terrorism and Political Violence, 18(4), 585–601. DOI: https://doi.org/10.1080/09546550600897413
  34. Troian, J., Baidada, O., Arciszewski, T., Apostolidis, T., Celebi, E. i Yurtbakan, T. (2019). Evidence for indirect loss of significance effects on violent extremism: The potential mediating role of anomia. Aggressive behavior, 45(6), 691–703. DOI: https://doi.org/10.1002/ab.21863
  35. Vasilieva, N., Maiboroda, A. i Yasaveev, I. (2017). „Why Do They Leave for ISIL”? A Discourse-Analysis of Young Dagestanis’ Narratives. Russian Politics & Law, 55(4/5), 292–314. DOI: https://doi.org/10.1080/10611940.2017.1533265
  36. Veldhuis, T. i Staun, J. (2009). Islamist radicalisation: A root cause model. The Hague: Netherlands Institute of International Relations Clingendael. https://www.diis.dk/files/media/publications/import/islamist_radicalisation.veldhuis_and_staun.pdf [20.02.2021].
  37. Vergani, M., Iqbal, M., Ilbahar, E. i Barton, G. (2020). The Three Ps of Radicalization: Push, Pull and Personal. A Systematic Scoping Review of the Scientific Evidence about Radicalization Into Violent Extremism. Studies in Conflict & Terrorism, 43(10), 854–854. DOI: https://doi.org/10.1080/1057610X.2018.1505686
  38. Viejo, J. P. i Boyé, Á. M. (2017). An Analysis of the Psycho-Social Factors Involved in Jihadist Radicalization Process and Terrorist Violence. W: A. Sroka, F. C.-R. Garrone i R. D. T. Kumbrián (red.), Radicalism and Terrorism in the 21st Century (Studies in Politics, Security and Society, vol. 9, s. 91–106). Frankfurt am Main: Peter Lang AG. https://www.jstor.org/stable/pdf/j.ctv2t4bgx.8.pdf?refreqid=excelsior%3Ac92ffe923ea2c2dca6212e1d3e450669 [15.04.2021].
  39. Yarlykapov, A. A. (2015). Islam in the Caucasus and its Impact on Conflict Potential in the Region and in Russia. Comparative Politics, 4(3), 133–152. DOI: https://doi.org/10.18611/2221-3279-2013-4-3(13)-133-152