Treść głównego artykułu
Abstrakt
Konsekwencje negocjacji prowadzonych na linii UE-Afryka stanowią ważne determinanty kształtowania stosunków gospodarczych, politycznych i społecznych w nadchodzących latach i dlatego zasługują na szczególną uwagę. Wyniki tej dyskusji będą również kluczowe dla statusu kobiet i agendy równouprawnienia, zwłaszcza w kontekście odbudowy po pandemii COVID-19. W związku z powyższym, podstawowym celem artykułu jest omówienie obszarów współpracy między UE a Afryką, istotnych dla inicjatyw równouprawnienia podejmowanych podczas trwających negocjacji. W pierwszej części zarysowano kontekst historyczny rozwoju agendy równouprawnienia w relacjach euro-afrykańskich. Następnie zaprezentowano współczesne instytucjonalno-prawne ramy partnerstwa na linii UE-Afryka istotne dla polityk równościowych. W trzeciej części przedstawiono rozważania odnośnie pozycji agendy równouprawnienia w trwających negocjacjach. Stwierdzono, że agenda równouprawnienia nie jest ideą nową i że w przeszłości stanowiła część partnerstwa na linii UE-Afryka. Zauważono także, że kwestia praw kobiet ewoluowała na przestrzeni lat – od marginalnej do konstytutywnej oraz od wąskiej do szerokiej. Wykazano, że UE i UA prezentują odmienne podejście do kwestii równouprawnienia. Zaobserwowano także, że odmienne interpretacje roli i znaczenia agendy równouprawnienia stanowią kontynuację trendów widocznych w przeszłości i są przykładem rozbieżności na linii UE-UA. Artykuł został przygotowany w oparciu o krytyczną analizę źródeł zastanych, tj. literatury przedmiotu, prasy oraz informacji publikowanych przez UE i UA i analizę treści, tj. wypowiedzi polityków oraz oficjalnych dokumentów.
Słowa kluczowe
Szczegóły artykułu

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Licencja
Autor/współautor upoważniony przez pozostałych współautorów do ich reprezentowania (autor korespondencyjny) zgłoszonego „utworu” oświadcza, że przysługują mu autorskie prawa do utworu, które nie są ograniczone w zakresie objętym niniejszym oświadczeniem. Utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza praw autorskich innych osób, ani nie jest ograniczony prawami na rzecz osób trzecich. Utwór nie był wcześniej publikowany pod tym samym lub innym tytułem, nie stanowi również części innej publikacji. Utwór nie jest obecnie przedmiotem postępowania w innym wydawnictwie.
Autor/Współautor zgłasza utwór do publikacji w czasopiśmie „Rocznik Bezpieczeństwa Międzynarodowego” i tym samym potwierdza, że:
- Utwór został przygotowany zgodnie z zasadami edytorskimi obowiązującymi w czasopiśmie.
- Utwór zawiera informacje o źródłach finansowania badań, które stanowiły podstawę jego opracowania.
- Wyraża zgodę na przekazanie utworu do podwójnej recenzji, na podstawie której redakcja podejmie decyzję o przyjęciu lub odrzuceniu utworu do publikacji.
- Wyraża zgodę na dokonanie przez redakcję koniecznych zmian utworu wynikających z opracowania redakcyjnego.
- Zobowiązuje się do niezwłocznego dokonania korekty autorskiej utworu, po jego akceptacji przez redakcję. Niedokonanie korekty autorskiej w terminie 14 dni od daty otrzymania materiałów, traktowane będzie za zgodę na wydanie utworu w postaci przekazanej do korekty.
Autor/Współautor udziela Dolnośląskiej Szkole Wyższej nieodpłatnej, nieograniczonej terytorialnie i czasowo nieodpłatnej licencji niewyłącznej na korzystanie z utworu pod warunkiem jego przyjęcia do opublikowania w czasopiśmie „Rocznik Bezpieczeństwa Międzynarodowego”, na następujących polach eksploatacji:
- Utrwalanie, zwielokrotnianie i wytwarzanie egzemplarzy utworu techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową i zapisu elektronicznego.
- Obrotu oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono: wprowadzanie do obrotu, sprzedaż, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy, publiczne wystawienie, wyświetlenie, a także publiczne udostępnianie utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym, również w sieci Internet.
- Włączenie utworu w skład utworu zbiorowego.
- Tłumaczenia na inne języki i rozpowszechniania tych tłumaczeń.
Autor/Współautor wyraża zgodę na udostępnianie utworu przez Dolnośląską Szkołę Wyższą na licencji:
Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe,
której pełny tekst dostępny jest na stronie internetowej: https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/legalcode
Referencje
- Next EU-Africa Summit to be held in Brussels in February 2022. (2021, 14 października). Africa Intelligence, the continent's daily. https://www.africaintelligence.com/central-and-west-africa_diplomacy/2021/10/14/next-eu-africa-summit-to-be-held-in-brussels-in-february-2022,109698485-bre [21.11.2021].
- Amory, D.P. (1997). Homosexuality in Africa: Issues and Debates. African Issues, 25(1), 5–10. https://doi.org/10.2307/1166238
- Badri B., & Tripp, A.M. (2017). Women’s Activism in Africa. Zed Books Ltd.
- Busangokwakhe, D. (2006). Homosexuality in the African Context. Agenda, 20(67), 128–136. https://www.jstor.org/stable/4066801
- Bokajło W., & Pacześniak A. (red.). (2009). Podstawy europeistyki. Atla 2.
- Booth, C., & Bennett, C. (2002). Gender Mainstreaming in the European Union: Towards a New Conception and Practice of Equal Opportunities? European Journal of Women’s Studies, 9(4), 430–446. https://doi.org/10.1177/13505068020090040401
- Briggs, R.C., & Weathers, S. (2016). Gender and location in African politics scholarship: The other white man’s burden? African Affairs, 115(460), 466–489. https://doi.org/10.1093/afraf/adw009
- Celis, K. i in. (2008). Rethinking Women’s Substantive Representation. Journal of Representative Democracy, 44(2), 99–110. https://doi.org/10.1080/00344890802079573
- Cichecka, A. (2021). EU-Africa Relations: looking through a gender lens. Przegląd Europejski, 4 [w druku].
- Cichecka, A. (2020). Kobiece organizacje pozarządowe w Tanzanii. CeDeWu.
- Consolidated versions of the Treaty on European Union and the Treaty on the Functioning of the European Union, signed on 13 December 2007. Official Journal C 326, 26/10/2012. https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/?uri=celex%3A12012M%2FTXT [05.07.2021].
- Council of Europe. (1998, Maj). Gender mainstreaming: Conceptual framework, methodology and presentation of good practices. Final report of Activities of the Group of Specialists on Mainstreaming EG-S-MS (98) 2. https://www.unhcr.org/3c160b06a.pdf [30.06.2021].
- Davidson, B. (1994). Modern Africa: A Social and Political History. Routledge.
- Debusscher, P., & Van der Vleuten, A. (2012). Mainstreaming gender in European Union development cooperation with sub-Saharan Africa: promising numbers, narrow contents, telling silences. International Development Planning Review, 34(3), 319–338. https://doi.org/10.3828/idpr.2012.19
- European Centre for Development Policy Management [ECDPM]. (2020, 1 października). A green and gender-driven COVID-19 recovery in Africa: How EU development finance can boost energy access for all. European Centre for Development Policy Management. https://ecdpm.org/events/green-gender-driven-covid-19-recovery-africa/ [2.07.2021].
- European Centre for Development Policy Management [ECDPM]. (2021, 10 kwietnia). Taking the gender agenda forward in EU programming. European Centre for Development Policy Management. https://ecdpm.org/wp-content/uploads/Taking-Gender-Agenda-Forward-EU-Programming-ECDPM-Discussion-Paper-297-2021.pdf [24.11.2021].
- European Commission [EC]. EU-Africa Partnership. https://ec.europa.eu/international-partnerships/topics/africa-eu-partnership_en [24.11.2021].
- European Parliament [EP]. (2019, 27 listopada). On-going negotiations for a new EU-ACP Partnership Agreement. European Parliament Debate. https://www.europarl.europa.eu/doceo/document/CRE-9-2019-11-27-INT-3-380-0000_EN.html [25.06.2021].
- European Parliament [EP]. (2018, czerwiec). Backlash in Gender Equality and Women’s and Girls’ Rights. Study requested by the FEMM Committee. https://www.europarl.europa.eu/RegData/etudes/STUD/2018/604955/IPOL_STU(2018)604955.pdf [02.07.2021].
- Flint, A. (2009). The End of a “Special Relationship”? The New EU-ACP Economic Partnership Agreements. Review of African Political Economy, 36(119), 79–92. https://doi.org/10.1080/03056240902863595
- Fourth World Conference on Women Beijing Declaration. (1995). United Nations. https://www.un.org/womenwatch/daw/beijing/platform/declar.htm [21.11.2021].
- Fox, B. (2021, 2 czerwca). Africa must answer its own ‘Kissinger question’, say EU diplomats. Euractiv. https://www.euractiv.com/section/africa/news/africa-must-answer-its-own-kissinger-question-say-eu-diplomats/ [1.07.2021].
- Frankowski P., & Słomczyńska, I. (2011). Unia Europejska – Afryka Subsaharyjska. Uwarunkowania, mechanizmy, efektywność współpracy. Wydawnictwo UMCS.
- Friends of Europe. Africa-Europe Foundation. [bd]. https://www.friendsofeurope.org/initiatives/africa-europe-foundation/ [21.11.2021].
- Guerrina, R., & Wright, K. (2016). Gendering normative power Europe: lessons of the Women, Peace and Security agenda. International Affairs, 92(2), 293–312. https://doi.org/10.1111/1468-2346.12555
- Jaquette, J. (2017). Women/Gender and Development: the Growing Gap Between Theory and Practice. Studies in Comparative International Development, 52(2), 242–260. https://doi.org/10.1007/s12116-017-9248-8
- Knoll, A., & Mucchi, V. (2020). Africa-Europe relations beyond 2020: Looking through a gender lens. Discussion Paper No. 285. https://ecdpm.org/wp-content/uploads/Africa-Europe-Relations-Beyond-2020-Gender-Lens-ECDPM-Discussion-Paper-285-2020.pdf [15.11.2021].
- Kotsopoulos, J., & Mattheis, F. (2018). A contextualisation of EU–Africa relations: Trends and drivers from a reciprocal perspective. South African Journal of International Affairs, 25(4), 445–460. https://doi.org/10.1080/10220461.2018.1551154
- Lebovich, A. (2020, 8 czerwca). After covid: Resetting Europe-Africa relations for mutual benefit. European Council on Foreign Relations. https://ecfr.eu/article/commentary_after_covid_resetting_europe_africa_relations_for_mutual_benefit/ [02.07.2021].
- Mangala, J. (2013). Africa-EU Strategic Partnership: Historical Background, Institutional Architecture, and Theoretical Frameworks. W: J. Mangala (red.), Africa and the European Union (s. 15–44). Palgrave Macmillan.
- Mercer, C. (1999). Reconceptualizing State-Society Relations in Tanzania: ‘Are NGOs Making a Difference’? Area, 31(3), 247–258. https://doi.org/10.1111/j.1475-4762.1999.tb00089.x
- Obeng-Odoom, F. (2020). COVID-19, inequality, and social stratification in Africa. African review of economics and finance, 12(1), 3–37. https://ssrn.com/abstract=3592122
- Partnership agreement between the members of the African, Caribbean and Pacific Group of States of the one part, and the European Community and its Member States, of the other part, signed in Cotonou on 23 June 2000 - Protocols - Final Act – Declarations. (2000). https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/ALL/?uri=celex:22000A1215(01) [30.06.2021].
- Rada Europejska, Rada Unii Europejskiej. Stosunki UE-Afryka. [b.d.]. Consilium Europa. https://www.consilium.europa.eu/pl/policies/eu-africa/ [5.07.2021].
- Simonton, D. (2010), Women in European Culture and Society: Gender, Skill and Identity from 1700. Routledge.
- Strauss, M. (2021, 16 kwietnia). Post-Cotonou: EU reaches agreement with African, Caribbean and Pacific States. Deutsche Welle. https://www.dw.com/en/post-cotonou-eu-reaches-agreement-with-african-caribbean-and-pacific-states/a-57220259 [1.07.2021].
- Stromquist, N.P. (1997). Gender sensitive educational strategies and their implementation. International Journal of Educational Development, 17(2), 205–214. https://doi.org/10.1016/S0738-0593(96)00048-X
- Subrahmanian R. (2004). Making sense of gender in shifting institutional contexts: some reflections on gender mainstreaming. IDS Bulletin, 35(4), 89–94. https://doi.org/10.1111/j.1759-5436.2004.tb00160.x
- The Third ACP-EEC Convention, Lomé. (1984, 8 grudnia). https://op.europa.eu/en/publication-detail/-/publication/79ab6237-6c16-4e67-902c-0c71df7f77c2/language-en [5.7.2021].
- The Fourth ACP-EEC Convention, Lomé. (1989). https://op.europa.eu/en/publication-detail/-/publication/5fc60e77-0b35-4b68-88bf-de7b2cf8edd4/language-en [5.07.2021].
- Tobé, T. (2019, 27 listopada). On-going negotiations for a new EU-ACP Partnership Agreement. European Parliament [EP] Debate. https://www.europarl.europa.eu/doceo/document/CRE-9-2019-11-27-INT-3-380-0000_EN.html [25.06.2021].
- Tripp A.M. (2009). African Women's Movements: Transforming Political Landscapes. Cambridge University Press.
- Unia Afrykańska [UAa]. The Partnership and Joint Africa-EU Strategy. Africa-EU Partnership. https://africa-eu-partnership.org/en/partnership-and-joint-africa-eu-strategy [30.06.2021].
- Unia Afrykańska [UAb]. (2021, 24 listopada). AU Strategy for Gender Equality and Women’s Empowerment. African Union. https://au.int/en/articles/au-strategy-gender-equality-and-womens-empowerment [24.11.2021].
- United Nation [UN]. (2020, 9 kwietnia). Policy Brief: The Impact of COVID-19 on Women. https://www.unwomen.org/sites/default/files/Headquarters/Attachments/Sections/Library/Publications/2020/Policy-brief-The-impact-of-COVID-19-on-women-en.pdf [2.07.2021].
- United Nation [UN] Women. World Conferences on Women. [b.d.]. UN Women. https://www.unwomen.org/en/how-we-work/intergovernmental-support/world-conferences-on-women [02.07.2021].
- Wywiad z M. Rusimbi, Women Fund Tanzania – WFT, Dar es Salaam, 2.09.2016.
- Wywiad z N. Tepani, Tanzania Association of Non-governmental Organizations – TANGO, Dar es Salaam, 7.09.2016.
- van der Vleuten, A., & van Erdewijk, A. (2020). The Fragmented Inclusion of Gender Equality in AU-EU Relations in Times of Crises. Political Studies Rewiev, 8(3), 444–459. https://doi.org/10.1177/1478929920918830