Treść głównego artykułu

Abstrakt

W ostatnich latach obserwowane były zmiany w zakresie kierowania i dowodzenia Siłami Zbrojnymi Rzeczypospolitej Polskiej. Celem niniejszego artykułu jest wyjaśnienie istoty przeobrażeń w systemie kierowania i dowodzenia Siłami Zbrojnymi RP, które weszły w życie w 2014 r. i tych najnowszych, których pierwszy etap został wdrożony w 2018 r. Istota przekształceń w systemie kierowania i dowodzenia Siłami Zbrojnymi RP została przedstawiona za pomocą metod badawczych takich jak: synteza, analiza retrospektywna, metoda porównawcza, wnioskowanie i uogólnienie. Ponadto, z analizy autorki wynika, iż siły zbrojne odgrywają szczególną rolę w systemie politycznym, a ich kształt jest w znacznej mierze determinowany przez preferencje aktorów politycznych, piastujących aktualnie władzę państwową. Podjęcie tej problematyki przez pryzmat aspektów prawnych i politycznych pozwala zrozumieć istotę systemu kierowania i dowodzenia armią i jego przeobrażeń w ostatnich latach.

Słowa kluczowe

system kierowania i dowodzenia siły zbrojne bezpieczeństwo securitologia command and control system armed forces security securitology

Szczegóły artykułu

Jak cytować
Warchoł, A. (2022). Polski system kierowania i dowodzenia armią – aspekty polityczne i prawne. Rocznik Bezpieczeństwa Międzynarodowego, 16(1), 164–179. https://doi.org/10.34862/rbm.2022.1.9

Bibliografia

  1. BBN. (2013). Uzasadnienie do ustawy o zmianie ustawy o urzędzie Ministra Obrony Narodowej oraz niektórych innych ustaw. Dostęp: http://www.bbn.gov.pl/pl/wydarzenia/4396,Reforma-systemu-kierowania-i-dowodzenia-SZ-RP.html [22.12.2021].
  2. Brzozowski, A. (2018). Uwarunkowania i wyznaczniki reformy systemu kierowania i dowodzenia Siłami Zbrojnymi RP. Bezpieczeństwo Narodowe, (41), 39–53. https://www.bbn.gov.pl/ftp/dok/04/BN_41_A_BRZOZOWSKI.pdf [17.5.2022]
  3. Creveld, M. (2014). Dowodzenie na wojnie. Od Aleksandra do Szarona. Instytut Wydawniczy Erica.
  4. Fryc, M., Konopka, L. (2014). Reforma systemu kierowania i dowodzenia Siłami Zbrojnymi Rzeczypospolitej Polskiej. Kwartalnik Bellona, (3), 11–25. https://zbrojni.blob.core.windows.net/pzdata/TinyMceFiles/bellona3_2014.pdf [20.05.2022].
  5. Jach, M. (2018, 21 grudnia). Wprowadzenie reformy dowodzenia etapami to dobry pomysł. Polska Zbrojna. http://www.polska-zbrojna.pl/home/articleshow/27179?t=Michal-Jach-Wprowadzanie-reformy-dowodzenia-etapami-to-dobry-pomysl [20.01.2022].
  6. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. (1997). Dz. U. 1997, nr 78, poz. 483.
  7. Koziej, S. (2013). Reforma systemu kierowania i dowodzenia Siłami Zbrojnymi. BBN. http://www.bbn.gov.pl/download/1/12919/Reforma_SKiD_Prezentacja_na_SFBp__wersja_z__2_02_13.pdf [22.01.2022].
  8. Lisiecki, R. (2017, 20 października). Dworczyk: przedłużający się spór o SKiD zaczyna być problemem. Defence 24. https://www.defence24.pl/dworczyk-przedluzajacy-sie-spor-o-skid-zaczyna-byc-problemem-skaner-defence24 [25.01.2022].
  9. MON. (2016). Strategiczny Przegląd Obronny. Ministerstwo Obrony Narodowej. Dostęp: http://www.mon.gov.pl/koncepcja-obronna-rp/koncepcja-obronna-rp-slowo-wstepne/strategiczny-przeglad-obronny-22017-07-17/ [20.01.2022].
  10. MON. (2017). Koncepcja Obronna Rzeczypospolitej Polskiej 2017. Dostęp: https://www.gov.pl/attachment/78e14510-253a-4b48-bc31-fd11db898ab7 [22.01.2022].
  11. MON. (2018, 30 maja). Przyczyny przeprowadzenia reformy SKID. Dostęp: http://www.mon.gov.pl/aktualnosci/artykul/najnowsze/nowy-i-skuteczniejszy-system-dowodzenia-silami-zbrojnymi-rp-n2018-05-30/ [20.01.2022].
  12. Rajchel, J., Zabłocki, E. (2016). Bezpieczeństwo narodowe. Pojęcie, kategorie, system. Wydawnictwo Wyższej Szkoły Oficerskiej Sił Powietrznych.
  13. Sejm RP. (2013a, 17 kwietnia). Sprawozdanie stenograficzne z posiedzenia Sejmu nr 38. Dostęp: http://orka2.sejm.gov.pl/StenoInter7.nsf/0/770327BAE2E2B27AC1257B510042869A/%24File/38_a_ksiazka.pdf [23.01.2022].
  14. Sejm RP. (2013b, 19 czerwca). Sprawozdanie stenograficzne z posiedzenia Sejmu nr 44. Dostęp: http://orka2.sejm.gov.pl/StenoInter7.nsf/0/08310B5383062474C1257B90000C6618/%24File/44_a_ksiazka.pdf [23.01.2022].
  15. Sejm RP. (2013c, 21 czerwca). Głosowanie nr 5 na 44. posiedzeniu Sejmu dnia 21.06.2013 r. o godz. 09:26:30. Dostęp: http://www.sejm.gov.pl/Sejm7.nsf/agent.xsp?symbol=glosowania&NrKadencji=7&NrPosiedzenia=44&NrGlosowania=5 [22.01.2022].
  16. Sejm RP. (2018a, 13 września). Sprawozdanie stenograficzne z posiedzenia Sejmu nr 68. Dostęp: http://orka2.sejm.gov.pl/StenoInter8.nsf/0/D580C61F25713E0BC1258307007CFE54/%24File/68_b_ksiazka_bis.pdf [22.01.2022].
  17. Sejm RP. (2018b). Głosowanie nr 36 na 69. posiedzeniu Sejmu dnia 04.10.2018 r. o godz. 09:58:28. Dostęp: http://www.sejm.gov.pl/sejm8.nsf/agent.xsp?symbol=glosowania&NrKadencji=8&NrPosiedzenia=69&NrGlosowania=36 [15.03.2022].
  18. Soloch, P. (2018). Nowy system kierowania i dowodzenia Siłami Zbrojnymi RP. Obrona terytorium i współdziałanie z NATO. Bezpieczeństwo Narodowe, (41), 15–19. Dostęp: https://www.bbn.gov.pl/ftp/dok/04/BN_41_P_SOLOCH.pdf [15.01.2022].
  19. Trybunał Konstytucyjny. (2015). Postanowienie z dnia 28 lipca 2015 r. Sygn. akt K 53/13. http://trybunal.gov.pl/postepowanie-i-orzeczenia/postanowienia/art/8544-dowodcy-rodzajow-sil-zbrojnych/ [22.01.2022].
  20. Ustawa z dnia 21. czerwca 2013 r. o zmianie ustawy o urzędzie Ministra Obrony Narodowej oraz niektórych innych ustaw. (2013). Dz. U. 2013, poz. 852.
  21. Ustawa z dnia 11 marca 2022 r. o obronie Ojczyzny. (2022). Dz. U. 2022, poz. 655.
  22. Ustawa z dnia 21. listopada 1967 r. o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej. (1967). Dz. U. 1967, nr 44, poz. 220.
  23. Ustawa z dnia 4. października 2018 r. o zmianie ustawy o urzędzie Ministra Obrony Narodowej oraz ustawy o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej. (2018). Dz. U. 2018, poz. 2182.
  24. Załęski, K. (2018). Siły zbrojne. Teoria i praktyka funkcjonowania. Wydawnictwo Difin.
  25. Zarządzenie Prezydenta RP z dnia 10 czerwca 2019 r. w sprawie organizacji oraz zakresu działania Biura Bezpieczeństwa Narodowego. (2019). M. P. 2019, poz. 585 (załącznik – Regulamin Biura Bezpieczeństwa Narodowego).