Treść głównego artykułu
Abstrakt
W ostatnich latach obserwowane były zmiany w zakresie kierowania i dowodzenia Siłami Zbrojnymi Rzeczypospolitej Polskiej. Celem niniejszego artykułu jest wyjaśnienie istoty przeobrażeń w systemie kierowania i dowodzenia Siłami Zbrojnymi RP, które weszły w życie w 2014 r. i tych najnowszych, których pierwszy etap został wdrożony w 2018 r. Istota przekształceń w systemie kierowania i dowodzenia Siłami Zbrojnymi RP została przedstawiona za pomocą metod badawczych takich jak: synteza, analiza retrospektywna, metoda porównawcza, wnioskowanie i uogólnienie. Ponadto, z analizy autorki wynika, iż siły zbrojne odgrywają szczególną rolę w systemie politycznym, a ich kształt jest w znacznej mierze determinowany przez preferencje aktorów politycznych, piastujących aktualnie władzę państwową. Podjęcie tej problematyki przez pryzmat aspektów prawnych i politycznych pozwala zrozumieć istotę systemu kierowania i dowodzenia armią i jego przeobrażeń w ostatnich latach.
Słowa kluczowe
Szczegóły artykułu

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Licencja
Autor/współautor upoważniony przez pozostałych współautorów do ich reprezentowania (autor korespondencyjny) zgłoszonego „utworu” oświadcza, że przysługują mu autorskie prawa do utworu, które nie są ograniczone w zakresie objętym niniejszym oświadczeniem. Utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza praw autorskich innych osób, ani nie jest ograniczony prawami na rzecz osób trzecich. Utwór nie był wcześniej publikowany pod tym samym lub innym tytułem, nie stanowi również części innej publikacji. Utwór nie jest obecnie przedmiotem postępowania w innym wydawnictwie.
Autor/Współautor zgłasza utwór do publikacji w czasopiśmie „Rocznik Bezpieczeństwa Międzynarodowego” i tym samym potwierdza, że:
- Utwór został przygotowany zgodnie z zasadami edytorskimi obowiązującymi w czasopiśmie.
- Utwór zawiera informacje o źródłach finansowania badań, które stanowiły podstawę jego opracowania.
- Wyraża zgodę na przekazanie utworu do podwójnej recenzji, na podstawie której redakcja podejmie decyzję o przyjęciu lub odrzuceniu utworu do publikacji.
- Wyraża zgodę na dokonanie przez redakcję koniecznych zmian utworu wynikających z opracowania redakcyjnego.
- Zobowiązuje się do niezwłocznego dokonania korekty autorskiej utworu, po jego akceptacji przez redakcję. Niedokonanie korekty autorskiej w terminie 14 dni od daty otrzymania materiałów, traktowane będzie za zgodę na wydanie utworu w postaci przekazanej do korekty.
Autor/Współautor udziela Dolnośląskiej Szkole Wyższej nieodpłatnej, nieograniczonej terytorialnie i czasowo nieodpłatnej licencji niewyłącznej na korzystanie z utworu pod warunkiem jego przyjęcia do opublikowania w czasopiśmie „Rocznik Bezpieczeństwa Międzynarodowego”, na następujących polach eksploatacji:
- Utrwalanie, zwielokrotnianie i wytwarzanie egzemplarzy utworu techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową i zapisu elektronicznego.
- Obrotu oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono: wprowadzanie do obrotu, sprzedaż, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy, publiczne wystawienie, wyświetlenie, a także publiczne udostępnianie utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym, również w sieci Internet.
- Włączenie utworu w skład utworu zbiorowego.
- Tłumaczenia na inne języki i rozpowszechniania tych tłumaczeń.
Autor/Współautor wyraża zgodę na udostępnianie utworu przez Dolnośląską Szkołę Wyższą na licencji:
Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe,
której pełny tekst dostępny jest na stronie internetowej: https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/legalcode
Referencje
- BBN. (2013). Uzasadnienie do ustawy o zmianie ustawy o urzędzie Ministra Obrony Narodowej oraz niektórych innych ustaw. Dostęp: http://www.bbn.gov.pl/pl/wydarzenia/4396,Reforma-systemu-kierowania-i-dowodzenia-SZ-RP.html [22.12.2021].
- Brzozowski, A. (2018). Uwarunkowania i wyznaczniki reformy systemu kierowania i dowodzenia Siłami Zbrojnymi RP. Bezpieczeństwo Narodowe, (41), 39–53. https://www.bbn.gov.pl/ftp/dok/04/BN_41_A_BRZOZOWSKI.pdf [17.5.2022]
- Creveld, M. (2014). Dowodzenie na wojnie. Od Aleksandra do Szarona. Instytut Wydawniczy Erica.
- Fryc, M., Konopka, L. (2014). Reforma systemu kierowania i dowodzenia Siłami Zbrojnymi Rzeczypospolitej Polskiej. Kwartalnik Bellona, (3), 11–25. https://zbrojni.blob.core.windows.net/pzdata/TinyMceFiles/bellona3_2014.pdf [20.05.2022].
- Jach, M. (2018, 21 grudnia). Wprowadzenie reformy dowodzenia etapami to dobry pomysł. Polska Zbrojna. http://www.polska-zbrojna.pl/home/articleshow/27179?t=Michal-Jach-Wprowadzanie-reformy-dowodzenia-etapami-to-dobry-pomysl [20.01.2022].
- Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. (1997). Dz. U. 1997, nr 78, poz. 483.
- Koziej, S. (2013). Reforma systemu kierowania i dowodzenia Siłami Zbrojnymi. BBN. http://www.bbn.gov.pl/download/1/12919/Reforma_SKiD_Prezentacja_na_SFBp__wersja_z__2_02_13.pdf [22.01.2022].
- Lisiecki, R. (2017, 20 października). Dworczyk: przedłużający się spór o SKiD zaczyna być problemem. Defence 24. https://www.defence24.pl/dworczyk-przedluzajacy-sie-spor-o-skid-zaczyna-byc-problemem-skaner-defence24 [25.01.2022].
- MON. (2016). Strategiczny Przegląd Obronny. Ministerstwo Obrony Narodowej. Dostęp: http://www.mon.gov.pl/koncepcja-obronna-rp/koncepcja-obronna-rp-slowo-wstepne/strategiczny-przeglad-obronny-22017-07-17/ [20.01.2022].
- MON. (2017). Koncepcja Obronna Rzeczypospolitej Polskiej 2017. Dostęp: https://www.gov.pl/attachment/78e14510-253a-4b48-bc31-fd11db898ab7 [22.01.2022].
- MON. (2018, 30 maja). Przyczyny przeprowadzenia reformy SKID. Dostęp: http://www.mon.gov.pl/aktualnosci/artykul/najnowsze/nowy-i-skuteczniejszy-system-dowodzenia-silami-zbrojnymi-rp-n2018-05-30/ [20.01.2022].
- Rajchel, J., Zabłocki, E. (2016). Bezpieczeństwo narodowe. Pojęcie, kategorie, system. Wydawnictwo Wyższej Szkoły Oficerskiej Sił Powietrznych.
- Sejm RP. (2013a, 17 kwietnia). Sprawozdanie stenograficzne z posiedzenia Sejmu nr 38. Dostęp: http://orka2.sejm.gov.pl/StenoInter7.nsf/0/770327BAE2E2B27AC1257B510042869A/%24File/38_a_ksiazka.pdf [23.01.2022].
- Sejm RP. (2013b, 19 czerwca). Sprawozdanie stenograficzne z posiedzenia Sejmu nr 44. Dostęp: http://orka2.sejm.gov.pl/StenoInter7.nsf/0/08310B5383062474C1257B90000C6618/%24File/44_a_ksiazka.pdf [23.01.2022].
- Sejm RP. (2013c, 21 czerwca). Głosowanie nr 5 na 44. posiedzeniu Sejmu dnia 21.06.2013 r. o godz. 09:26:30. Dostęp: http://www.sejm.gov.pl/Sejm7.nsf/agent.xsp?symbol=glosowania&NrKadencji=7&NrPosiedzenia=44&NrGlosowania=5 [22.01.2022].
- Sejm RP. (2018a, 13 września). Sprawozdanie stenograficzne z posiedzenia Sejmu nr 68. Dostęp: http://orka2.sejm.gov.pl/StenoInter8.nsf/0/D580C61F25713E0BC1258307007CFE54/%24File/68_b_ksiazka_bis.pdf [22.01.2022].
- Sejm RP. (2018b). Głosowanie nr 36 na 69. posiedzeniu Sejmu dnia 04.10.2018 r. o godz. 09:58:28. Dostęp: http://www.sejm.gov.pl/sejm8.nsf/agent.xsp?symbol=glosowania&NrKadencji=8&NrPosiedzenia=69&NrGlosowania=36 [15.03.2022].
- Soloch, P. (2018). Nowy system kierowania i dowodzenia Siłami Zbrojnymi RP. Obrona terytorium i współdziałanie z NATO. Bezpieczeństwo Narodowe, (41), 15–19. Dostęp: https://www.bbn.gov.pl/ftp/dok/04/BN_41_P_SOLOCH.pdf [15.01.2022].
- Trybunał Konstytucyjny. (2015). Postanowienie z dnia 28 lipca 2015 r. Sygn. akt K 53/13. http://trybunal.gov.pl/postepowanie-i-orzeczenia/postanowienia/art/8544-dowodcy-rodzajow-sil-zbrojnych/ [22.01.2022].
- Ustawa z dnia 21. czerwca 2013 r. o zmianie ustawy o urzędzie Ministra Obrony Narodowej oraz niektórych innych ustaw. (2013). Dz. U. 2013, poz. 852.
- Ustawa z dnia 11 marca 2022 r. o obronie Ojczyzny. (2022). Dz. U. 2022, poz. 655.
- Ustawa z dnia 21. listopada 1967 r. o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej. (1967). Dz. U. 1967, nr 44, poz. 220.
- Ustawa z dnia 4. października 2018 r. o zmianie ustawy o urzędzie Ministra Obrony Narodowej oraz ustawy o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej. (2018). Dz. U. 2018, poz. 2182.
- Załęski, K. (2018). Siły zbrojne. Teoria i praktyka funkcjonowania. Wydawnictwo Difin.
- Zarządzenie Prezydenta RP z dnia 10 czerwca 2019 r. w sprawie organizacji oraz zakresu działania Biura Bezpieczeństwa Narodowego. (2019). M. P. 2019, poz. 585 (załącznik – Regulamin Biura Bezpieczeństwa Narodowego).