Pasek boczny artykułu

Pobieranie
PDF
Statystyczny
Read Counter : 15 Pobieranie : 6

Treść głównego artykułu

Abstrakt

Skala i charakter współczesnych zagrożeń wykluczają możliwość ich całkowitej eliminacji, dlatego uzasadnione są działania edukacyjne ukierunkowane na rozwijanie wiedzy i umiejętności w zakresie radzenia sobie w sytuacjach trudnych, promowanie wartości oraz przeciwdziałanie zagrożeniom. Konstatacja ta stała się impulsem do podjęcia badań dotyczących edukacji dla bezpieczeństwa będącej istotnym elementem systemu edukacyjnego większości państw. W artykule omówiono działania podejmowane w tym zakresie w Republice Federalnej Niemiec, Królestwie Hiszpanii, Federacji Rosyjskiej, Zjednoczonym Królestwie Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej. Rozwiązania tam przyjęte uznano za potencjalnie interesujące z uwagi na bogactwo występujących typów szkół oraz rozwiązań strukturalnych. W badaniu dostępnych dokumentów skupiono się na: charakterystyce form edukacji dla bezpieczeństwa, identyfikacji kluczowych obszarów działań (edukacja formalna i pozaformalna) oraz wskazaniu możliwości implementacji rozwiązań do rodzimej edukacji. Powyższe pozwoliło na zaprezentowanie konkluzji, iż działania w zakresie edukacji dla bezpieczeństwa koncentrują się głównie na doskonaleniu sposobów udzielania pierwszej pomocy. Czerpiąc z pozakrajowych sposobów realizacji edukacji dla bezpieczeństwa zasadne jest zwrócenie uwagi na rozległość i interdyscyplinarność bezpieczeństwa, promowanie kultury bezpieczeństwa oraz współpracę szkół i organizacji w ramach edukacji pozaformalnej.

Słowa kluczowe

edukacja dla bezpieczeństwa w Federacji Rosyjskiej edukacja dla bezpieczeństwa w Królestwie Hiszpanii edukacja dla bezpieczeństwa w Republice Federalnej Niemiec edukacja dla bezpieczeństwa w Zjednoczonym Królestwie Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej

Szczegóły artykułu

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.

Licencja

Autor/współautor upoważniony przez pozostałych współautorów do ich reprezentowania (autor korespondencyjny) zgłoszonego „utworu” oświadcza, że przysługują mu autorskie prawa do utworu, które nie są ograniczone w zakresie objętym niniejszym oświadczeniem. Utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza praw autorskich innych osób, ani nie jest ograniczony prawami na rzecz osób trzecich. Utwór nie był wcześniej publikowany pod tym samym lub innym tytułem, nie stanowi również części innej publikacji. Utwór nie jest obecnie przedmiotem postępowania w innym wydawnictwie.

Autor/Współautor zgłasza utwór do publikacji w czasopiśmie „Rocznik Bezpieczeństwa Międzynarodowego” i tym samym potwierdza, że:

  1. Utwór został przygotowany zgodnie z zasadami edytorskimi obowiązującymi w czasopiśmie.
  2. Utwór zawiera informacje o źródłach finansowania badań, które stanowiły podstawę jego opracowania.
  3. Wyraża zgodę na przekazanie utworu do podwójnej recenzji, na podstawie której redakcja podejmie decyzję o przyjęciu lub odrzuceniu utworu do publikacji.
  4. Wyraża zgodę na dokonanie przez redakcję koniecznych zmian utworu wynikających z opracowania redakcyjnego.
  5. Zobowiązuje się do niezwłocznego dokonania korekty autorskiej utworu, po jego akceptacji przez redakcję. Niedokonanie korekty autorskiej w terminie 14 dni od daty otrzymania materiałów, traktowane będzie za zgodę na wydanie utworu w postaci przekazanej do korekty.

Autor/Współautor udziela Dolnośląskiej Szkole Wyższej nieodpłatnej, nieograniczonej terytorialnie i czasowo nieodpłatnej licencji niewyłącznej na korzystanie z utworu pod warunkiem jego przyjęcia do opublikowania w czasopiśmie „Rocznik Bezpieczeństwa Międzynarodowego”, na następujących polach eksploatacji:

  1. Utrwalanie, zwielokrotnianie i wytwarzanie egzemplarzy utworu techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową i zapisu elektronicznego.
  2. Obrotu oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono: wprowadzanie do obrotu, sprzedaż, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy, publiczne wystawienie, wyświetlenie, a także publiczne udostępnianie utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym, również w sieci Internet.
  3. Włączenie utworu w skład utworu zbiorowego.
  4. Tłumaczenia na inne języki i rozpowszechniania tych tłumaczeń.

Autor/Współautor wyraża zgodę na udostępnianie utworu przez Dolnośląską Szkołę Wyższą na licencji:
Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe,
której pełny tekst dostępny jest na stronie internetowej: https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/legalcode

Jak cytować
Sikora-Wojtarowicz, K. (2023). Wybrane formy edukacji dla bezpieczeństwa w niektórych państwach europejskich. Rocznik Bezpieczeństwa Międzynarodowego, 17(1), 51-76. https://doi.org/10.34862/rbm.2023.1.4

Referencje

  1. Borowska, T. (1999). Homo construens - człowiek budujący. Edukacyjne przygotowanie do radzenia sobie z różnymi zagrożeniami. W: M. Dudzikowa, T. Borowska (red.), Dzieci i młodzież wobec zagrożeń dzisiejszego świata (s. 171–178). Wydawnictwo Eruditus.
  2. Ciekanowski, Z., Nowicka, J., Wyrębek, H. (2016). Bezpieczeństwo państwa w obliczu współczesnych zagrożeń. Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny.
  3. Cieślarczyk, M. (2010). Fenomen bezpieczeństwa i zjawisko kryzysów postrzegane w perspektywie kulturowej. W: E. Rekłajtis, B. Wiśniewski, J. Zdanowski (red.), Jedność i różnorodność. Kultura v. kultury (s. 83–100). Wydawnictwo ASPRA-JR.
  4. DUGV. (b.d.). Deutsche Gesetzliche Unfallversicherung. Dostęp: https://www.dguv.de/de/index.jsp [03.03.2023].
  5. Döbert, H., von Kopp, B., W.H., Mitter, W. (2010). Die Schulsysteme Europas (Grundlagen der Schulpädagogik, Bd. 46). Schneider-Verlag Hohengehren.
  6. Gawlik-Kobylińska, M. (2016). Nowe technologie w edukacji dla bezpieczeństwa: kształcenie w paradygmacie społeczeństwa informacyjnego i jego przyszłość. Rozpisani.pl - Grupa Wydawnicza PWN.
  7. Gawroński, P. (2013). Edukacja dla bezpieczeństwa. Analiza jej zakresu przedmiotowego. W: A. Wawrzusiszyn, J. Grzyb (red.), Podstawowe problemy bezpieczeństwa i edukacji dla bezpieczeństwa: t. 2. Wyzwania i potrzeby edukacji dla bezpieczeństwa (s. 94–98). Wydawnictwo Mazurskiego Ośrodka Doskonalenia Nauczycieli.
  8. Gmerek, T. (2012). System edukacji w Rosji. W: E. Potulicka, D. Hildebrandt-Wypych, C. Czech-Włodarczyk (red.), Systemy edukacji w krajach europejskich (s. 41–84). Impuls.
  9. Gmerek, T. (2013). Edukacja i procesy selekcji społecznej w Hiszpanii – na poziomie szkolnictwa podstawowego i średniego. Studia Edukacyjne, (24), 65–87. Dostęp: https://repozytorium.amu.edu.pl/bitstream/10593/6820/1/studia_eduk_24_s_65-88.pdf [23.05.2023].
  10. Go2school. (b.d.). Shkol'nyje priedmiety w Rossii. Dostęp: https://go2school.ru/faq/shkolnye-predmety-spisok [20.11.2021].
  11. Health and Safety Executive [HSE]. (b.d). General teaching requirement for health and safety. Dostęp: https://www.hse.gov.uk/education/qca.htm [10.08.2021].
  12. Konstytucja Federacji Rosyjskiej z dnia 12.12.1993 r. Dostęp: http://libr.sejm.gov.pl/tek01/txt/konst/rosja.html [5.03.2023].
  13. Królewski Dekret. (1982a). Real Decreto 710/1982, de 12 de febrero, por el que se fijan las enseñanzas mínimas para el ciclo medio de la Educación General Básica. (BOE nr 90 z dnia 15.04.1982). Dostęp: https://www.boe.es/buscar/doc.php?id=BOE-A-1982-8960 [3.03.2023].
  14. Królewski Dekret. (1982b). Real Decreto 3087/1982, de 12 de noviembre, por el que se fijan las enseñanzas mínimas para el ciclo superior de Educación General Básica. (BOE nr 280 z dnia 22.11.1982) Dostęp: https://www.boe.es/buscar/doc.php?id =BOE-A-1982-30589 [3.03.2023].
  15. Królewski Dekret. (2022a). Real Decreto 157/2022, de 1 de marzo, por el que se establecen la ordenación y las enseñanzas mínimas de la Educación Primaria. (BOE nr 52 z dnia 2.03.2023). Dostęp: https://www.boe.es/buscar/act.php?id=BOE-A-2022-3296 [3.03.2023].
  16. Królewski Dekret. (2022b). Real Decreto 243/2022, de 5 de abril, por el que se establecen la ordenación y las enseñanzas mínimas del Bachillerato. (BOE nr 82 z dnia 6.04.2022). Dostęp: https://www.boe.es/buscar/doc.php?id=BOE-A-2022-5521 [3.03.2023].
  17. Kubinowski, D. (2010). Jakościowe badania pedagogiczne: filozofia, metodyka, ewaluacja. Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej.
  18. McWhirter, J., Francis, C. (2012). The Royal Society for the Prevention of Accidents. Dostęp: https://www.rospa.com/RoSPAWeb/docs/about/annual-review/past-years/review2012.pdf [5.02.2020].
  19. Narodowa Agencja Wymiany Akademickiej [NAWA]. (2020). Zagraniczne systemy szkolnictwa wyższego. Federacja Rosyjska. Praktyczny przewodnik po uznawalności wykształcenia. Materiał informacyjny opracowany przez pion uznawalności wykształcenia ENIC-NARIC POLSKA. NAWA. Dostęp: https://nawa.gov.pl/uznawalnosc/opisy-zagranicznych-systemow-edukacji [20.10.2021].
  20. NaukaClub. (2019). Sistema obrazovanija v Rossii - obshchije printsipy i struktura. Dostęp: https://nauka.club/pomoshch-studentu/sistema-obrazovaniya-v-rossii.html [21.11.2023].
  21. Paulus, P., Witteriede, H. (2008). Schule-Gesundheit-Bildung. Bilanz und Prespektiven. Bundesanstalt für Aberbeitsschutz und Arbeitsmendizin.
  22. Pickford, T. (2012). Education for Safety. Perceptions from teacher educators in England – a work in progress. W: Z. Kwiasowski, K. Cenda-Miedzińska (red.), Edukacja dla bezpieczeństwa wobec wyzwań współczesności (s. 49–63). Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Pedagogicznego.
  23. Pieczywok, A. (2011). Wybrane problemy z zakresu edukacji dla bezpieczeństwa. Akademia Obrony Narodowej.
  24. Pieczywok, A. (2018). Zakończenie. W: A. Pieczywok, A. Soboń (red.), Przestrzeń edukacji dla bezpieczeństwa w krajach Europy Środkowo-Wschodniej (s. 209–214). Wydawnictwo Akademii Sztuki Wojennej.
  25. Pokruszyński, W. (2010). Teoretyczne aspekty bezpieczeństwa: podręcznik akademicki. Wydawnictwo Wyższej Szkoły Gospodarki Euroregionalnej im. Alcide De Gasperi.
  26. Polska Akademia Nauk [PAN]. (1991). Polska w obliczu współczesnych wyzwań cywilizacyjnych. Komitet Prognoz. Polska w XXI wieku. Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
  27. Prawo Ogólne. (1970). Ley 14/1970, de 4 de agosto, General de Educación y Financiamiento de la Reforma Educativa. (BOE nr 187 z dnia 6.08.1970). Dostęp: https://www.boe.es/buscar/doc.php?id=BOE-A-1970-852 [3.03.2023].
  28. PSHE Association. (b.d.). The association for PSHE teachers, leads and other practitioners. Dostęp: https://www.pshe-association.org.uk/ [02.10.2021].
  29. Rodríguez Entrena, M. J. (2014). W jaki sposób polityka odpowiedzialności wpływa na równy dostęp do edukacji? O różnorodności programów nauczania na przykładzie Hiszpanii. W: G. Mazurkiewicz (red.), Edukacja jako odpowiedź. Odpowiedzialni nauczycieli w zmieniającym się świecie (s. 225–246). Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
  30. Rodríguez Lorenzo, L., Ruibal Lista, B., Toro, S. (2020). Los primeros auxilios en el currículo de la educación obligatoria en España. Sportis. Scientific Journal of School Sport, Physical Education and Psychomotricity, 6(2), 365–389. https://doi.org/ 10.17979/sportis.2020.6.2.5831
  31. Rolff, H.-G. (1998). Schulaufsicht und Administration in Entwicklung, W: H. Altrichter, W. Schley, M. Schratz (red.), Handbuch zur Schulentwicklung (s. 190–217). Studienverlag GmbH.
  32. Rozporządzenie. (2020). Erlass des Ministeriums für Bildung, Wissenschaft und Kultur vom 15. April 2020 - 3141/2019 - III 137. (NBI.MBWK.Schl.-H. 2020 S. 152). Dostęp: https://www.schulrecht-sh.com/texte/e/erste_hilfe.htm#Erste_Hilfe_im_inneren_Schulbereich_ [3.03.2023].
  33. Rozporządzenie. (2022). Rozporządzenie Ministra Edukacji i Nauki z dnia 1.08.2022 zmieniające rozporządzenie w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz podstawy programowej kształcenia ogólnego dla szkoły podstawowej, w tym dla uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym lub znacznym, kształcenia ogólnego dla branżowej szkoły I stopnia, kształcenia ogólnego dla szkoły specjalnej przysposabiającej do pracy oraz kształcenia ogólnego dla szkoły policealnej. (Dz. U. 2022 poz. 1717). Dostęp: https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20220001717 [25.05.2023].
  34. Rudakow, P. D. (2020). Raboczaja programma uczebnogo priedmieta osnowy biezopasnosti żizniediejatiel'nosti. Proswieszczenije.
  35. Schulsanitätsdienst. (b.d). Bundesweit verpflichtende Einführung von Unterricht in Wiederbelebung spätestens ab der 7. Klasse. Dostęp: https://www.schulsanitaetsdienst.com [3.03.2023].
  36. Sławiński, S. (red.). (2013). Słownik podstawowych terminów dotyczących krajowego systemu kwalifikacji. Instytut Badań Edukacyjnych.
  37. Smirnov, A. T., Khrennikov, B. O. (red.). (2014). Osnowy biezopasnosti żizniediejatiel'nosti. Bazowyj urowien. Proswieszczenije.
  38. Soboń, A. (2018). Praktyka edukacji dla bezpieczeństwa w Federacji Rosyjskiej. W: A. Pieczywok, A. Soboń (red.), Przestrzeń edukacji dla bezpieczeństwa w krajach Europy Środkowo-Wschodniej (s. 199–208). Wydawnictwo Akademii Sztuki Wojennej.
  39. The Childcare Act. (2006). Childcare Act 2006. (UK Public General Acts 2006, c. 21). Dostęp: https://www.legislation.gov.uk/ukpga/2006/21 [03.03.2023].
  40. Ustawa federalna. (2007). Federalny zakon ot 21 ijulia 2007 g. o wniesenii izmienieni w otdielnyje zakonodatielnyjue akty Rossijskoi Federacji w swiazi s ustanowleniem objazatielnowo obshchego obrazowanija. (Nr 194-FZ). Dostęp: http://www.consultant.ru/document/cons_doc_LAW_530 60/ [5.03.2023].
  41. Ustawa federalna. (2012). Federalny zakon ot 29 diekabria 2012 g. ob obrazowanii w Rossijskoj Fiederacji. (Nr 273-FZ). Dostęp: http://www.consultant.ru/document/cons_doc_LAW_140174/ [5.03.2023].
  42. Ustawa Organiczna. (2020). Ley Orgánica 3/2020, de 29 de diciembre, por la que se modifica la Ley Orgánica 2/2006, de 3 de mayo, de Educación. (BOE nr 340 z dnia 30.12.2020). Dostęp: https://www.boe.es/buscar/doc.php?id=BOE-A-2020-17264 [03.03.2023].
  43. Włodarczyk, E., Sadowska-Wieciech, E., Rokitowska J. (2018). Edukacja dla bezpieczeństwa. Istota i uwarunkowania. Wydawnictwo Libron.
  44. Wnuk, A. (2013). Relacja rodzic-dziecko w ruchu drogowym – przegląd literatury, badań i praktyk brytyjskich. Technika Transportu Szynowego, 20(10), 79-85. Dostęp: https://yadda.icm.edu.pl/baztech/element/bwmeta1.element.baztech-81592998-68ba-4294-a116-472331e0ef3d/c/Wnuk_Relacja_10_2013.pdf [4.03.2023].
  45. Wołoszyn, S. (1998). Nauki o wychowaniu w Polsce w XX wieku. Wydawnictwo Strzelec.
  46. Zarządzenie. (1975). Ordenanza de 22 de marzo de 1975 por la que se desarrolla el Decreto 160/1975, de 23 de enero, por el que se aprueba el Plan de Estudios de Matriculación y se regula el Curso de Orientación Universitaria. (BOE nr 93 z dnia 18.04.1975). Dostęp: https://www.boe.es/buscar/doc.php?id=BOE-A-1975-8175 [3.03.2023].
  47. Zarządzenie. (1982). Orden de 25 de noviembre de 1982 por la que se regula la enseñanza en el último ciclo de Educación Primaria General. (BOE nr 291 z dnia 4.12.1982). Dostęp: https://www.boe.es/buscar/doc.php?id=BOE-A-1982-31919 [03.03.2023].