Treść głównego artykułu
Abstrakt
Celem autorów tego artykułu jest zaprezentowanie ewolucji stanowiska Sojuszu Północnoatlantyckiego w sprawie obrony wschodniej flanki NATO – od Newport do Waszyngtonu. Przedmiotem analizy są oficjalne deklaracje z kolejnych szczytów NATO, odbywających się w latach 2014–2024. Decyzje na nich podjęte oraz działania całego Sojuszu i poszczególnych państw członkowskich pokazują, w jaki sposób reagowano na pojawiające się w danym czasie zagrożenia dla bezpieczeństwa obszaru transatlantyckiego. Autorzy badają więc, na ile rezultaty politycznych decyzji wdrożone zostały do praktyki działań obronnych zainteresowanych podmiotów w obliczu największego zagrożenia na przełomie drugiej i trzeciej dekady XXI wieku, za jakie bez wątpienia trzeba uznać agresywną politykę władz Federacji Rosyjskiej – nie tylko wobec suwerennej Ukrainy, ale również wobec państw wschodniej flanki NATO. W konkluzji autorzy zwracają uwagę, iż uwarunkowania zewnętrzne w postaci bezpośredniego zagrożenia dla państw europejskich i agresywna polityka Rosji były najważniejszymi katalizatorami integracji Sojuszu.
Słowa kluczowe
Szczegóły artykułu
Prawa autorskie (c) 2024 Krzysztof Kociubiński, Adam Sokołowski

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Licencja
Autor/współautor upoważniony przez pozostałych współautorów do ich reprezentowania (autor korespondencyjny) zgłoszonego „utworu” oświadcza, że przysługują mu autorskie prawa do utworu, które nie są ograniczone w zakresie objętym niniejszym oświadczeniem. Utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza praw autorskich innych osób, ani nie jest ograniczony prawami na rzecz osób trzecich. Utwór nie był wcześniej publikowany pod tym samym lub innym tytułem, nie stanowi również części innej publikacji. Utwór nie jest obecnie przedmiotem postępowania w innym wydawnictwie.
Autor/Współautor zgłasza utwór do publikacji w czasopiśmie „Rocznik Bezpieczeństwa Międzynarodowego” i tym samym potwierdza, że:
- Utwór został przygotowany zgodnie z zasadami edytorskimi obowiązującymi w czasopiśmie.
- Utwór zawiera informacje o źródłach finansowania badań, które stanowiły podstawę jego opracowania.
- Wyraża zgodę na przekazanie utworu do podwójnej recenzji, na podstawie której redakcja podejmie decyzję o przyjęciu lub odrzuceniu utworu do publikacji.
- Wyraża zgodę na dokonanie przez redakcję koniecznych zmian utworu wynikających z opracowania redakcyjnego.
- Zobowiązuje się do niezwłocznego dokonania korekty autorskiej utworu, po jego akceptacji przez redakcję. Niedokonanie korekty autorskiej w terminie 14 dni od daty otrzymania materiałów, traktowane będzie za zgodę na wydanie utworu w postaci przekazanej do korekty.
Autor/Współautor zachowują prawa autorskie i prawa do publikacji, ale przenoszą prawo do pierwszej publikacji na czasopismo.
Autor/Współautor wyraża zgodę na udostępnianie utworu przez Uniwersytet Dolnośląski DSW na licencji:
Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe,
której pełny tekst dostępny jest na stronie internetowej: https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/legalcode
Bibliografia
- Banasik, M. (red.). (2024). Wojna w Ukrainie i jej implikacje dla bezpieczeństwa międzynarodowego. Wydawnictwo Difin.
- BBN. (2018, 11 lipca). Szczyt NATO w Brukseli. Biuro Bezpieczeństwa Narodowego https://www.bbn.gov.pl/pl/wydarzenia/8250,Szczyt-NATO-w-Brukseli.html
- Defence24. (2016, 9 lipca). Prezydent Andrzej Duda podsumował szczyt NATO w Warszawie. http://www.defence24.pl/405837%2Cprezydent-andrzej-duda-podsumowal-szczyt-nato-w-warszawie
- Koziej, S., & Pietrzak, P. (2014). Szczyt NATO w Walii: uwarunkowania, rezultaty, wnioski dla Polski. Bezpieczeństwo Narodowe, 3, 11–29. https://www.bbn.gov.pl/ftp/dok/11-29%20koziej%20pietrzak.pdf
- Krzykowski, P., Piotrowski, S., & Żyła, M. (2020). Konsolidacja wschodniej flanki NATO. Akademia Sztuki Wojennej.
- Lorenz, W. (2022, 15 lipca). Szczyt NATO w Madrycie – odpowiedź na agresywną politykę Rosji. Biuletyn PISM, 114(2533). Polski Instytut Spraw Międzynarodowych. https://pism.pl/publikacje/szczyt-nato-w-madrycie-odpowiedz-na-agresywna-polityke-rosji
- Lorenz, W. (2024, 12 lipca). Szczyt NATO w Waszyngtonie – najważniejsze decyzje. Komentarz PISM, (49). Polski Instytut Spraw Międzynarodowych. https://www.pism.pl/publikacje/szczyt-nato-w-waszyngtonie-najwazniejsze-decyzje
- Lorenz, W., & Terlikowski, M. (2023, 13 lipca). Najważniejsze decyzje szczytu NATO w Wilnie. Komentarz PISM, (30). Polski Instytut Spraw Międzynarodowych. https://www.pism.pl/publikacje/najwazniejsze-decyzje-szczytu-nato-w-wilnie
- NATO. (2014, 5 września). Wales Summit Declaration. Issued by the Heads of State and Government participating in the meeting of the North Atlantic Council in Wales (Press Release 120). North Atlantic Treaty Organization https://www.nato.int/cps/en/natohq/official_texts_112964.htm?mode=pressrelease
- NATO. (2016, 9 lipca). Warsaw Summit Communiqué. Issued by the Heads of State and Government participating in the meeting of the North Atlantic Council in Warsaw 8-9 July 2016 (Press Release 100). North Atlantic Treaty Organization. https://www.nato.int/cps/en/natohq/official_texts_133169.htm?mode=pressrelease
- NATO. (2018, 11 lipca). Brussels Summit Declaration. Issued by the Heads of State and Government participating in the meeting of the North Atlantic Council in Brussels 11-12 July 2018 (Press Release 074). North Atlantic Treaty Organization. https://www.nato.int/cps/en/natohq/official_texts_156624.htm?mode=pressrelease
- NATO. (2021, 14 czerwca). Brussels Summit Communiqué. Issued by the Heads of State and Government participating in the meeting of the North Atlantic Council in Brussels 14 June 2021 (Press Release 086). North Atlantic Treaty Organization. https://www.nato.int/cps/en/natohq/news_185000.htm
- NATO. (2022a, 24 marca). Statement by NATO Heads of State and Government, Brussels 24 March 2022 (Press Release 061). North Atlantic Treaty Organization. https://www.nato.int/cps/en/natohq/official_texts_193719.htm
- NATO. (2022b, 29 czerwca). Madrid Summit Declaration. Issued by NATO Heads of State and Government participating in the meeting of the North Atlantic Council in Madrid 29 June 2022 (Press Release 095). North Atlantic Treaty Organization. https://www.nato.int/cps/en/natohq/official_texts_196951.htm?mode=pressrelease
- NATO. (2024, 10 lipca). Washington Summit Declaration. Issued by the NATO Heads of State and Government participating in the meeting of the North Atlantic Council in Washington, D.C. 10 July 2024 (Press Release 001). North Atlantic Treaty Organization. https://www.nato.int/cps/en/natohq/official_texts_227678.htm
- Pawłowski, K. (2020). Bukareszteńska Dziewiątka: współpraca państw wschodniej flanki NATO. IEŚ Policy Papers, (4). Instytut Europy Środkowej. https://ies.lublin.pl/ies-policy-papers/bukaresztenska-dziewiatka-wspolpraca-panstw-wschodniej-flanki-nato-bucharest-nine-cooperation-of-the-countries-of-natos-eastern-flank/
- Prezydent.pl. (2014, 5 września). Ustalenia szczytu NATO – niesłychanie ważne. Oficjalna strona Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej. https://www.prezydent.pl/kancelaria/archiwum/archiwum-bronislawa-komorowskiego/aktualnosci/wizyty-zagraniczne/ustalenia-szczytu-nato-nieslychanie-wazne,16581
- Prezydent.pl. (2019, 4 grudnia). Prezydent: Szczyt w Londynie to sukces NATO i zwycięstwo Polski. Oficjalna strona Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej. https://www.prezydent.pl/aktualnosci/wizyty-zagraniczne/prezydent-szczyt-w-londynie-to-sukces-nato-i-zwyciestwo-polski,3157
- Prezydent.pl. (2021, 14 czerwca). Bruksela. Wypowiedź Prezydenta RP dla mediów. Oficjalna strona Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej. https://www.prezydent.pl/aktualnosci/wypowiedzi-prezydenta-rp/wystapienia/wypowiedz-prezydenta-rp-dla-mediow,4500
- Prezydent.pl. (2022a, 25 lutego). Spotkanie szefów państw i rządów NATO. Oficjalna strona Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej. https://www.prezydent.pl/aktualnosci/wydarzenia/spotkanie-szefow-panstw-i-rzadow-nato,49465
- Prezydent.pl. (2022b, 25 lutego). Wypowiedź Prezydenta RP podczas wspólnej konferencji. Oficjalna strona Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej. https://www.prezydent.pl/aktualnosci/wypowiedzi-prezydenta-rp/wystapienia/wypowiedz-prezydenta-rp-podczas-wspolnej-konferencji,49496
- Prezydent.pl. (2022c, 24 marca). Nadzwyczajny szczyt NATO z udziałem Andrzeja Dudy. Oficjalna strona Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej. https://www.prezydent.pl/aktualnosci/wizyty-zagraniczne/nadzwyczajny-szczyt-nato-z-udzialem-andrzeja-dudy,50993
- Prezydent.pl. (2022d, 30 czerwca). Madryt. Briefing Prezydenta RP nt. szczytu NATO. Oficjalna strona Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej. https://www.prezydent.pl/aktualnosci/wypowiedzi-prezydenta-rp/wystapienia/madryt-briefing-prezydenta-rp-nt-szczytu-nato,56355
- Prezydent.pl. (2024, 11 lipca). Szczyt NATO: Ważne decyzje dla wschodniej flanki Sojuszu. Oficjalna strona Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej. https://www.prezydent.pl/aktualnosci/wypowiedzi-prezydenta-rp/wystapienia/prezydent-podsumowal-szczyt-nato,89054
- Samol, B. (2019). Wielonarodowy Korpus Północno-Wschodni w bezpieczeństwie regionalnym NATO. Akademia Sztuki Wojennej.
- Smura, T. (2017, 26 maja). Komentarz: Spotkanie szefów państw i rządów NATO – Sojusz zwiększy zaangażowanie w walce z terroryzmem. Fundacja im. Kazimierza Pułaskiego. https://pulaski.pl/spotkanie-szefow-panstw-rzadow-nato-sojusz-zwiekszy-zaangazowanie-walce-terroryzmem/
- Szczyt NATO w Wilnie. (2023, 12 lipca). Serwis Rzeczypospolitej Polskiej. https://www.gov.pl/web/nato/szczyt-nato-w-wilnie
- Traktat Północnoatlantycki sporządzony w Waszyngtonie dnia 4 kwietnia 1949 r. (1949). Dz. U. 2000, nr 87, poz. 970. https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20000870970/O/D20000970.pdf
- Wodnicki, J. (2019). Znaczenie Sojuszu Północnoatlantyckiego w umacnianiu bezpieczeństwa na wschodniej flance NATO. Rocznik Bezpieczeństwa Międzynarodowego, 13(1), 143–157. https://doi.org/10.34862/rbm.2019.1.11
Bibliografia
Banasik, M. (red.). (2024). Wojna w Ukrainie i jej implikacje dla bezpieczeństwa międzynarodowego. Wydawnictwo Difin.
BBN. (2018, 11 lipca). Szczyt NATO w Brukseli. Biuro Bezpieczeństwa Narodowego https://www.bbn.gov.pl/pl/wydarzenia/8250,Szczyt-NATO-w-Brukseli.html
Defence24. (2016, 9 lipca). Prezydent Andrzej Duda podsumował szczyt NATO w Warszawie. http://www.defence24.pl/405837%2Cprezydent-andrzej-duda-podsumowal-szczyt-nato-w-warszawie
Koziej, S., & Pietrzak, P. (2014). Szczyt NATO w Walii: uwarunkowania, rezultaty, wnioski dla Polski. Bezpieczeństwo Narodowe, 3, 11–29. https://www.bbn.gov.pl/ftp/dok/11-29%20koziej%20pietrzak.pdf
Krzykowski, P., Piotrowski, S., & Żyła, M. (2020). Konsolidacja wschodniej flanki NATO. Akademia Sztuki Wojennej.
Lorenz, W. (2022, 15 lipca). Szczyt NATO w Madrycie – odpowiedź na agresywną politykę Rosji. Biuletyn PISM, 114(2533). Polski Instytut Spraw Międzynarodowych. https://pism.pl/publikacje/szczyt-nato-w-madrycie-odpowiedz-na-agresywna-polityke-rosji
Lorenz, W. (2024, 12 lipca). Szczyt NATO w Waszyngtonie – najważniejsze decyzje. Komentarz PISM, (49). Polski Instytut Spraw Międzynarodowych. https://www.pism.pl/publikacje/szczyt-nato-w-waszyngtonie-najwazniejsze-decyzje
Lorenz, W., & Terlikowski, M. (2023, 13 lipca). Najważniejsze decyzje szczytu NATO w Wilnie. Komentarz PISM, (30). Polski Instytut Spraw Międzynarodowych. https://www.pism.pl/publikacje/najwazniejsze-decyzje-szczytu-nato-w-wilnie
NATO. (2014, 5 września). Wales Summit Declaration. Issued by the Heads of State and Government participating in the meeting of the North Atlantic Council in Wales (Press Release 120). North Atlantic Treaty Organization https://www.nato.int/cps/en/natohq/official_texts_112964.htm?mode=pressrelease
NATO. (2016, 9 lipca). Warsaw Summit Communiqué. Issued by the Heads of State and Government participating in the meeting of the North Atlantic Council in Warsaw 8-9 July 2016 (Press Release 100). North Atlantic Treaty Organization. https://www.nato.int/cps/en/natohq/official_texts_133169.htm?mode=pressrelease
NATO. (2018, 11 lipca). Brussels Summit Declaration. Issued by the Heads of State and Government participating in the meeting of the North Atlantic Council in Brussels 11-12 July 2018 (Press Release 074). North Atlantic Treaty Organization. https://www.nato.int/cps/en/natohq/official_texts_156624.htm?mode=pressrelease
NATO. (2021, 14 czerwca). Brussels Summit Communiqué. Issued by the Heads of State and Government participating in the meeting of the North Atlantic Council in Brussels 14 June 2021 (Press Release 086). North Atlantic Treaty Organization. https://www.nato.int/cps/en/natohq/news_185000.htm
NATO. (2022a, 24 marca). Statement by NATO Heads of State and Government, Brussels 24 March 2022 (Press Release 061). North Atlantic Treaty Organization. https://www.nato.int/cps/en/natohq/official_texts_193719.htm
NATO. (2022b, 29 czerwca). Madrid Summit Declaration. Issued by NATO Heads of State and Government participating in the meeting of the North Atlantic Council in Madrid 29 June 2022 (Press Release 095). North Atlantic Treaty Organization. https://www.nato.int/cps/en/natohq/official_texts_196951.htm?mode=pressrelease
NATO. (2024, 10 lipca). Washington Summit Declaration. Issued by the NATO Heads of State and Government participating in the meeting of the North Atlantic Council in Washington, D.C. 10 July 2024 (Press Release 001). North Atlantic Treaty Organization. https://www.nato.int/cps/en/natohq/official_texts_227678.htm
Pawłowski, K. (2020). Bukareszteńska Dziewiątka: współpraca państw wschodniej flanki NATO. IEŚ Policy Papers, (4). Instytut Europy Środkowej. https://ies.lublin.pl/ies-policy-papers/bukaresztenska-dziewiatka-wspolpraca-panstw-wschodniej-flanki-nato-bucharest-nine-cooperation-of-the-countries-of-natos-eastern-flank/
Prezydent.pl. (2014, 5 września). Ustalenia szczytu NATO – niesłychanie ważne. Oficjalna strona Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej. https://www.prezydent.pl/kancelaria/archiwum/archiwum-bronislawa-komorowskiego/aktualnosci/wizyty-zagraniczne/ustalenia-szczytu-nato-nieslychanie-wazne,16581
Prezydent.pl. (2019, 4 grudnia). Prezydent: Szczyt w Londynie to sukces NATO i zwycięstwo Polski. Oficjalna strona Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej. https://www.prezydent.pl/aktualnosci/wizyty-zagraniczne/prezydent-szczyt-w-londynie-to-sukces-nato-i-zwyciestwo-polski,3157
Prezydent.pl. (2021, 14 czerwca). Bruksela. Wypowiedź Prezydenta RP dla mediów. Oficjalna strona Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej. https://www.prezydent.pl/aktualnosci/wypowiedzi-prezydenta-rp/wystapienia/wypowiedz-prezydenta-rp-dla-mediow,4500
Prezydent.pl. (2022a, 25 lutego). Spotkanie szefów państw i rządów NATO. Oficjalna strona Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej. https://www.prezydent.pl/aktualnosci/wydarzenia/spotkanie-szefow-panstw-i-rzadow-nato,49465
Prezydent.pl. (2022b, 25 lutego). Wypowiedź Prezydenta RP podczas wspólnej konferencji. Oficjalna strona Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej. https://www.prezydent.pl/aktualnosci/wypowiedzi-prezydenta-rp/wystapienia/wypowiedz-prezydenta-rp-podczas-wspolnej-konferencji,49496
Prezydent.pl. (2022c, 24 marca). Nadzwyczajny szczyt NATO z udziałem Andrzeja Dudy. Oficjalna strona Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej. https://www.prezydent.pl/aktualnosci/wizyty-zagraniczne/nadzwyczajny-szczyt-nato-z-udzialem-andrzeja-dudy,50993
Prezydent.pl. (2022d, 30 czerwca). Madryt. Briefing Prezydenta RP nt. szczytu NATO. Oficjalna strona Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej. https://www.prezydent.pl/aktualnosci/wypowiedzi-prezydenta-rp/wystapienia/madryt-briefing-prezydenta-rp-nt-szczytu-nato,56355
Prezydent.pl. (2024, 11 lipca). Szczyt NATO: Ważne decyzje dla wschodniej flanki Sojuszu. Oficjalna strona Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej. https://www.prezydent.pl/aktualnosci/wypowiedzi-prezydenta-rp/wystapienia/prezydent-podsumowal-szczyt-nato,89054
Samol, B. (2019). Wielonarodowy Korpus Północno-Wschodni w bezpieczeństwie regionalnym NATO. Akademia Sztuki Wojennej.
Smura, T. (2017, 26 maja). Komentarz: Spotkanie szefów państw i rządów NATO – Sojusz zwiększy zaangażowanie w walce z terroryzmem. Fundacja im. Kazimierza Pułaskiego. https://pulaski.pl/spotkanie-szefow-panstw-rzadow-nato-sojusz-zwiekszy-zaangazowanie-walce-terroryzmem/
Szczyt NATO w Wilnie. (2023, 12 lipca). Serwis Rzeczypospolitej Polskiej. https://www.gov.pl/web/nato/szczyt-nato-w-wilnie
Traktat Północnoatlantycki sporządzony w Waszyngtonie dnia 4 kwietnia 1949 r. (1949). Dz. U. 2000, nr 87, poz. 970. https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20000870970/O/D20000970.pdf
Wodnicki, J. (2019). Znaczenie Sojuszu Północnoatlantyckiego w umacnianiu bezpieczeństwa na wschodniej flance NATO. Rocznik Bezpieczeństwa Międzynarodowego, 13(1), 143–157. https://doi.org/10.34862/rbm.2019.1.11