Treść głównego artykułu
Abstrakt
Dynamiczny rozwój technologii militarnych mających zastosowanie w wojnie na morzu pociąga za sobą znaczący wzrost cen uzbrojenia i sprzętu morskiego. Marynarki wojenne średnich i małych państw już dzisiaj mierzą się z problemem redukcji ilościowej platform oraz utraty ich interoperacyjności, umożliwiającej wspólne działania w składzie zespołów międzynarodowych. Taka sytuacja może doprowadzić do powstania „flot symbolicznych” lub drugiej kategorii (również w ramach NATO), których wartość dla bezpieczeństwa państwa będzie iluzoryczna. Przedmiotem badania są w niniejszym artykule marynarki wojenne małych i średnich państw, a jego celem jest przedstawienie determinant warunkujących ich rozwój, by mogły zachować swoją wiarygodność narodową i sojuszniczą. Jako metody badawcze zastosowano analizę światowej literatury fachowej w omawianej tematyce oraz analizę planów rozwojowych małych flot wojennych dostępnych w piśmiennictwie specjalistycznym i portalach morskich. Podstawowe pytanie badawcze brzmiało: jak należy planować rozwój małych flot wojennych by były one przydatne dla bezpieczeństwa państwa? Główne tezy odnoszą się do: podejścia systemowego w planowaniu rozbudowy marynarki wojennej, określenia priorytetów (specjalizacja czy flota zrównoważona) i kształtowania morale stanu osobowego. Artykuł stanowi merytoryczny głos w dyskusji dotyczącej transformacji Marynarki Wojennej RP. Przedstawione w artykule wnioski wskazują, że rozwój nowych technologii w połączeniu z właściwym zarządzaniem zasobami może sprzyjać rozwojowi małych flot wojennych, a głównym problemem jest jakość elit polityczno – wojskowych.
Słowa kluczowe
Szczegóły artykułu
Licencja
Autor/współautor upoważniony przez pozostałych współautorów do ich reprezentowania (autor korespondencyjny) zgłoszonego „utworu” oświadcza, że przysługują mu autorskie prawa do utworu, które nie są ograniczone w zakresie objętym niniejszym oświadczeniem. Utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza praw autorskich innych osób, ani nie jest ograniczony prawami na rzecz osób trzecich. Utwór nie był wcześniej publikowany pod tym samym lub innym tytułem, nie stanowi również części innej publikacji. Utwór nie jest obecnie przedmiotem postępowania w innym wydawnictwie.
Autor/Współautor zgłasza utwór do publikacji w czasopiśmie „Rocznik Bezpieczeństwa Międzynarodowego” i tym samym potwierdza, że:
- Utwór został przygotowany zgodnie z zasadami edytorskimi obowiązującymi w czasopiśmie.
- Utwór zawiera informacje o źródłach finansowania badań, które stanowiły podstawę jego opracowania.
- Wyraża zgodę na przekazanie utworu do podwójnej recenzji, na podstawie której redakcja podejmie decyzję o przyjęciu lub odrzuceniu utworu do publikacji.
- Wyraża zgodę na dokonanie przez redakcję koniecznych zmian utworu wynikających z opracowania redakcyjnego.
- Zobowiązuje się do niezwłocznego dokonania korekty autorskiej utworu, po jego akceptacji przez redakcję. Niedokonanie korekty autorskiej w terminie 14 dni od daty otrzymania materiałów, traktowane będzie za zgodę na wydanie utworu w postaci przekazanej do korekty.
Autor/Współautor zachowują prawa autorskie i prawa do publikacji, ale przenoszą prawo do pierwszej publikacji na czasopismo.
Autor/Współautor wyraża zgodę na udostępnianie utworu przez Uniwersytet Dolnośląski DSW na licencji:
Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe,
której pełny tekst dostępny jest na stronie internetowej: https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/legalcode
Bibliografia
- Abrahamse, W. (1995). Developing Countries and Naval Diplomacy. W: G. Mills (red.), Maritime Policy for Developing Nations. Johannesburg: South African Institute of International Affairs.
- A Cooperative Strategy for 21st Century Seapower. (2015, 13 marca). U.S. Navy, U.S. Marine Corps and U.S. Coast Guard. Dostęp: https://news.usni.org/2015/03/13/document-u-s-cooperative-strategy-for-21st-century-seapower-2015-revision [28.05.2021].
- Almeida de, F.E.A i Cabral, R.P. (2018). Navy Classification: Proposal for a Comparative Methodology. Austral: Brazilian Journal of Strategy & International Relations, 7(14), 13–39. Dostęp: https://seer.ufrgs.br/austral/article/view/87981/50760 [20.04.2021].
- Biuro Bezpieczeństwa Narodowego [BBN]. (2017). Strategiczna koncepcja bezpieczeństwa morskiego Rzeczypospolitej Polskiej. Dostęp: https://www.bbn.gov.pl/ftp/dok/SKBM_RP.pdf [15.03.2021].
- Bloom, J. (2013). Israeli Sea Power a Growing Factor in the Middle East Calculus of Deterrance (preliminary draft). Dostęp: https://www.academia.edu/34089137/ISRAELI_SEA_POWER_A_GROWING_FACTOR_IN_THE_MIDDLE_EAST_CALCULUS_OF_DETERRANCE [22.04.2021].
- Booth, K. (1979). Navies and Foreign Policy. New York: Holmes & Meier Publishers.
- Børresen, J. (1994). The Seapower of the Coastal State. W: G. Till (red.), Seapower: Theory and Practice. London: Frank Cass.
- Ficoń, K. (2002). Analiza operacyjna sił okrętowych państw europejskich. Warszawa: BEL Studio.
- Germond, B. (2020). Seapower and small navies. A post-modern outlook. W: R. McCabe, D. Sanders i I. Speller (red.), Europe, Small Navies and Maritime Security. Balancing Traditional Roles and Emergent Threats in the 21st Century, London and New York: Routledge.
- Ginsbert, J. (1938). Czy Bałtyk jest morzem zamkniętym? Warszawa: Oddział Propagandy Floty Wojennej Ligi Morskiej i Kolonialnej.
- Grivas, K. (b.d.). Affordable Naval Power Projection. Geopolitical and Technological Factors Favoring the Development of Small Naval Forces. Dostęp: https://www.academia.edu/37144564/technologies_for_Small_Navies_in_the_new_global_system_doc [19.07.2021].
- Harding, R. (1999). Seapower and Naval Warfare 1650-1830. London: UCL Press.
- Harper, S.R. (1994). Submarine Operations During the Falklands War. Newport: Naval War College. Dostęp: https://apps.dtic.mil/dtic/tr/fulltext/u2/a279554.pdf [22.04.2021].
- Ilnicki, M., Makowski, A. i Pejas, S. (1998). ”Wojna minowa” na morzu. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
- Keegan, J. (1998). Historia wojen (tłum. Woźniak, G.). Warszawa: Książka i Wiedza.
- Konwencja Narodów Zjednoczonych o prawie morza, sporządzona w Montego Bay dnia 10 grudnia 1982 r. (Dz. U. z 2002 r., nr 59, poz. 543). Dostęp: http://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20020590543 [17.03.2021].
- Kubiak, K. (2007). Działania sił morskich po drugiej wojnie światowej. Studia przypadków. Warszawa: Książka i Wiedza.
- Ligęza, K., Miętkiewicz, R. i Gawrysiak, K. (2018). Działania sił morskich. Taktyka marynarki wojennej – zarys problemu. Gdynia: Akademia Marynarki Wojennej.
- Makowski, A. (2000). Siły morskie współczesnego państwa, Gdynia: Impuls Plus Consulting.
- Makowski, A. (2011). Flota Czarnomorska w interwencji przeciw Gruzji. Kwartalnik Bellona, (1/664), 116–131.
- Makowski, A. (2012). Dywizjon okrętów podwodnych Polskiej Marynarki Wojennej w kampanii wrześniowej: ocena operacyjno-taktycznego użycia. W: Studia z dziejów polskiej historiografii wojskowej (Publikacje Instytutu Historii UAM, t. 13, s. 55–83). Poznań: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytet im. Adama Mickiewicza.
- Moran, D. (2009). Geografia i strategia. W: J. Baylis, J. Wirtz, C.S. Gray i E. Cohen (red.), Strategia we współczesnym świecie: wprowadzenie do studiów strategicznych (przekł. W. Nowicki). Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
- Organizacja Narodów Zjednoczonych [ONZ]. (2021). Growth in United Nations membership. Dostęp: https://www.un.org/en/about-us/growth-in-un-membership [17.04.2021].
- Stöhs, J. (2021). How High? The Future of European Naval Power and the High-End Challenge. København: Djøf Publishing in cooperation with Centre for Military Studies. Dostęp: https://cms.polsci.ku.dk/publikationer/hvor-hoejt-fremtiden-for-europaeisk-maritim-militaermagt-og-udfordringen-fra-stigende-kapacitetstaerskler/CMS_Report__2021_1_-_How_High_-_The_Future_of_European_Naval_Power__updated_15_FEB_2021_.pdf [30.03.2021].
- Szubrycht, T. (2008). Zrównoważenie sił morskich w polityce morskiej europejskich państw NATO. Warszawa: Akademia Obrony Narodowej.
- Szubrycht, T. (2011). Bezpieczeństwo morskie państwa. Zarys problemu. Gdynia: Akademia Marynarki Wojennej.
- Tarrant, V.E. (2001). Ostatni rok Kriegsmarine maj 1944-maj 1945 (przekł. S. Kędzierski). Warszawa: Wydawnictwo Oskar.
- Till, G. (2003). Can small navies stay afloat? Jane’s Navy International, 108(4), 14–18. Dostęp: https://kclpure.kcl.ac.uk/portal/en/publications/can-small-navies-stay-afloat(8cda626f-ae63-486a-9225-3b9b3ed1dd30).html [17.02.2021].
- Till, G. (2018). Seapower. A Guide for the Twenty-First Century (wyd. 4). London & New York: Routlege.
- Till, G. (2020). Small navies in the current strategic context. W: R. McCabe, D. Sanders i I. Speller (red.), Europe, Small Navies and Maritime Security. Balancing Traditional Roles and Emergent Threats in the 21st Century (s. 147–154). Abingdon & New York: Routledge.
- Zieliński, M. (2005). Europejskie siły morskie w działaniach połączonych wielonarodowych zespołów zadaniowych. (Zeszyty Naukowe Akademii Obrony Narodowej. Dodatek. Rozprawa habilitacyjna). Warszawa: AON.
Bibliografia
Abrahamse, W. (1995). Developing Countries and Naval Diplomacy. W: G. Mills (red.), Maritime Policy for Developing Nations. Johannesburg: South African Institute of International Affairs.
A Cooperative Strategy for 21st Century Seapower. (2015, 13 marca). U.S. Navy, U.S. Marine Corps and U.S. Coast Guard. Dostęp: https://news.usni.org/2015/03/13/document-u-s-cooperative-strategy-for-21st-century-seapower-2015-revision [28.05.2021].
Almeida de, F.E.A i Cabral, R.P. (2018). Navy Classification: Proposal for a Comparative Methodology. Austral: Brazilian Journal of Strategy & International Relations, 7(14), 13–39. Dostęp: https://seer.ufrgs.br/austral/article/view/87981/50760 [20.04.2021].
Biuro Bezpieczeństwa Narodowego [BBN]. (2017). Strategiczna koncepcja bezpieczeństwa morskiego Rzeczypospolitej Polskiej. Dostęp: https://www.bbn.gov.pl/ftp/dok/SKBM_RP.pdf [15.03.2021].
Bloom, J. (2013). Israeli Sea Power a Growing Factor in the Middle East Calculus of Deterrance (preliminary draft). Dostęp: https://www.academia.edu/34089137/ISRAELI_SEA_POWER_A_GROWING_FACTOR_IN_THE_MIDDLE_EAST_CALCULUS_OF_DETERRANCE [22.04.2021].
Booth, K. (1979). Navies and Foreign Policy. New York: Holmes & Meier Publishers.
Børresen, J. (1994). The Seapower of the Coastal State. W: G. Till (red.), Seapower: Theory and Practice. London: Frank Cass.
Ficoń, K. (2002). Analiza operacyjna sił okrętowych państw europejskich. Warszawa: BEL Studio.
Germond, B. (2020). Seapower and small navies. A post-modern outlook. W: R. McCabe, D. Sanders i I. Speller (red.), Europe, Small Navies and Maritime Security. Balancing Traditional Roles and Emergent Threats in the 21st Century, London and New York: Routledge.
Ginsbert, J. (1938). Czy Bałtyk jest morzem zamkniętym? Warszawa: Oddział Propagandy Floty Wojennej Ligi Morskiej i Kolonialnej.
Grivas, K. (b.d.). Affordable Naval Power Projection. Geopolitical and Technological Factors Favoring the Development of Small Naval Forces. Dostęp: https://www.academia.edu/37144564/technologies_for_Small_Navies_in_the_new_global_system_doc [19.07.2021].
Harding, R. (1999). Seapower and Naval Warfare 1650-1830. London: UCL Press.
Harper, S.R. (1994). Submarine Operations During the Falklands War. Newport: Naval War College. Dostęp: https://apps.dtic.mil/dtic/tr/fulltext/u2/a279554.pdf [22.04.2021].
Ilnicki, M., Makowski, A. i Pejas, S. (1998). ”Wojna minowa” na morzu. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
Keegan, J. (1998). Historia wojen (tłum. Woźniak, G.). Warszawa: Książka i Wiedza.
Konwencja Narodów Zjednoczonych o prawie morza, sporządzona w Montego Bay dnia 10 grudnia 1982 r. (Dz. U. z 2002 r., nr 59, poz. 543). Dostęp: http://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20020590543 [17.03.2021].
Kubiak, K. (2007). Działania sił morskich po drugiej wojnie światowej. Studia przypadków. Warszawa: Książka i Wiedza.
Ligęza, K., Miętkiewicz, R. i Gawrysiak, K. (2018). Działania sił morskich. Taktyka marynarki wojennej – zarys problemu. Gdynia: Akademia Marynarki Wojennej.
Makowski, A. (2000). Siły morskie współczesnego państwa, Gdynia: Impuls Plus Consulting.
Makowski, A. (2011). Flota Czarnomorska w interwencji przeciw Gruzji. Kwartalnik Bellona, (1/664), 116–131.
Makowski, A. (2012). Dywizjon okrętów podwodnych Polskiej Marynarki Wojennej w kampanii wrześniowej: ocena operacyjno-taktycznego użycia. W: Studia z dziejów polskiej historiografii wojskowej (Publikacje Instytutu Historii UAM, t. 13, s. 55–83). Poznań: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytet im. Adama Mickiewicza.
Moran, D. (2009). Geografia i strategia. W: J. Baylis, J. Wirtz, C.S. Gray i E. Cohen (red.), Strategia we współczesnym świecie: wprowadzenie do studiów strategicznych (przekł. W. Nowicki). Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Organizacja Narodów Zjednoczonych [ONZ]. (2021). Growth in United Nations membership. Dostęp: https://www.un.org/en/about-us/growth-in-un-membership [17.04.2021].
Stöhs, J. (2021). How High? The Future of European Naval Power and the High-End Challenge. København: Djøf Publishing in cooperation with Centre for Military Studies. Dostęp: https://cms.polsci.ku.dk/publikationer/hvor-hoejt-fremtiden-for-europaeisk-maritim-militaermagt-og-udfordringen-fra-stigende-kapacitetstaerskler/CMS_Report__2021_1_-_How_High_-_The_Future_of_European_Naval_Power__updated_15_FEB_2021_.pdf [30.03.2021].
Szubrycht, T. (2008). Zrównoważenie sił morskich w polityce morskiej europejskich państw NATO. Warszawa: Akademia Obrony Narodowej.
Szubrycht, T. (2011). Bezpieczeństwo morskie państwa. Zarys problemu. Gdynia: Akademia Marynarki Wojennej.
Tarrant, V.E. (2001). Ostatni rok Kriegsmarine maj 1944-maj 1945 (przekł. S. Kędzierski). Warszawa: Wydawnictwo Oskar.
Till, G. (2003). Can small navies stay afloat? Jane’s Navy International, 108(4), 14–18. Dostęp: https://kclpure.kcl.ac.uk/portal/en/publications/can-small-navies-stay-afloat(8cda626f-ae63-486a-9225-3b9b3ed1dd30).html [17.02.2021].
Till, G. (2018). Seapower. A Guide for the Twenty-First Century (wyd. 4). London & New York: Routlege.
Till, G. (2020). Small navies in the current strategic context. W: R. McCabe, D. Sanders i I. Speller (red.), Europe, Small Navies and Maritime Security. Balancing Traditional Roles and Emergent Threats in the 21st Century (s. 147–154). Abingdon & New York: Routledge.
Zieliński, M. (2005). Europejskie siły morskie w działaniach połączonych wielonarodowych zespołów zadaniowych. (Zeszyty Naukowe Akademii Obrony Narodowej. Dodatek. Rozprawa habilitacyjna). Warszawa: AON.