Pasek boczny artykułu

Przesłane
kwietnia 29, 2023
Zaakceptowano
grudnia 19, 2023
Opublikowane
grudnia 30, 2023
Pobieranie
PDF
Statystyki
Licba odsłon : 49 Pobieranie : 27

Treść głównego artykułu

Abstrakt

Waga przyznawana dla związku Polski z morzem jest ważna dla Marynarki Wojennej RP, zaś dla bezpieczeństwa państwa i jego gospodarki jest bezsporna. Celem artykułu była próba ukazania, w jaki sposób idea edukacji morskiej, tu w rozumieniu dążenia do związania się w przyszłym życiu zawodowym z pracą na morzu, służbą w Marynarce Wojennej RP, czy wreszcie pasją, jaką jest żeglarstwo, jest propagowana i popularyzowana pośród polskiego społeczeństwa. Tekst stanowi próbę odpowiedzi na pytanie, jakie z wątków prezentowanych w dyskusji publicznej w przekazie „tradycyjnym” (analogowe źródła przekazu), jak i internetowym, mają w tym wypadku szczególne znaczenie. W opracowaniu dokonano przeglądu różnych źródeł, podjęto próbę wskazania zakresu i przykładów literatury, publicystyki, wybranych portali i stron internetowych, muzeów itp., co umożliwiło wstępną ocenę skali i do pewnego stopnia metod oddziaływania społecznego znaczenia wychowania obronnego w zakresie edukacji i wychowania morskiego. Jest to szczególnie ważne w kontekście nowej Ustawy o obronie Ojczyzny z 11 marca 2022 r. Tematyka związana z obronnością, wychowaniem obronnym i morskim, edukacją morską oraz dotycząca związków Polski z morzem, jest obecna w przestrzeni publicznej i często dyskutowana. Świadczy to nie tylko o jej popularności, ale i o wadze. Troska o perspektywy tego tematu jest szczególnie ważna w obliczu popularności wśród młodych ludzi zawodów związanych z morzem, w tym niełatwej służby w Marynarce Wojennej. Jeśli najbardziej skromne prognozy perspektyw dla rozwoju Marynarki Wojennej RP pozostaną w dużej części tylko „na papierze”, to zainteresowanie związaniem swoich życiowych losów z morzem i Marynarką Wojenną będzie pośród młodego pokolenia malało.

Słowa kluczowe

wychowanie obronne wychowanie morskie edukacja morska maritime education defense education sail training

Szczegóły artykułu

Licencja

Prawa autorskie (c) 2023 Rocznik Bezpieczeństwa Międzynarodowego

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.

Licencja

Autor/współautor upoważniony przez pozostałych współautorów do ich reprezentowania (autor korespondencyjny) zgłoszonego „utworu” oświadcza, że przysługują mu autorskie prawa do utworu, które nie są ograniczone w zakresie objętym niniejszym oświadczeniem. Utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza praw autorskich innych osób, ani nie jest ograniczony prawami na rzecz osób trzecich. Utwór nie był wcześniej publikowany pod tym samym lub innym tytułem, nie stanowi również części innej publikacji. Utwór nie jest obecnie przedmiotem postępowania w innym wydawnictwie.

Autor/Współautor zgłasza utwór do publikacji w czasopiśmie „Rocznik Bezpieczeństwa Międzynarodowego” i tym samym potwierdza, że:

  1. Utwór został przygotowany zgodnie z zasadami edytorskimi obowiązującymi w czasopiśmie.
  2. Utwór zawiera informacje o źródłach finansowania badań, które stanowiły podstawę jego opracowania.
  3. Wyraża zgodę na przekazanie utworu do podwójnej recenzji, na podstawie której redakcja podejmie decyzję o przyjęciu lub odrzuceniu utworu do publikacji.
  4. Wyraża zgodę na dokonanie przez redakcję koniecznych zmian utworu wynikających z opracowania redakcyjnego.
  5. Zobowiązuje się do niezwłocznego dokonania korekty autorskiej utworu, po jego akceptacji przez redakcję. Niedokonanie korekty autorskiej w terminie 14 dni od daty otrzymania materiałów, traktowane będzie za zgodę na wydanie utworu w postaci przekazanej do korekty.

Autor/Współautor udziela Dolnośląskiej Szkole Wyższej nieodpłatnej, nieograniczonej terytorialnie i czasowo nieodpłatnej licencji niewyłącznej na korzystanie z utworu pod warunkiem jego przyjęcia do opublikowania w czasopiśmie „Rocznik Bezpieczeństwa Międzynarodowego”, na następujących polach eksploatacji:

  1. Utrwalanie, zwielokrotnianie i wytwarzanie egzemplarzy utworu techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową i zapisu elektronicznego.
  2. Obrotu oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono: wprowadzanie do obrotu, sprzedaż, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy, publiczne wystawienie, wyświetlenie, a także publiczne udostępnianie utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym, również w sieci Internet.
  3. Włączenie utworu w skład utworu zbiorowego.
  4. Tłumaczenia na inne języki i rozpowszechniania tych tłumaczeń.

Autor/Współautor wyraża zgodę na udostępnianie utworu przez Dolnośląską Szkołę Wyższą na licencji:
Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe,
której pełny tekst dostępny jest na stronie internetowej: https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/legalcode

Jak cytować
Gogol, B. (2023). Propagowanie wychowania obronnego w kontekście edukacji morskiej, wychowania morskiego, tradycji i znaczenia związków Polski z morzem. Zarys problemu. Rocznik Bezpieczeństwa Międzynarodowego, 17(2), 187–218. https://doi.org/10.34862/rbm.2023.2.10
Pobierz cytowania
Endnote/Zotero/Mendeley (RIS)
BibTeX

Bibliografia

  1. AB. (2021, 14 kwietnia). 102 rocznica powstania Flotylli Pińskiej. Polska Morska. Dostęp: https://polska-morska.pl/2021/04/14/102-rocznica-powstania-flotylli-pinskiej/ [10.12.2022].
  2. Adamkiewicz, J., Trejnis, Z. (2017). Samorząd terytorialny w systemie obronnym Rzeczypospolitej Polskiej. Wydawnictwo Adam Marszałek.
  3. Balcerowicz, B. (red.). (2012). Słownik terminów z zakresu bezpieczeństwa narodowego. Akademia Obrony Narodowej.
  4. Białas, T. (2002). Liga Morska 1944–1953. Korab Firma Wydawniczo-Edukacyjna.
  5. Bieńkowski, J., Kucharski, R., & Stępień, M. (1998). Kierunki i koncepcje przemian edukacji dla bezpieczeństwa. Wydawnictwo Akademii Obrony Narodowej.
  6. Borowiecki, M., Pytasz, Z., & Rygała, E. (2016). Edukacja dla bezpieczeństwa. Wydawnictwo Nowa Era.
  7. Chełchowski, W., Czuba, A. (2016). Militarni. Polskie organizacje proobronne. Wydawnictwo Muza.
  8. Chojnacki, M. (b.d.). Teoria żeglowania. Dostęp: https://www.obozyzeglarskie.com/baza-wiedzy/teoria-zeglowania/ [21.06.2022].
  9. Ciejpa, A. (b.d.). 50 lat czasopisma MW RP „Bandera” 1950-2000. Marynarka Wojenna. http://www.archiwum.mw.wp.mil.pl/mw.mil.pl/index127a.html?akcja=histbandera [10.03.2023].
  10. Ciesielski, Cz., Pater, W., Przybylski, J. (1992). Polska Marynarka Wojenna 1918–1980: zarys dziejów. Wydawnictwo Bellona.
  11. Czuryk, M., Dunaj, K., Karpiuk, M., & Prokop, K. (2016). Bezpieczeństwo państwa. Zagadnienia prawne i administracyjne. Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego.
  12. Dawidczyk, A., Jurczak, J., & Łuka, P. (2019). Metody, techniki, narzędzia nauk o bezpieczeństwie. Difin.
  13. Drzewiecki, A. (2016). Polska Marynarka Wojenna od Drugiej do Trzeciej Rzeczypospolitej. Studium bezpieczeństwa morskiego państwa. Wydawnictwo Napoleon V.
  14. Drzewiecki, A., Kardas, M., & Wojciechowski, Z. (2018). Marynarka Wojenna PRL w życiu społeczno-politycznym i gospodarczym. Wydawnictwo Akademii Marynarki Wojennej.
  15. Dura, M. (2021, 18 marca). MON: Marynarka Wojenna RP ze znacząco ograniczonymi zdolnościami [komentarz]. Defence24. https://defence24.pl/polityka-obronna/mon-marynarka-wojenna-rp-ze-znaczaco-ograniczonymi-zdolnosciami-komentarz [7.12.2022].
  16. Dziubek, T. (2013). Edukacja obronna w Polsce. Wydawnictwo Zysk i S-ka.
  17. Filmweb. (b. d.). Załoga (1951). Dostęp: https://www.filmweb.pl/film/Za%C5%82oga-1951-11962 [20.12.2022].
  18. Gębczyńska, A., & Krakowski, K. (2018). Uwarunkowania dydaktyczne przygotowania obronnego państwa. Wydawnictwo Akademii Obrony Narodowej.
  19. Gryz, J. (2018). Strategia bezpieczeństwa narodowego Polski. Wydawnictwo Naukowe PWN.
  20. Grzybowski, M. (2021, 27 września). Polskie Towarzystwo Nautologiczne. W służbie dla Polski Morskiej. Gospodarka Morska. https://www.gospodarkamorska.pl/polskie-towarzystwo-nautologiczne-w-sluzbie-dla-polski-morskiej-60952 [12.12.2022].
  21. Główny Urząd Statystyczny [GUS]. (2019). Społeczeństwo informacyjne w Polsce. Wyniki badań statystycznych z lat 2015–2019. https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/nauka-i-technika-spoleczenstwo-informacyjne/spoleczenstwo-informacyjne/spoleczenstwo-informacyjne-w-polsce-wyniki-badan-statystycznych-z-lat-2015-2019,1,13.html [12.12.2022].
  22. Haliżak, E. (red.). (2007). Bezpieczeństwo narodowe Polski: geopolityczne i geoekonomiczne uwarunkowania. Wydawnictwo Adam Marszałek.
  23. Hołyst, B. (2014a). Bezpieczeństwo jednostki. Wydawnictwo Naukowe PWN.
  24. Hołyst, B. (2014b). Bezpieczeństwo ogólne problemy badawcze. Wydawnictwo Naukowe PWN.
  25. Jettmar, J. (2017, 3 kwietnia). Trzeba oswajać morze. Żeglarski.info. Dostęp: https://zeglarski.info/artykuly/jacek-jettmar-trzeba-oswajac-morze/ [07.07.2022].
  26. Jeziorkowski, E., & Magoń, M. (red.). (1997). Edukacja obronna w systemie bezpieczeństwa Polski. Wyższa Szkoła Pedagogiczna Bydgoszcz.
  27. Jędrzejski, Ł., Maj, E., Sokół, W., & Szwed-Walczak, A. (red.). (2017). Bezpieczeństwo Europy - bezpieczeństwo Polski. Segmenty bezpieczeństwa w wiekach XX i XXI (t. 4). Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
  28. Jakubczak, R., & Flis, J. (red.). (2006). Bezpieczeństwo narodowe Polski w XXI wieku: wyzwania i strategie. Wydawnictwo Bellona.
  29. Kamiński, S. (2015). Przegląd bezpieczeństwa narodowego w planowaniu strategicznym Polski. Wydawnictwo Difin.
  30. Kitler, W. (2011). Bezpieczeństwo narodowe RP: podstawowe kategorie, uwarunkowania, system. Wydawnictwo Akademii Obrony Narodowej.
  31. Kitler, W. (2018). Organizacja bezpieczeństwa narodowego Rzeczypospolitej Polskiej. Aspekty ustrojowe, prawno-administracyjne i systemowe. Wydawnictwo Adam Marszałek.
  32. Kitler, W. (red.). (2006). Metodyka przygotowania i przeprowadzenia ćwiczeń systemu niemilitarnego w systemie obronnym RP. Towarzystwo Wiedzy Obronnej.
  33. KM & ZBiAM. (2021, 9 grudnia). Wojenna służba bojowa ORP Piorun. Polska Morska. Dostęp: https://polska-morska.pl/2021/12/09/wojenna-sluzba-bojowa-orp-piorun/ [24.11.2022].
  34. Kołodziej-Durnaś, A. (2016). Edukacja morska – wstępny przegląd literatury. Roczniki Socjologii Morskiej. Annuals of Marine Sociology, 25, 31–36. Dostęp: https://journals.pan.pl/Content/101319/PDF/XXV_4_Ko%C5%82odziej_Durna%C5%9B.pdf [20.10.2022].
  35. Komorowski, A. (1988). Vademecum Żeglarstwa. Interster Yachting.
  36. Kosyrz, Z. (1985). Wychowanie patriotyczno-obronne w systemie edukacji politycznej narodu. Zeszyty Naukowe WSP w Bydgoszczy, (8), 23–42. Dostęp: https://dspace.ukw.edu.pl/handle/item/5384?show=full [15.10.2022].
  37. Kuliczkowski, M. (2016). Pozamilitarne przygotowania obronne w Polsce. Próba systematyzacji proceduralnych i funkcjonalnych aspektów przygotowań. Wydawnictwo Akademii Obrony Narodowej.
  38. Korzeniowski, L. (2017). Podstawy nauk o bezpieczeństwie. Wydawnictwo Difin.
  39. Kucharski, M. (2002). Edukacja obronna. Fundacja „Innowacja”.
  40. Kunikowski, J. (2000). Wiedza obronna. Wybrane problemy edukacji dla bezpieczeństwa. Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej.
  41. Leśny, A. (2020a). Sail training a wychowanie morskie. W Leśny A., Siwicki M. (red.), Uwodzenie lirogona: wychowanie morskie jako strategia pedagogiczna (s. 176–193). Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej. Dostęp: http://www.aps.edu.pl/media/2394562/ligoron_e-book2.pdf [15.01.2023].
  42. Leśny, A. (2020b). Szkoła pod Żaglami. W A. Leśny, & M. Siwicki, Uwodzenie lirogona: wychowanie morskie jako strategia pedagogiczna (s. 194–246). Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej. Dostęp: http://www.aps.edu.pl/media/2394562/ligoron_e-book2.pdf [15.01.2023].
  43. Lutostański, M. (2015). Podstawy bezpieczeństwa narodowego Rzeczypospolitej Polskiej. Wydawnictwo Adam Marszałek.
  44. Marcewicz, T. (2019). Na skrzydłach wiatru. Żaglowce bez tajemnic. Wydawnictwo STS Fryderyk Chopin.
  45. Marcewicz, T. (2023). Rejs Niepodległości. Dziennik podróży. Wydawnictwo Jakobstaf.
  46. Michalski, D. (2018, 18 grudnia). Nowe technologie szkolenia w zakresie powszechnej samoobrony, Bellona, (4), 103–113. https://kwartalnikbellona.com/resources/html/article/details?id=189804&language=pl [6.12.2022].
  47. Muzeum Marynarki Wojennej [MMW] - ORP „Błyskawica”. (b. d.). Dostęp: https://muzeummw.pl/ [10.12.2022].
  48. Otwinowski, W. (2017). Wojsko Polskie w systemie bezpieczeństwa RP w okresie transformacji. Wyższa Szkoła Bezpieczeństwa.
  49. Polska Morska. (b. d.). Edukacja. Dostęp: https://polska-morska.pl/edukacja [15.12.2022].
  50. Pertyński, W. (1988). ABC Żeglarstwa. Interster Yachting.
  51. Pieczywok, A. (2012). Edukacja dla bezpieczeństwa wobec zagrożeń i wyzwań współczesności. Wydawnictwo Akademii Obrony Narodowej.
  52. Piekarski, M. (2021, 28 maja). „Orła” (już tylko) cień . W zasadzie to po co nam, Polakom okręty podwodne? Newsweek. Dostęp: https://www.newsweek.pl/opinie/list-marynarzy-orla-jak-polska-marynarka-wojenna-zostala-bez-okretow/78ywtkg [12.12.2022].
  53. Pietrasik, C. (2016). Armia obywatelska. Wydawnictwo Muza.
  54. Polski Związek Żeglarski [PZŻ]. (b. d.). Polskie żaglowce. Dostęp: https://pya.org.pl/polski-zwiazek-zeglarski/page/polskie-zaglowce/ [15.12.2022].
  55. Pomorski Związek Żeglarski [PoZŻ]. (b.d.). O PoZŻ. Dostęp: www.zeglarski.info [6.07.2022].
  56. Raubo, J. M. (2021, 19 marca). Łodzie podwodne do przemystu narkotyków made in Europe. InfoSecurity24. https://infosecurity24.pl/bezpieczenstwo-wewnetrzne/lodzie-podwodne-do-przemytu-narkotykow-made-in-europe [10.12.2012].
  57. Romaniuk, M. W. (2016). Wybrane projekty wychowania morskiego realizowane w Polsce. Szkice Humanistyczne, 39(1–2), 139–149.
  58. Romaniuk, M. W. (2020). Wychowanie morskie i jego miejsce wśród koncepcji pedagogicznych. Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze, (5), 3–16. https://doi.org/10.5604/01.3001.0014.1161
  59. Romaniuk, M. W. (2021, 13 października). Wychowanie morskie i jego miejsce wśród koncepcji pedagogicznych.
  60. Wychowanie morskie a różne rodzaje pedagogiki i wychowania. (3/4). Zeglujmyrazem.com. Dostęp: https://zeglujmyrazem.com/zeglarstwo-i-pedagogika-milosz-w-romaniuk-wychowanie-morskie-i-jego-miejsce-wsrod-koncepcji-pedagogicznych-3-wychowanie-morskie-a-rozne-rodzaje-pedagogiki-i-wychowania-3-4/ [01.06.2022].
  61. SkupSzop.pl. (b.d.). Czym jest literatura marynistyczna?. Dostęp: https://skupszop.pl/blog/czym-jest-literatura-marynistyczna [10.12.2022].
  62. Słoma, J., G. Zając, G. (2021). Żyję i działam bezpiecznie” [podręcznik dla gimnazjum]. Wydawca Nowa Era.
  63. Sputnik Polska. (2019, 7 września). Eksperci: Polska jest bezbronna wobec rosyjskich okrętów podwodnych. Dostęp: www.sputniknews.com [10.09.2022].
  64. Sputnik Polska. (2021, 22 lutego). Polska Marynarka Wojenna dostanie nowy okręt. Dostęp: www.sputniknews.com [20.12.2022].
  65. Stępień, R., Wroński, R.W. (red.). (1999). Edukacja obronna młodzieży na przełomie wieków. Wyższa Szkoła Pedagogiczna Kraków.
  66. Sulowski, S., & Brzeziński, M. (red.). (2009). Bezpieczeństwo wewnętrzne państwa: wybrane zagadnienia. Dom Wydawniczy Elipsa.
  67. Ścibiorek, Z. (2017). Podsystem niemilitarny w przygotowaniach obronnych Rzeczypospolitej Polskiej. Wydawnictwo Adam Marszałek.
  68. Świerczyński, M. (2021a, 23 lutego). Podwodne fiasko Błaszczaka. Dno wydaje się blisko. Polityka. https://www.polityka.pl/tygodnikpolityka/kraj/2106209,1,podwodne-fiasko-blaszczaka-dno-wydaje-sie-blisko.read [17.07.2022].
  69. Świerczyński, M. (2021b, 21 stycznia). Stare okręty i morze. Polska pod wodą właśnie staje się bezbronna, Polityka. https://www.polityka.pl/tygodnikpolityka/kraj/2099585,1,stare-okrety-i-morze-polska-pod-woda-wlasnie-staje-sie-bezbronna.read [17.07.2022]
  70. Świniarski, J. (2000). Filozoficzne podstawy edukacji dla bezpieczeństwa. Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej.
  71. Trejnis, Z., & Trzcińska, L. (2018). Dylematy współczesnej obronności Polski. Wydawnictwo Adam Marszałek.
  72. Ustawa. (2022). Ustawa z dnia 11 marca 2022 o obronie Ojczyzny (Dz. U. 2022, poz. 655).
  73. Wilewski, K. (2018). Wstęp. Przegląd Sił Zbrojnych, (6), 3. Dostęp: https://zbrojni.blob.core.windows.net/pzdata2/TinyMceFiles/psz6_2018.pdf [10.11.2022].
  74. Wilewski, K. (2019, 8 listopada). Plan modernizacji marynarki wojennej. Polska Zbrojna. https://www.polska-zbrojna.pl/home/articleshow/29654?t=Plan-modernizacji-marynarki-wojennej [8.12.2022].
  75. Wilewski, K. (2020, 24 stycznia). Czas na Strategię Bezpieczeństwa Morskiego. Polska Zbrojna. https://polska-zbrojna.pl/Mobile/ArticleShow/30204 [12.12.2022].
  76. Wiśniewski, M. (2022, 13 marca). Wojna informacyjna i dezinformacja, co to jest? Cele, przykłady i efekty. HUMiNT. https://humint.pl/wojna-informacyjna-i-dezinformacja-co-to-jest-cele-przyklady-i-efekty/ [02.04.2022].
  77. Wojtaszczyk, K.A., & Materska-Sosnowska, A. (red.). (2009). Bezpieczeństwo państwa. Wybrane problemy. Wydawnictwo Oficyna Wydawnicza Aspra-JR.
  78. Zalesiński, Ł. (2017, 10 lutego). Polska marynarka nie tylko na Bałtyku. Polska Zbrojna. Dostęp: http://www.polska-zbrojna.pl/home/articleshow/21771?t=Polska-marynarka-nie-tylko-na-Baltyku [5.12.2022].
  79. Zalewski, E., (2001). Polityka bezpieczeństwa państwa a edukacja obronna. Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej.
  80. Strony internetowe
  81. Bandera. Czasopismo Marynarki Wojennej, https://www.wojsko-polskie.pl/3fo/bandera/
  82. Defence24.pl, www.defence24.pl
  83. Gospodarka Morska, https://www.gospodarkamorska.pl/
  84. InfoSecurity24.pl, www.infosecurity24.pl
  85. Muzeum Marynarki Wojennej - ORP „Błyskawica”, https://muzeummw.pl/
  86. Narodowe Muzeum Morskie, https://nmm.pl/
  87. Polski Związek Żeglarski, https://pya.org.pl/polski-zwiazek-zeglarski/page/art-pzz/
  88. Pomorski Związek Żeglarski, www.zeglarski.info
  89. Polska Morska, https://polska-morska.pl
  90. Polski Związek Motorowodny i Narciarstwa Wodnego, https://www.motorowodniacy.org/
  91. Rocznik Gdyński, https://rocznikgdynski.pl/
  92. Szkoła Pod Żaglami, www.szkolapodzaglami.com.pl
  93. Junga Szkoła Żeglarstwa, https://junga.pl/podrecznik/teoria-zeglowania/
  94. Niebieska Szkoła, https://www.niebieskaszkola.pl/tekst,tradycja,6/
  95. Wydawnictwo Nautica. Książki dla żeglarzy, https://wydawnictwonautica.pl/espedycja.pl
  96. Wydawnictwa morskie PORTA MARE - Pomorska Oficyna Wydawniczo-Reklamowa, https://www.powr.pl/index.php?p=11,27,0