Treść głównego artykułu
Abstrakt
Celem artykułu jest ukazanie pracy dziennikarzy w rejonie konfliktu z perspektywy trzech aspektów bezpieczeństwa: żołnierzy, cywilów i ofiar oraz osobistego bezpieczeństwa pracowników mediów. Kolejnym celem jest porównanie postaw dziennikarzy z Polski i Ukrainy. Badanie obejmowało osiemnaście wywiadów z dziennikarzami z Polski i Ukrainy dotyczących wojny ukraińsko-rosyjskiej z okresu 2022–2023, które zostały przeprowadzone w okresie styczeń-czerwiec 2023 r. Próbę badawczą stanowiła grupa dziennikarzy relacjonujących przedmiotowy konflikt z Polski i Ukrainy. Realizacja postawionych celów oparta została na analizie jakościowej, a wywiady zostały przeanalizowane metodą kondesacji oraz interpretacji znaczenia. Autorki konkludują, że respondenci dostosowują styl pracy do specyfiki konfliktu, praca z ofiarami konfliktu jest dla nich sprawdzianem odpowiedzialności oraz że organizacje medialne zazwyczaj w niewystarczający sposób troszczą się o bezpieczeństwo swoich pracowników. Respondenci z Polski mają większy dystans do przedmiotowego konfliktu niż Ukraińcy.
Słowa kluczowe
Szczegóły artykułu
Prawa autorskie (c) 2023 Rocznik Bezpieczeństwa Międzynarodowego

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Licencja
Autor/współautor upoważniony przez pozostałych współautorów do ich reprezentowania (autor korespondencyjny) zgłoszonego „utworu” oświadcza, że przysługują mu autorskie prawa do utworu, które nie są ograniczone w zakresie objętym niniejszym oświadczeniem. Utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza praw autorskich innych osób, ani nie jest ograniczony prawami na rzecz osób trzecich. Utwór nie był wcześniej publikowany pod tym samym lub innym tytułem, nie stanowi również części innej publikacji. Utwór nie jest obecnie przedmiotem postępowania w innym wydawnictwie.
Autor/Współautor zgłasza utwór do publikacji w czasopiśmie „Rocznik Bezpieczeństwa Międzynarodowego” i tym samym potwierdza, że:
- Utwór został przygotowany zgodnie z zasadami edytorskimi obowiązującymi w czasopiśmie.
- Utwór zawiera informacje o źródłach finansowania badań, które stanowiły podstawę jego opracowania.
- Wyraża zgodę na przekazanie utworu do podwójnej recenzji, na podstawie której redakcja podejmie decyzję o przyjęciu lub odrzuceniu utworu do publikacji.
- Wyraża zgodę na dokonanie przez redakcję koniecznych zmian utworu wynikających z opracowania redakcyjnego.
- Zobowiązuje się do niezwłocznego dokonania korekty autorskiej utworu, po jego akceptacji przez redakcję. Niedokonanie korekty autorskiej w terminie 14 dni od daty otrzymania materiałów, traktowane będzie za zgodę na wydanie utworu w postaci przekazanej do korekty.
Autor/Współautor zachowują prawa autorskie i prawa do publikacji, ale przenoszą prawo do pierwszej publikacji na czasopismo.
Autor/Współautor wyraża zgodę na udostępnianie utworu przez Uniwersytet Dolnośląski DSW na licencji:
Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe,
której pełny tekst dostępny jest na stronie internetowej: https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/legalcode
Bibliografia
- Alzahrani, S., Kim, N., Ozer, M., Ruston, S.W., Schlachter, J., & Corman, S.R. (2018). Framing shifts of the Ukraine conflict in pro-Russian news media. W R. Thomson, C. Dancy, A. Hyder, & H. Bisgin (red.), International Conference on Social Computing, Behavioral-Cultural Modeling and Prediction and Behavior Representation in Modeling and Simulation (SBP-BRiMS, s. 303–314). Springer. https://doi.org/10.1007/978-3-319-93372-6_34
- Arno, A., & Dissanayake, W. (2019). The news media in national and international conflict. Routledge.
- Bladocha, B. H. (2003). Wolność słowa w systemie medialnym Wielkiej Brytanii. Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
- Boyd-Barrett, O. (2004). The second casualty. W S. Allan, B. Zelizer (red.), Reporting war: Journalism in wartime (s. 25–43). Routledge.
- Budrycha, I. (2023, 21 kwietnia). Kijów zaostrza przepisy dla dziennikarzy na froncie. Deutsche Welle. Dostęp: https://www.dw.com/pl/kij%C3%B3w-zaostrza-przepisy-dla-dziennikarzy-relacjonuj%C4%85cych-z-frontu/a-65401189 [20.11.2023].
- Cloud, S., & Olson, L. (2006). Chłopcy Murrowa. Na frontach wojny i dziennikarstwa. Wydawnictwo AMF+.
- Curran, N. M., Gibson, J. (2020). Conflict and responsibility: Content analysis of American news media organizations’ framing of North Korea. Media, war & conflict, 13(3), 352–371. https://doi.org/10.1177/1750635219839203
- Fabijanić, D., Spahr, C., & Zlatarsky, V. (red.). (2016). Conflict Reporting in the Smartphone Era – from Budget Constraints to Information Warfare. Konrad Adenauer Stiftung. Dostęp: https://www.kas.de/c/document_library/get_file?uuid=82b41c40-fd3a-3321-6196-f80720a6696e&groupId=252038 [21.11.2023].
- Harbich, K. (2022). Wojna na wschodzie Ukrainy (2014‒2017) w ukraińskim i polskim reportażu wojennym na przykładzie reportaży literackich Artema Czecha i Pawła Pieniążka. Zeszyty Prasoznawcze, 65(2), 11–26. https://doi.org/10.4467/22996362PZ.22.013.15604
- Idzik, J., & Klepka, R. (2020). Medialne relacje wojenne. Od wojny w Wietnamie do czasów współczesnych. Wydawnictwo LIBRON – Filip Lohner.
- Kaldor, M. (2012). New and Old Wars: Organized Violence in a Global Era. Polity Press.
- Klepka, R. (2016). Wojna w mediach: wybrane zagadnienia dotyczące relacjonowania konfliktów zbrojnych. Wojny i konflikty. Przeszłość – Teraźniejszość – Przyszłość, (1), 7–23. Dostęp: https://rep.up.krakow.pl/xmlui/handle/11716/1883 [10.08.2023].
- Klepka, R., & Piekarz, M. (2017). Konflikt militarny w mediach: jak polska prasa i telewizja pokazują wojnę w Syrii. W R. Kordonski, A. Kordonska, & D. Kamilewicz-Rucińska (red.), Transformacja środowiska międzynarodowego i jego wielowymiarowość (t. 5, s. 93–108). Lwowski Uniwersytet Narodowy im. Iwana Franki.
- Kunczik, M., & Zipfel, A. (2000). Wprowadzenie do nauki dziennikarstwie i komunikowaniu. Scholar.
- Matar, D., & Helmi, K. (2020). Liminality, gendering and Syrian alternative media spaces. W S. Maltby, B. O’Loughlin, K. Parry, L. Roselle (red.), Spaces of War, War of Spaces (s. 155–175). Bloomsbury Academic. https://doi.org/10.5040/9781501360282.ch-008
- Merrin, W. (2018). Digital war: A critical introduction. Routledge.
- Meyer, C. O., Sangar, E., & Michaels, E. (2018). How do non-governmental organizations influence media coverage of conflict? The case of the Syrian conflict 2011–2014. Media, War & Conflict, 11(1), 149–171. https://doi.org/10.1177/1750635217727309
- Münkler, H. (2010). Old and New Wars. W M. D. Cavelty, & T. Balzacq (red.), Handbook of Security Studies (s. 190–200). Routledge.
- Nip, J. Y., & Cheng, Y. C. (2022). Assessing the Impact of Digital Alternative News Media in a Hybrid News Environment: Cases from Taiwan and Hong Kong. Journalism and Media, 3(3), 568–593. https://doi.org/10.3390/journalmedia3030039
- Nohrstedt, S. A., & Ottosen, R. (2014). New wars, new media and new war journalism: professional and legal challenges in conflict reporting. Nordicom.
- Payne, K. (2005). The Media as an Instrument of War. Parameters, 35(1), 81–93. https://doi.org/10.55540/0031-1723.2243
- Pęksa, R. (2008). Wojna – media i propaganda. Doctrina. Studia społeczno-polityczne, (5), 163–177. Dostęp: https://czasopisma.uph.edu.pl/doctrina/issue/view/129/P%C4%99ksa%20Rafa%C5%82%2C%20Wojna%20%E2%80%93%20media%20i%20propaganda [10.08.2023].
- Snyder, T. (2022) Droga do niewolności. Rosja, Europa, Ameryka. Znak Horyzont.
- Tenenboim-Weinblatt, K., Hanitzsch, T., & Nagar, R. (2016). Beyond peace journalism: Reclassifying conflict narratives in the Israeli news media. Journal of Peace Research, 53(2), 151–165. https://doi.org/10.1177/0022343315609091
- Thomson, E., & White, P. R. (red.). (2008). Communicating conflict: Multilingual case studies of the news media. Bloomsbury Academic.
- Węglińska, A. (2006). Media w sytuacji konfliktu. Rocznik Bezpieczeństwa Międzynarodowego, 1, 128–139. https://doi.org/10.34862/rbm.2006.10
- Wolska-Zogata, I. (2012). Media i wojna. Między informacją a propagandą. Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Oficerskiej Wojsk Lądowych im. gen. T. Kościuszki, 165(3), 35–47. https://doi.org/10.5604/01.3001.0002.3443
- Zapaśnik, H. (2021). Dziwny jest ten świat. Opowieść o Waldemarze Milewiczu. Wydawnictwo Otwarte.
- Zhang, X., & Luther, C. A. (2020). Transnational news media coverage of distant suffering in the Syrian civil war: An analysis of CNN, Al-Jazeera English and Sputnik online news. Media, War &Conflict, 13(4), 399–424. https://doi.org/10.1177/1750635219846029
Bibliografia
Alzahrani, S., Kim, N., Ozer, M., Ruston, S.W., Schlachter, J., & Corman, S.R. (2018). Framing shifts of the Ukraine conflict in pro-Russian news media. W R. Thomson, C. Dancy, A. Hyder, & H. Bisgin (red.), International Conference on Social Computing, Behavioral-Cultural Modeling and Prediction and Behavior Representation in Modeling and Simulation (SBP-BRiMS, s. 303–314). Springer. https://doi.org/10.1007/978-3-319-93372-6_34
Arno, A., & Dissanayake, W. (2019). The news media in national and international conflict. Routledge.
Bladocha, B. H. (2003). Wolność słowa w systemie medialnym Wielkiej Brytanii. Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
Boyd-Barrett, O. (2004). The second casualty. W S. Allan, B. Zelizer (red.), Reporting war: Journalism in wartime (s. 25–43). Routledge.
Budrycha, I. (2023, 21 kwietnia). Kijów zaostrza przepisy dla dziennikarzy na froncie. Deutsche Welle. Dostęp: https://www.dw.com/pl/kij%C3%B3w-zaostrza-przepisy-dla-dziennikarzy-relacjonuj%C4%85cych-z-frontu/a-65401189 [20.11.2023].
Cloud, S., & Olson, L. (2006). Chłopcy Murrowa. Na frontach wojny i dziennikarstwa. Wydawnictwo AMF+.
Curran, N. M., Gibson, J. (2020). Conflict and responsibility: Content analysis of American news media organizations’ framing of North Korea. Media, war & conflict, 13(3), 352–371. https://doi.org/10.1177/1750635219839203
Fabijanić, D., Spahr, C., & Zlatarsky, V. (red.). (2016). Conflict Reporting in the Smartphone Era – from Budget Constraints to Information Warfare. Konrad Adenauer Stiftung. Dostęp: https://www.kas.de/c/document_library/get_file?uuid=82b41c40-fd3a-3321-6196-f80720a6696e&groupId=252038 [21.11.2023].
Harbich, K. (2022). Wojna na wschodzie Ukrainy (2014‒2017) w ukraińskim i polskim reportażu wojennym na przykładzie reportaży literackich Artema Czecha i Pawła Pieniążka. Zeszyty Prasoznawcze, 65(2), 11–26. https://doi.org/10.4467/22996362PZ.22.013.15604
Idzik, J., & Klepka, R. (2020). Medialne relacje wojenne. Od wojny w Wietnamie do czasów współczesnych. Wydawnictwo LIBRON – Filip Lohner.
Kaldor, M. (2012). New and Old Wars: Organized Violence in a Global Era. Polity Press.
Klepka, R. (2016). Wojna w mediach: wybrane zagadnienia dotyczące relacjonowania konfliktów zbrojnych. Wojny i konflikty. Przeszłość – Teraźniejszość – Przyszłość, (1), 7–23. Dostęp: https://rep.up.krakow.pl/xmlui/handle/11716/1883 [10.08.2023].
Klepka, R., & Piekarz, M. (2017). Konflikt militarny w mediach: jak polska prasa i telewizja pokazują wojnę w Syrii. W R. Kordonski, A. Kordonska, & D. Kamilewicz-Rucińska (red.), Transformacja środowiska międzynarodowego i jego wielowymiarowość (t. 5, s. 93–108). Lwowski Uniwersytet Narodowy im. Iwana Franki.
Kunczik, M., & Zipfel, A. (2000). Wprowadzenie do nauki dziennikarstwie i komunikowaniu. Scholar.
Matar, D., & Helmi, K. (2020). Liminality, gendering and Syrian alternative media spaces. W S. Maltby, B. O’Loughlin, K. Parry, L. Roselle (red.), Spaces of War, War of Spaces (s. 155–175). Bloomsbury Academic. https://doi.org/10.5040/9781501360282.ch-008
Merrin, W. (2018). Digital war: A critical introduction. Routledge.
Meyer, C. O., Sangar, E., & Michaels, E. (2018). How do non-governmental organizations influence media coverage of conflict? The case of the Syrian conflict 2011–2014. Media, War & Conflict, 11(1), 149–171. https://doi.org/10.1177/1750635217727309
Münkler, H. (2010). Old and New Wars. W M. D. Cavelty, & T. Balzacq (red.), Handbook of Security Studies (s. 190–200). Routledge.
Nip, J. Y., & Cheng, Y. C. (2022). Assessing the Impact of Digital Alternative News Media in a Hybrid News Environment: Cases from Taiwan and Hong Kong. Journalism and Media, 3(3), 568–593. https://doi.org/10.3390/journalmedia3030039
Nohrstedt, S. A., & Ottosen, R. (2014). New wars, new media and new war journalism: professional and legal challenges in conflict reporting. Nordicom.
Payne, K. (2005). The Media as an Instrument of War. Parameters, 35(1), 81–93. https://doi.org/10.55540/0031-1723.2243
Pęksa, R. (2008). Wojna – media i propaganda. Doctrina. Studia społeczno-polityczne, (5), 163–177. Dostęp: https://czasopisma.uph.edu.pl/doctrina/issue/view/129/P%C4%99ksa%20Rafa%C5%82%2C%20Wojna%20%E2%80%93%20media%20i%20propaganda [10.08.2023].
Snyder, T. (2022) Droga do niewolności. Rosja, Europa, Ameryka. Znak Horyzont.
Tenenboim-Weinblatt, K., Hanitzsch, T., & Nagar, R. (2016). Beyond peace journalism: Reclassifying conflict narratives in the Israeli news media. Journal of Peace Research, 53(2), 151–165. https://doi.org/10.1177/0022343315609091
Thomson, E., & White, P. R. (red.). (2008). Communicating conflict: Multilingual case studies of the news media. Bloomsbury Academic.
Węglińska, A. (2006). Media w sytuacji konfliktu. Rocznik Bezpieczeństwa Międzynarodowego, 1, 128–139. https://doi.org/10.34862/rbm.2006.10
Wolska-Zogata, I. (2012). Media i wojna. Między informacją a propagandą. Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Oficerskiej Wojsk Lądowych im. gen. T. Kościuszki, 165(3), 35–47. https://doi.org/10.5604/01.3001.0002.3443
Zapaśnik, H. (2021). Dziwny jest ten świat. Opowieść o Waldemarze Milewiczu. Wydawnictwo Otwarte.
Zhang, X., & Luther, C. A. (2020). Transnational news media coverage of distant suffering in the Syrian civil war: An analysis of CNN, Al-Jazeera English and Sputnik online news. Media, War &Conflict, 13(4), 399–424. https://doi.org/10.1177/1750635219846029