Treść głównego artykułu

Abstrakt

W artykule przedstawiono ewolucję, stan i dokonano próby określenia przyszłości w obszarze prowadzenia wojen informacyjnych. Prezentowanym wywodom towarzyszyło założenie, że wojna informacyjna jest najszerszym pojęciem obejmującym cyberwojnę (ang. CyberWar), wojnę psychologiczną, wojnę w eterze, propagandową czy nawet wojnę sieciową (ang. NetWar). Wykazano to krótką analizą historyczną, instytucjonalną oraz normatywno-doktrynalną. Na tej podstawie dokonano próby określenia struktury wojny informacyjnej opartej na kryterium rodzaju komunikacji, wychodząc z założenia L. Ciborowskiego na poziomie taktycznym, że nie ma informacji bez jej przekazu. Przedstawionej próbie prognozy rozwoju wojny informacyjnej w najbliższej przyszłości towarzyszyły największe obawy w związku konwergencją sfery informacyjnej i kosmicznej.

Słowa kluczowe

wojna informacyjna cyberwojna wojna sieciowa Information War CyberWar NetWar

Szczegóły artykułu

Jak cytować
Daniluk, P. (2019). Wojna informacyjna - złożona przeszłość i niepewna przyszłość. Rocznik Bezpieczeństwa Międzynarodowego, 13(2), 149–168. https://doi.org/10.34862/rbm.2019.2.9

Bibliografia

  1. Aleksandrowicz, T.R. (2016). Podstawy walki informacyjnej. Warszawa: Editions Spotkania.
  2. Arquilla, J., Ronfeldt, D. (1993). Cyberwar is Coming! Comparative Strategy, 12(2), 141–165. DOI: https://doi.org/10.1080/01495939308402915.
  3. Baliński, W. (1930). Propaganda. Jej metody i znaczenie. Warszawa: Księgarnia F. Hoesicka.
  4. Baran, S.J., Davis, D.K. (2007). Teorie komunikowania masowego. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
  5. BBN. (2015a). Doktryna Cyberbezpieczeństwa Rzeczypospolitej Polskiej. Warszawa: Biuro Bezpieczeństwa Narodowego. Dostęp: https://www.bbn.gov.pl/ftp/dok/01/DCB.pdf [25.11.2019].
  6. BBN. (2015b). Pierwsze spotkanie Strategicznego Forum Bezpieczeństwa nt. wojen informacyjnych. Biuro Bezpieczeństwa Narodowego. Dostęp: https://www.bbn.gov.pl/pl/wydarzenia/6488,Pierwsze-spotkanie-Strategicznego-Forum-Bezpieczenstwa-nt-wojeninformacyjnych.html?search=927106612 [20.11.2019].
  7. BBN. (2015c). Doktryna Bezpieczeństwa Informacyjnego RP. Warszawa: Biuro Bezpieczeństwa Narodowego. Dostęp: https://www.bbn.gov.pl/ftp/dok/01/Projekt_Doktryny_Bezpieczenstwa_Informacyjnego_RP.pdf [19.11.2019].
  8. BBC. (2011, 3 luty). Vodafone network ‘hijacked’ by Egypt. BBC News. Dostęp: https://www.bbc.com/news/business-12357694 [28.11.2019].
  9. Bernays, E. (2005). Propaganda. New York: Brooklyn.
  10. Brzeski, R. (2014). Wojna informacyjna - wojna nowej generacji. Komorów: Wydawnictwo Antyk Marcin Dybowski.
  11. Ciborowski, L. (2001). Walka informacyjna. Warszawa: Wydawnictwo Adam Marszałek.
  12. Daniluk, P. (2014), Współczesne wymiary konfrontacji informacyjnej. Rocznik Bezpieczeństwa Międzynarodowego, 8(2), 36–51.
  13. Daniluk, P. (2015). Bezpieczeństwo i zarządzanie, Analiza strategiczna. Warszawa: Difin.
  14. Daugherty, W.E. (1958). A Psychological warfare casebook. Baltimore: Johns Hopkins University Press.
  15. Denning, D.E. (2002). Wojna informacyjna i bezpieczeństwo informacji. Warszawa: WNT.
  16. Department of Defense Dictionary of Military and Associated Terms. (2001). Washington: Department of Defense.
  17. Dugin, A. (2007). Geopolitika Postmoderna. Sankt Peterburg: Amfora.
  18. Dyrektywa PE i Rady. (2016). Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/1148 z dnia 6 lipca 2016 r. w sprawie środków na rzecz wysokiego wspólnego poziomu bezpieczeństwa sieci i systemów informatycznych na terytorium Unii (Dz. Urz. Unii Europejskiej L 194).
  19. Ellul, J. (1973). Propaganda. The Formation of Men,s Attitudes. New York: Vintage Books.
  20. Jarecka, U. (2008). Propaganda wizualna słusznej wojny. Warszawa: IFiS PAN.
  21. Kozaczuk, W. (1982). Wojna w eterze. Warszawa: Wydawnictwa Radia i Telewizji.
  22. Mazurek, J. (1979). Informacja społeczna i propaganda. Warszawa: Książka i Wiedza.
  23. Mioni, H. (1929). Propaganda misyjna w dwunastu wykładach (z dodatkiem wykładu H. Likowskiego, tłum. i uzupełnienie K. Bajerowicz). Poznań, Ostrów Tumski: Naczelny Komitet Papieskiego Dzieła Rozkrzewiania Wiary.
  24. New-Nowodworski, S. (2008). Czarna propaganda. Polska, Niemcy, Wielka Brytania. Tajemnice największych oszustw II wojny światowej. Kraków: Znak.
  25. Leonodow, A. (1959). O strategii wojny psychologicznej. Warszawa: GZP WP.
  26. Lewandowski, B. (1981). Propaganda radiowa USA. Warszawa: PWN.
  27. Linebarger, P.M.A. (2010). Psychological warfare. Landisville: Coachwhip Publications.
  28. Lippman, W. (2009). Public Opinion. Long Island: Wading River.
  29. Łarski, A. (1968). Amerykańska propaganda socjologiczna jako element wojny psychologicznej. Warszawa: Polski Instytut Spraw Międzynarodowych.
  30. Ławrowski, A. (1975). Amerykańska propaganda socjologiczna. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej.
  31. Kuśmierski, S. (1980). Teoretyczne problemy propagandy i opinii publicznej. Warszawa: PWN.
  32. Kuśmierski, S. (1985). Teoria i praktyka propagandy. Warszawa: Książka i Wiedza.
  33. Molenda, K. (2019). Jak przygotować się do konfliktu w cyberprzestrzeni. Gen. bryg. Karol Molenda otwiera ESD 2019. Dostęp: https://www.youtube.com/watch?v=9a7fUzKG3XU [25.11.2019].
  34. Nicholas, J. (2009). The Collision of Iridium 33 and Cosmos 2251. Washington: NTRS – NASA. Dostęp: https://ntrs.nasa.gov/archive/nasa/casi.ntrs.nasa.gov/20100002023.pdf [25.11.2019].
  35. Panarin, I.N. (2018). Informationnaja Woina i Kommunikacji. Moskwa: Goriaczaja linia – Telekom.
  36. Raczek, B. (2017). Dzieje Urzędu Radiotelegraficznego Babice-Boernerowo. Warszawa: PROFBUD.
  37. Rajczyk, R. (2016). Nowoczesne wojny informacyjne. Warszawa: Difin.
  38. Sienkiewicz, P., Świeboda, H. (2009). Sieci teleinformatyczne jako instrument państwa – zjawisko wojny informacyjnej. W: M. Madej, M. Terlikowski (red.), Bezpieczeństwo teleinformatyczne państwa (s. 75–93). Warszawa: PISM.
  39. Sosnowski, J. (1948). Teoria propagandy w zarysie. Warszawa: Książnica Polska.
  40. Skłodowski, T. (2015, 1 marca). Radio Hobby z Legionowa: Rosyjska propaganda, mobbing i problemy z koncesją. Polska Times. Dostęp: https://polskatimes.pl/radio-hobby-z-legionowa-rosyjskapropaganda-mobbing-i-problemy-z-koncesja/ar/3769031 [01.12.2019].
  41. Szulczewski, M. (1972). Propaganda polityczna. Zarys problematyki teoretycznej. Warszawa: Książka i Wiedza.
  42. Tomson, O. (2001). Historia propagandy. Warszawa: Książka i Wiedza.
  43. Wołkogonow, D. (1986). Wojna psychologiczna. Moskwa: Nowosti.