Treść głównego artykułu
Abstrakt
W artykule przedstawiono ewolucję, stan i dokonano próby określenia przyszłości w obszarze prowadzenia wojen informacyjnych. Prezentowanym wywodom towarzyszyło założenie, że wojna informacyjna jest najszerszym pojęciem obejmującym cyberwojnę (ang. CyberWar), wojnę psychologiczną, wojnę w eterze, propagandową czy nawet wojnę sieciową (ang. NetWar). Wykazano to krótką analizą historyczną, instytucjonalną oraz normatywno-doktrynalną. Na tej podstawie dokonano próby określenia struktury wojny informacyjnej opartej na kryterium rodzaju komunikacji, wychodząc z założenia L. Ciborowskiego na poziomie taktycznym, że nie ma informacji bez jej przekazu. Przedstawionej próbie prognozy rozwoju wojny informacyjnej w najbliższej przyszłości towarzyszyły największe obawy w związku konwergencją sfery informacyjnej i kosmicznej.
Słowa kluczowe
Szczegóły artykułu
Licencja
Autor/współautor upoważniony przez pozostałych współautorów do ich reprezentowania (autor korespondencyjny) zgłoszonego „utworu” oświadcza, że przysługują mu autorskie prawa do utworu, które nie są ograniczone w zakresie objętym niniejszym oświadczeniem. Utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza praw autorskich innych osób, ani nie jest ograniczony prawami na rzecz osób trzecich. Utwór nie był wcześniej publikowany pod tym samym lub innym tytułem, nie stanowi również części innej publikacji. Utwór nie jest obecnie przedmiotem postępowania w innym wydawnictwie.
Autor/Współautor zgłasza utwór do publikacji w czasopiśmie „Rocznik Bezpieczeństwa Międzynarodowego” i tym samym potwierdza, że:
- Utwór został przygotowany zgodnie z zasadami edytorskimi obowiązującymi w czasopiśmie.
- Utwór zawiera informacje o źródłach finansowania badań, które stanowiły podstawę jego opracowania.
- Wyraża zgodę na przekazanie utworu do podwójnej recenzji, na podstawie której redakcja podejmie decyzję o przyjęciu lub odrzuceniu utworu do publikacji.
- Wyraża zgodę na dokonanie przez redakcję koniecznych zmian utworu wynikających z opracowania redakcyjnego.
- Zobowiązuje się do niezwłocznego dokonania korekty autorskiej utworu, po jego akceptacji przez redakcję. Niedokonanie korekty autorskiej w terminie 14 dni od daty otrzymania materiałów, traktowane będzie za zgodę na wydanie utworu w postaci przekazanej do korekty.
Autor/Współautor udziela Dolnośląskiej Szkole Wyższej nieodpłatnej, nieograniczonej terytorialnie i czasowo nieodpłatnej licencji niewyłącznej na korzystanie z utworu pod warunkiem jego przyjęcia do opublikowania w czasopiśmie „Rocznik Bezpieczeństwa Międzynarodowego”, na następujących polach eksploatacji:
- Utrwalanie, zwielokrotnianie i wytwarzanie egzemplarzy utworu techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową i zapisu elektronicznego.
- Obrotu oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono: wprowadzanie do obrotu, sprzedaż, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy, publiczne wystawienie, wyświetlenie, a także publiczne udostępnianie utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym, również w sieci Internet.
- Włączenie utworu w skład utworu zbiorowego.
- Tłumaczenia na inne języki i rozpowszechniania tych tłumaczeń.
Autor/Współautor wyraża zgodę na udostępnianie utworu przez Dolnośląską Szkołę Wyższą na licencji:
Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe,
której pełny tekst dostępny jest na stronie internetowej: https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/legalcode
Bibliografia
- Aleksandrowicz, T.R. (2016). Podstawy walki informacyjnej. Warszawa: Editions Spotkania.
- Arquilla, J., Ronfeldt, D. (1993). Cyberwar is Coming! Comparative Strategy, 12(2), 141–165. DOI: https://doi.org/10.1080/01495939308402915.
- Baliński, W. (1930). Propaganda. Jej metody i znaczenie. Warszawa: Księgarnia F. Hoesicka.
- Baran, S.J., Davis, D.K. (2007). Teorie komunikowania masowego. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
- BBN. (2015a). Doktryna Cyberbezpieczeństwa Rzeczypospolitej Polskiej. Warszawa: Biuro Bezpieczeństwa Narodowego. Dostęp: https://www.bbn.gov.pl/ftp/dok/01/DCB.pdf [25.11.2019].
- BBN. (2015b). Pierwsze spotkanie Strategicznego Forum Bezpieczeństwa nt. wojen informacyjnych. Biuro Bezpieczeństwa Narodowego. Dostęp: https://www.bbn.gov.pl/pl/wydarzenia/6488,Pierwsze-spotkanie-Strategicznego-Forum-Bezpieczenstwa-nt-wojeninformacyjnych.html?search=927106612 [20.11.2019].
- BBN. (2015c). Doktryna Bezpieczeństwa Informacyjnego RP. Warszawa: Biuro Bezpieczeństwa Narodowego. Dostęp: https://www.bbn.gov.pl/ftp/dok/01/Projekt_Doktryny_Bezpieczenstwa_Informacyjnego_RP.pdf [19.11.2019].
- BBC. (2011, 3 luty). Vodafone network ‘hijacked’ by Egypt. BBC News. Dostęp: https://www.bbc.com/news/business-12357694 [28.11.2019].
- Bernays, E. (2005). Propaganda. New York: Brooklyn.
- Brzeski, R. (2014). Wojna informacyjna - wojna nowej generacji. Komorów: Wydawnictwo Antyk Marcin Dybowski.
- Ciborowski, L. (2001). Walka informacyjna. Warszawa: Wydawnictwo Adam Marszałek.
- Daniluk, P. (2014), Współczesne wymiary konfrontacji informacyjnej. Rocznik Bezpieczeństwa Międzynarodowego, 8(2), 36–51.
- Daniluk, P. (2015). Bezpieczeństwo i zarządzanie, Analiza strategiczna. Warszawa: Difin.
- Daugherty, W.E. (1958). A Psychological warfare casebook. Baltimore: Johns Hopkins University Press.
- Denning, D.E. (2002). Wojna informacyjna i bezpieczeństwo informacji. Warszawa: WNT.
- Department of Defense Dictionary of Military and Associated Terms. (2001). Washington: Department of Defense.
- Dugin, A. (2007). Geopolitika Postmoderna. Sankt Peterburg: Amfora.
- Dyrektywa PE i Rady. (2016). Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/1148 z dnia 6 lipca 2016 r. w sprawie środków na rzecz wysokiego wspólnego poziomu bezpieczeństwa sieci i systemów informatycznych na terytorium Unii (Dz. Urz. Unii Europejskiej L 194).
- Ellul, J. (1973). Propaganda. The Formation of Men,s Attitudes. New York: Vintage Books.
- Jarecka, U. (2008). Propaganda wizualna słusznej wojny. Warszawa: IFiS PAN.
- Kozaczuk, W. (1982). Wojna w eterze. Warszawa: Wydawnictwa Radia i Telewizji.
- Mazurek, J. (1979). Informacja społeczna i propaganda. Warszawa: Książka i Wiedza.
- Mioni, H. (1929). Propaganda misyjna w dwunastu wykładach (z dodatkiem wykładu H. Likowskiego, tłum. i uzupełnienie K. Bajerowicz). Poznań, Ostrów Tumski: Naczelny Komitet Papieskiego Dzieła Rozkrzewiania Wiary.
- New-Nowodworski, S. (2008). Czarna propaganda. Polska, Niemcy, Wielka Brytania. Tajemnice największych oszustw II wojny światowej. Kraków: Znak.
- Leonodow, A. (1959). O strategii wojny psychologicznej. Warszawa: GZP WP.
- Lewandowski, B. (1981). Propaganda radiowa USA. Warszawa: PWN.
- Linebarger, P.M.A. (2010). Psychological warfare. Landisville: Coachwhip Publications.
- Lippman, W. (2009). Public Opinion. Long Island: Wading River.
- Łarski, A. (1968). Amerykańska propaganda socjologiczna jako element wojny psychologicznej. Warszawa: Polski Instytut Spraw Międzynarodowych.
- Ławrowski, A. (1975). Amerykańska propaganda socjologiczna. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej.
- Kuśmierski, S. (1980). Teoretyczne problemy propagandy i opinii publicznej. Warszawa: PWN.
- Kuśmierski, S. (1985). Teoria i praktyka propagandy. Warszawa: Książka i Wiedza.
- Molenda, K. (2019). Jak przygotować się do konfliktu w cyberprzestrzeni. Gen. bryg. Karol Molenda otwiera ESD 2019. Dostęp: https://www.youtube.com/watch?v=9a7fUzKG3XU [25.11.2019].
- Nicholas, J. (2009). The Collision of Iridium 33 and Cosmos 2251. Washington: NTRS – NASA. Dostęp: https://ntrs.nasa.gov/archive/nasa/casi.ntrs.nasa.gov/20100002023.pdf [25.11.2019].
- Panarin, I.N. (2018). Informationnaja Woina i Kommunikacji. Moskwa: Goriaczaja linia – Telekom.
- Raczek, B. (2017). Dzieje Urzędu Radiotelegraficznego Babice-Boernerowo. Warszawa: PROFBUD.
- Rajczyk, R. (2016). Nowoczesne wojny informacyjne. Warszawa: Difin.
- Sienkiewicz, P., Świeboda, H. (2009). Sieci teleinformatyczne jako instrument państwa – zjawisko wojny informacyjnej. W: M. Madej, M. Terlikowski (red.), Bezpieczeństwo teleinformatyczne państwa (s. 75–93). Warszawa: PISM.
- Sosnowski, J. (1948). Teoria propagandy w zarysie. Warszawa: Książnica Polska.
- Skłodowski, T. (2015, 1 marca). Radio Hobby z Legionowa: Rosyjska propaganda, mobbing i problemy z koncesją. Polska Times. Dostęp: https://polskatimes.pl/radio-hobby-z-legionowa-rosyjskapropaganda-mobbing-i-problemy-z-koncesja/ar/3769031 [01.12.2019].
- Szulczewski, M. (1972). Propaganda polityczna. Zarys problematyki teoretycznej. Warszawa: Książka i Wiedza.
- Tomson, O. (2001). Historia propagandy. Warszawa: Książka i Wiedza.
- Wołkogonow, D. (1986). Wojna psychologiczna. Moskwa: Nowosti.
Bibliografia
Aleksandrowicz, T.R. (2016). Podstawy walki informacyjnej. Warszawa: Editions Spotkania.
Arquilla, J., Ronfeldt, D. (1993). Cyberwar is Coming! Comparative Strategy, 12(2), 141–165. DOI: https://doi.org/10.1080/01495939308402915.
Baliński, W. (1930). Propaganda. Jej metody i znaczenie. Warszawa: Księgarnia F. Hoesicka.
Baran, S.J., Davis, D.K. (2007). Teorie komunikowania masowego. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
BBN. (2015a). Doktryna Cyberbezpieczeństwa Rzeczypospolitej Polskiej. Warszawa: Biuro Bezpieczeństwa Narodowego. Dostęp: https://www.bbn.gov.pl/ftp/dok/01/DCB.pdf [25.11.2019].
BBN. (2015b). Pierwsze spotkanie Strategicznego Forum Bezpieczeństwa nt. wojen informacyjnych. Biuro Bezpieczeństwa Narodowego. Dostęp: https://www.bbn.gov.pl/pl/wydarzenia/6488,Pierwsze-spotkanie-Strategicznego-Forum-Bezpieczenstwa-nt-wojeninformacyjnych.html?search=927106612 [20.11.2019].
BBN. (2015c). Doktryna Bezpieczeństwa Informacyjnego RP. Warszawa: Biuro Bezpieczeństwa Narodowego. Dostęp: https://www.bbn.gov.pl/ftp/dok/01/Projekt_Doktryny_Bezpieczenstwa_Informacyjnego_RP.pdf [19.11.2019].
BBC. (2011, 3 luty). Vodafone network ‘hijacked’ by Egypt. BBC News. Dostęp: https://www.bbc.com/news/business-12357694 [28.11.2019].
Bernays, E. (2005). Propaganda. New York: Brooklyn.
Brzeski, R. (2014). Wojna informacyjna - wojna nowej generacji. Komorów: Wydawnictwo Antyk Marcin Dybowski.
Ciborowski, L. (2001). Walka informacyjna. Warszawa: Wydawnictwo Adam Marszałek.
Daniluk, P. (2014), Współczesne wymiary konfrontacji informacyjnej. Rocznik Bezpieczeństwa Międzynarodowego, 8(2), 36–51.
Daniluk, P. (2015). Bezpieczeństwo i zarządzanie, Analiza strategiczna. Warszawa: Difin.
Daugherty, W.E. (1958). A Psychological warfare casebook. Baltimore: Johns Hopkins University Press.
Denning, D.E. (2002). Wojna informacyjna i bezpieczeństwo informacji. Warszawa: WNT.
Department of Defense Dictionary of Military and Associated Terms. (2001). Washington: Department of Defense.
Dugin, A. (2007). Geopolitika Postmoderna. Sankt Peterburg: Amfora.
Dyrektywa PE i Rady. (2016). Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/1148 z dnia 6 lipca 2016 r. w sprawie środków na rzecz wysokiego wspólnego poziomu bezpieczeństwa sieci i systemów informatycznych na terytorium Unii (Dz. Urz. Unii Europejskiej L 194).
Ellul, J. (1973). Propaganda. The Formation of Men,s Attitudes. New York: Vintage Books.
Jarecka, U. (2008). Propaganda wizualna słusznej wojny. Warszawa: IFiS PAN.
Kozaczuk, W. (1982). Wojna w eterze. Warszawa: Wydawnictwa Radia i Telewizji.
Mazurek, J. (1979). Informacja społeczna i propaganda. Warszawa: Książka i Wiedza.
Mioni, H. (1929). Propaganda misyjna w dwunastu wykładach (z dodatkiem wykładu H. Likowskiego, tłum. i uzupełnienie K. Bajerowicz). Poznań, Ostrów Tumski: Naczelny Komitet Papieskiego Dzieła Rozkrzewiania Wiary.
New-Nowodworski, S. (2008). Czarna propaganda. Polska, Niemcy, Wielka Brytania. Tajemnice największych oszustw II wojny światowej. Kraków: Znak.
Leonodow, A. (1959). O strategii wojny psychologicznej. Warszawa: GZP WP.
Lewandowski, B. (1981). Propaganda radiowa USA. Warszawa: PWN.
Linebarger, P.M.A. (2010). Psychological warfare. Landisville: Coachwhip Publications.
Lippman, W. (2009). Public Opinion. Long Island: Wading River.
Łarski, A. (1968). Amerykańska propaganda socjologiczna jako element wojny psychologicznej. Warszawa: Polski Instytut Spraw Międzynarodowych.
Ławrowski, A. (1975). Amerykańska propaganda socjologiczna. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej.
Kuśmierski, S. (1980). Teoretyczne problemy propagandy i opinii publicznej. Warszawa: PWN.
Kuśmierski, S. (1985). Teoria i praktyka propagandy. Warszawa: Książka i Wiedza.
Molenda, K. (2019). Jak przygotować się do konfliktu w cyberprzestrzeni. Gen. bryg. Karol Molenda otwiera ESD 2019. Dostęp: https://www.youtube.com/watch?v=9a7fUzKG3XU [25.11.2019].
Nicholas, J. (2009). The Collision of Iridium 33 and Cosmos 2251. Washington: NTRS – NASA. Dostęp: https://ntrs.nasa.gov/archive/nasa/casi.ntrs.nasa.gov/20100002023.pdf [25.11.2019].
Panarin, I.N. (2018). Informationnaja Woina i Kommunikacji. Moskwa: Goriaczaja linia – Telekom.
Raczek, B. (2017). Dzieje Urzędu Radiotelegraficznego Babice-Boernerowo. Warszawa: PROFBUD.
Rajczyk, R. (2016). Nowoczesne wojny informacyjne. Warszawa: Difin.
Sienkiewicz, P., Świeboda, H. (2009). Sieci teleinformatyczne jako instrument państwa – zjawisko wojny informacyjnej. W: M. Madej, M. Terlikowski (red.), Bezpieczeństwo teleinformatyczne państwa (s. 75–93). Warszawa: PISM.
Sosnowski, J. (1948). Teoria propagandy w zarysie. Warszawa: Książnica Polska.
Skłodowski, T. (2015, 1 marca). Radio Hobby z Legionowa: Rosyjska propaganda, mobbing i problemy z koncesją. Polska Times. Dostęp: https://polskatimes.pl/radio-hobby-z-legionowa-rosyjskapropaganda-mobbing-i-problemy-z-koncesja/ar/3769031 [01.12.2019].
Szulczewski, M. (1972). Propaganda polityczna. Zarys problematyki teoretycznej. Warszawa: Książka i Wiedza.
Tomson, O. (2001). Historia propagandy. Warszawa: Książka i Wiedza.
Wołkogonow, D. (1986). Wojna psychologiczna. Moskwa: Nowosti.